به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، پنجاه‌وششمین نشست «یک چای، یک تجربه» عصر دوشنبه، 21 خرداد با حضور دکتر آذر نظری؛ قائم‌مقام «شورای مشارکت‌های مردمیِ زنان مجمع خیرین سلامت کشور» و جمعی از مدیران و اعضای برخی از مؤسسات خیریه و سمن‌ها در سالن جلسات آکادمی خیر ایران برگزار شد.

 بهترین عبادت‌ دستگیری از نیازمندان است

 دکتر نظری در این نشست در مورد فلسفه کار خیر گفت: همه در دنیا کار خیر و نیک را می‌پسندند. در ادیان الهی نیز به کار خیر سفارش شده است. کسی که کار خیر می‌کند هم خود لذت می‌برد، هم شنونده، هم بیننده و هم کسی که از آن کار بهره می‌برد. همیشه دنبال حس خوب، زندگی خوب و سرنوشت خوب هستیم. همه نیازهای ما در قالب کار نیک و خیر تأمین می‌شود.

 وی گره‌گشایی از کار مردم، رفع نیازها و توجه به سلامت جسم روح و روان و معنوی آن‌ها را مهم دانست و افزود: وقتی روح و روان انسان سالم باشد قطعاً جسم او از سلامت کامل برخوردار است. انجام کار خیر انگیزه لازم دارد. اگر انگیزه متعالی و الهی باشد، مسیر باز می‌شود و هدایت می‌شویم. در تمام ادیان الهی به احسان، مهربانی و انفاق سفارش شده است. همه به شکلی کار خیر می‌کنند. یکی از صفات خداوند، مهربانی است. لذتی که از مهربانی‌کردن می‌بریم از چیز دیگری نمی‌بریم و اثرش اول به فرد عامل می‌رسد.

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت کشور خاطرنشان کرد: در آموزه‌های دینی از امنیت و سلامت به عنوان نعمت پنهان یاد شده است. بهترین عبادت‌ها، دستگیری از نیازمندان و رفع نیازهای آن‌ها است. در قرآن کریم آمده است: «کسی که ایمان دارد، همیشه حد مشخصی از اموال خود را برای نیازمندان و محرومان می‌گذارد.»(1) در جای دیگری از قرآن آمده است: «کار خیر را می‌توانید هم پنهان و هم آشکار انجام دهید.»(2)

 دکتر نظری ادامه داد: بسیاری از خیرین تمایل به بیان کار خیر خود ندارند و ما می‌گوییم اشتباه است؛ زیرا اگر کار نیک را مخفی نگه دارید کسی با کار خیر آشنا نمی‌شود و کار خیر کاهش می‌یابد. در حقیقت آشکارکردن کار نیک فرهنگ‌سازی است. هرکس متناسب با نیازهایی که احساس می‌کند، کار نیک انجام می‌دهد. هرچه جلوتر می‌رویم با شیوه‌های نوینی از کار خیر آشنا می‌شویم.

اولین خیرین ایران، زنان بودند

 وی با اشاره به اینکه کار خیر در کشور ما جنبه ملی و دینی دارد، بیان کرد: اولین خیرین ما دو هزار و 500 سال پیش بودند و خانم هم بودند. در قدیم خانم‌ها برای آوردن آب از چشمه، با خود کوزه حمل می‌کردند و گاهی کوزه می‌شکست و آن‌ها ناراحت می‌شدند. خانم خیّری بخشی از اموالش را صرف خرید کوزه می‌کند که خانم‌ها در صورت شکستن کوزه‌ آرامش داشته باشند. چند سال پیش پیرزنی در مازندران زمین کشاورزی داشت که همه آن را اهدا کرد تا برای انرژی هسته‌ای هزینه شود. از این موارد فراوان است.

 دکتر نظری با بیان اینکه حمایت‌های اجتماعی باعث رشد و تعالی جامعه می‌شوند، عنوان کرد: متولیان اصلی در این زمینه مردم هستند که با اشتیاق و علاقه کار می‌کنند. همه دولت‌ها در دنیا نمی‌توانند مشکلات مردم را حل کنند بلکه به تشکل‌هایی از جنس مردم نیاز دارند. خیرین دو ویژگی بارز دارند؛ یکی سبقت‌گیری در کار خیر و دیگری هم سرعت‌بخشیدن. در متولیان کار خیر هم دو ویژگی بارز می‌بینیم؛ یکی اعتمادسازی و دیگری ظرفیت‌سازی. در مجموعه‌ای کار می‌کنیم و می‌خواهیم بقیه را به کمک خود آوریم، مسلماً با اعتمادسازی جذب نیرو بیشتر می‌شود.

 مجمع خیرین سلامت کشور پل ارتباطی بین خیرین و وزارت بهداشت است

 وی با اشاره به اینکه مجمع خیرین سلامت کشور در سال ۱۳۸۸ تأسیس شد، گفت: مهم‌ترین اهداف این مجمع ساخت‌‎وساز بیمارستان، اورژانس جاده‌ای، خوابگاه دانشجویی، همراه‌سرای بیمار، پژوهش‌های پزشکی و کمی هم کارهای امدادی است. این مجمع، غیرانتفاعی و غیرسیاسی است و توسط مرحوم حاج‌آقا نیّری تشکیل شد. ایشان با آقای لنکرانی؛ وزیر بهداشت وقت خدمت مقام معظم رهبری رسیدند و گزارشی دادند. مقام معظم رهبری هم تأکید کردند که کار را ادامه دهید و نگذارید بیماران درد تأمین دارو را داشته باشند.

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت کشور اظهار داشت: این شورا از سال 1394 بنا نهاده شد. در تمام کشور هر جایی که دانشگاه علوم پزشکی باشد، مجمع خیرین سلامت هم هست. این مجمع زیر نظر وزارت بهداشت و دفتر رهبری فعالیت می‌کند و پل ارتباطی بین وزارت بهداشت و خیرین است. تمام خیرین می‌توانند پروژه را در هر نقطه از کشور انتخاب کنند و به انجام کار نظارت داشته باشند. این خیرین معاف از مالیات می‌شوند.

 دکتر نظری ادامه داد: در شورای مشارکت‌های مردمی زنان، خانم‌ها در پژوهش، جذب خیرین، آموزش و اطلاع‌رسانی فعالیت دارند و در شرایط بحرانی مثل سیل و زلزله فعالیت آن‌ها ویژه است. خانم‌ها در زمان کرونا گروه‌ها و پویش‌های زیادی تشکیل دادند. برای نمونه پویش «هر زن، یک خیّر سلامت» را راه‌اندازی کردیم و نیز پویش «نفس» را برای تأمین کپسول اکسیژن داشتیم. همچنین طرح‌هایی مانند «نوغان»، «مودت»، «خیر کثیر» و «صلح عمران» را داریم.

 نوغان، مودت، خیر کثیر و صلح عمران مهم‌ترین طرح‌ها هستند

 وی خاطرنشان کرد: در طرح «نوغان»، زنان مهریه خود را در راه سلامت اهدا می‌کنند. اولین خانم، مهریه هزارسکه‌ای خود را برای تأسیس یک مرکز بهداشتی اهدا کرد. در طرح «صلح عمران» خیّر ملکی دارد و قرارداد می‌بندد که تا زنده هستم از آن استفاده کنم و بعد از من برای سلامت هزینه شود. در سال 1394 دو خانم برای این طرح قدم پیش گذاشتند. طرح «مودت» در بحث آموزش سبک زندگی، پیشگیری، غربالگری و فرزندآوری است. در طرح «خیر کثیر» بسیاری از خانم‌ها در هفته زن، طلا و ملک خود را به نیت حضرت زهرا (س) اهدا می‌کنند. ما از این موارد در کرونا زیاد داشتیم؛ به عنوان مثال خانمی از سیرجان کرمان فیش حج تمتع خود را اهدا کرد.

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت کشور با بیان اینکه یکی از کارهای ما فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی است افزود: از سال 1399 تاکنون هرروز روزهای زوج برنامه «مثبت سلامت» را در شبکه سلامت داریم که در آن خیرین صحبت می‌کنند و تا الان سه‌هزار و 150 دقیقه برنامه داشته‌ایم. در سیمای خانواده نیز برنامه داریم. تجلیل از خیرین را سالانه برگزار می‌کنیم. مجمع خیرین سلامت در ملایر خوب کار کرده است و در این شهر در زمینه اهدای عضو به خوبی فرهنگ‌سازی شده است. خیرین ملایر حتی یک میدان را به همین نام ساخته‌اند. در سیرجان کرمان هم قطعه‌ای در قبرستان برای خیرین اهدای عضو دارند.

 وی اظهار داشت: برای ساخت بیمارستان و اورژانس این حق وجود دارد که به نام خیّر ثبت شود. دو سال است که اسم خیّر، کاشی‌کاری و در ساختمان جاگذاری می‌شود. در قرارداد هم قید است که حق تغییر کاربری به هیچ‌وجه وجود ندارد. خیلی از فرزندان صالح مراجعه می‌کنند و و ارث خود را به نام والدین در روستای پدری صرف می‌کنند. کار آن‌ها از طریق وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی پیگیری می‌شود و خود خیّر می‌تواند پروژه را انتخاب کند. در تهران خیرین بسیاری داریم. یک خانم خیری که دیده بود نوبت سیتی‌آنژیو زیاد است، هزینه دستگاه سی‌تی‌آنژیو که سه - چهار میلیارد تومان است را همراه ساختمان آن به عهده گرفت و دستگاه دوم را هم تهیه کرد. به گفته پزشکان نوبت شش‌ماهه سیتی‌آنژیو به سه - چهار روز رسید.

 همکاری شورای مشارکت‌های مردمی زنان با تشکل‌ها

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت از همکاری این شورا با مؤسسات و خیریه‌های بسیاری مانند بنیاد شنوایی بخشش برای کاشت حلزون، بنیاد قلب سالم در مرکز قلب تهران، بنیاد طب ایرانی و بنیاد توانمندسازی سالمندان خبر داد و افزود: با بسیاری از خیریه‌ها، تشکل‌ها و خیرین تعامل داریم. آقای دکتر دلشاد که در بیمارستان محک حضور دارد، عضو هیئت‌امنای ما است. ایشان برای جراحی رایگان مبتلایان به شکاف لب به استان‌های مختلف می‌رود. همچنین تیم‌های پزشکی تخصصی و فوق تخصصی برای اعزام به مناطق محروم داریم.

 دکتر نظری در پاسخ این سؤال که اولویت‌بندی در شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت چطور صورت می‌گیرد؟ عنوان کرد: گاهی خیّر می‌خواهد اقدامی انجام دهد و نیازسنجی کرده است و کار را پیشنهاد می‌دهد. به عنوان مثال خیّری در یکی از روستاهای دماوند که حمام نداشت، حمام ساخت. در این صورت تمام مجوزهای قانونی توسط مجمع خیرین پیگیری می‌شود و خیّر دوندگی ندارد. مورد دیگر این است که ما پیشنهاد می‌دهیم؛ زیرا لیست همه پروژه‌ها را داریم. بدین‌ترتیب پروژه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور تکمیل می‌شود.

 وی در پاسخ به این سؤال که برای ساخت همراه‌سرا چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ بیان کرد: همراهان بیماران که در کنار بیمارستان امام خمینی چادر زده بودند، باعث نگرانی خیرین شدند. پیرامون این موضوع سال گذشته مجمع خیرین سلامت و رؤسای دانشگاه علوم پزشکی ایران و شهید بهشتی با آقای زاکانی؛ شهردار تهران جلسه داشتند. هم‌اکنون در حال ساخت سوئیت‌هایی به عنوان همراه‌سرا توسط دو خیّر بازاری تهرانی هستیم.

 بزرگترین رسالت ما آموزش و پیشگیری است

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت تصریح کرد: در سنندج مرکز ناباروری تأسیس کردیم و یک مرکز ناباروری هم در شیراز در حال احداث است. بیشترین خیرین ما در اصفهان، شیراز و مشهد هستند. در برخی از استان‌ها مانند شیراز خوب فرهنگ‌سازی شده است. در شیراز کلی حسینیه، مدرسه و بیمارستان توسط خیرین ساخته شده است. مجمع خیرین سلامت، خانواده بزرگی است که دکتر شهریاری؛ نماینده مردم زاهدان در مجلس، رئیس آن است و بر حضور خانم‌ها در این عرصه تاکید زیادی دارد.

 دکتر نظری با بیان اینکه بزرگترین رسالت ما آموزش و پیشگیری است، تصریح کرد: آسان‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه، پیشگیری و آموزش است. این مسئولیتی سنگین است و بخش عمده آن را خانم‌ها به عهده دارند. خیرین زیادی هم هستند که بخشی از اموال خود را برای کار پژوهشی اهدا کردند. وقتی برای ضبط برنامه به تلویزیون می‌روم، به مجری و تهیه‌کنندگان تلویزیون می‌گویم که هریک از شما یک خیّر هستید؛ چون برای اطلاع‌سازی و فرهنگ‌سازی کمک می‌کنید. در حوزه سلامت کسی که دغدغه سلامت دارد، خیّر سلامت است.

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت در پاسخ به این سؤال که آیا در حوزه سلامت به اتباع هم کمک می‌کنید و آن‌ها را تحت پوشش قرار می‌دهید؟ عنوان کرد: بله. انسان‌دوستی ما را به این کار کشانده است و در خدمت آن‌ها نیز هستیم.

 چاپ مجموعه کتاب «بخشندگان سلامت» در راستای فرهنگ‌سازی

 وی در پاسخ به این سؤال که برای مستندسازی تجربیات خود چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ گفت: در راستای فرهنگ‌سازی مجموعه کتابی با عنوان «بخشندگان سلامت» منتشر می‌کنیم. جلد دوم آن مصاحبه با ۳۰ خیّر خانم است. جلد چهارم آن در مورد پزشکان خیّر است. پنجمین جلد آن در مورد ۳۰ نفر از خیرین ایرانی مقیم خارج است که در دست انتشار قرار دارد. همچنین برنامه‌های مختلفی در صدا و سیما داریم که از جمله آن‌ها مثبت سلامت و دوربین سلامت است و علاوه بر این‌ها تیزرهای تبلیغاتی هم در تمام شبکه‌ها داریم.

 دکتر نظری در پاسخ به این پرسش که چه توصیه‌ای برای حضور و مشارکت بیشتر بانوان در خیریه‌ها دارید؟ اظهار داشت: در کشور هر جایی که شورای مشارکت‌های مردمی زنان باشد، مجمع خیرین تشکیل داده‌ایم. ۲۵ تا ۳۰ خانم را تجمیع کرده‌ایم؛ اعم از پزشک، خیّر، خانه‌دار، کارآفرین، حوزوی، بسیجی و پرستار. به ما گفتند: «چرا حوزوی». گفتم: «چون برای فرهنگ‌سازی باید از خانم‌های مُبَلغ استفاده کرد». خانمی در ایام کرونا آمد و ماشین خارجی داشت و گفت: «می‌خواهم این را بفروشم و آمبولانس بخرم». گفتم: «چگونه با مجمع آشنا شدید»؟ گفت: «از طریق تلویزیون». هر فردی بنا به توانایی و تمکن مالی و معنوی در شورای زنان کار می‌کند. یکی با فکر و قلم، یکی هم با ظرفیت مالی‌ای که دارد.

 قائم‌مقام شورای مشارکت‌های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت با اشاره به اینکه در شورای زنان پنج کمیته شامل راهبری، آموزش و پژوهش، اطلاع‌رسانی، علمی و پژوهشی و جذب خیرین داریم، بیان کرد: یکی از کارهای جالبی که خانم‌ها انجام دادند، تأسیس صندوق قرض‌الحسنه در مجمع برای بیماران خاص است. طرح‌های زیادی داریم؛ به عنوان مثال در کرمانشاه در روستایی طرح برکت نان داریم. خیرین آرد می‌خرند و برای پخت نان در مناطق محروم توزیع می‌کنند.

 وی در پاسخ به این سؤال که بنیاد توانمندسازی سالمندان چه کاری انجام می‌دهد؟ اظهار داشت: سالمندان ۱۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند که این رقم در ۱۰ سال آینده به ۲۰ درصد می‌رسد. تعداد سالمندان هم‌اکنون دو برابر ۴۰ سال گذشته است. فرزند‌آوری کم شده است. خانواده‌ها یک یا دو بچه دارند. در آینده وقتی فردی پیر شود، یک بچه نمی‌تواند از او نگهداری کند. یا باید کارش را تعطیل کند یا ازدواج نکند. بنیاد توانمندسازی سالمندان در بحث بهداشت، سلامت و حمایت اجتماعی سالمندان کار می‌کند. یکی از اساتید دانشگاه که مادرش فوت کرده بود به مجمع مراجعه کرد و گفت: «برای پرستاری مادرم اذیت شدم و کلی پرستار آوردم و تغییر دادم». او ناراحت بود و گفت: خودم هم در آینده با این مشکل مواجه هستم» و سپس اموال مادر را برای سالمندان اهدا کرد.

گزارش از مریم داوری

پی نوشت:

1. إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ ... وَفِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ (ذاریات/ 15 و 19)
2. إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ (فاطر/ 19)