به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، سیدحسام‌الدین حسینی؛ مدیرکل توسعه مشارکت‌های سازمان نوسازی مدارس کشور در میزگرد تخصصی «مدرسه‌سازی و مدرسه‌یاری در ایران» که با هدف بررسی چالش‌ها و فرصت‌های این حوزه و طرح انتظارات از سیاستگذاران و دولت، دی‌ماه  سال 1403 به همت پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران و با همکاری مؤسسه  خیریۀ  نیک‌گامان جمشید برگزار شد، به ایراد سخن پرداخت.

 وی بیان کرد: در زمینه میزان مشارکت مردم باید بگویم که در سال گذشته و امسال مجموعاً این عدد بیش از 22 هزار میلیارد تومان بوده است که در سامانه تعهد خیرین در سازمان نوسازی ثبت شده است و این‌ها غیر از مشارکت‌هایی است که فرصت ثبت آن‌ها فراهم نشده است. این عدد قابل توجه است و اینکه می‌گویند در حوزه کارهای خیر ضعیف شده‌ایم، باید در این زمینه به سخن آقای قلمچی اشاره کنم که می‌گفت: هیچ کجا مانند ایران نیست که اینطور اهل کار خیر باشند. بنابراین عددها مشارکت بالای مردم را نشان می‌دهد.

 استخراج 17 برنامه از خلال جلسه با افراد مطلع

 حسینی تصریح کرد: از ابتدا که به مجموعه سازمان نوسازی اضافه شدم دیدم که آقای دکتر راشکی و خان‌محمدی مسیری را آغاز کرده‌اند که در آن، موضوع تنوع‌بخشی به منابع مشارکت و منابع مالی خیلی جدی بود و در راستای سند تحول بنیادین قرار داشت و وزیر و رئیس سازمان نیز آن را می‌خواستند؛ لذا مطالعاتی صورت گرفته بود و خودمان هم حرکتی انجام دادیم و وضع موجود را بررسی کردیم و از مدیران کل و افراد باسابقه دعوت کردیم و با آن‌ها جلسه گذاشتیم. نتیجه این جلسات استخراج 17 برنامه بود که به نظرم می‌تواند تحول خوبی را در سازمان به وجود آورد، اما می‌دانم که این‌ها کافی نیست و می‌دانم که این مسیر طوری است که باید بیشتر در آن حرف بزنیم و گام برداریم. ما به یک فرهنگ‌سازی عمومی نیاز داریم. خیلی‌ها به طراحی اجتماعی عمومی می‌پردازند اما در برنامه‌های ما شرایط اینطور است که بنا است پول بیشتری دریافت شود و خودمان به این موضوع اقرار می‌کنیم.

 مدیرکل توسعه مشارکت‌های سازمان نوسازی مدارس کشور در ادامه گفت: بعد از اینکه مطالعاتی انجام دادیم، دیدیم بیش از 60 درصد از 11 همتی که خیرین صرف کرده بودند، توسط خیرین حقیقی داده شده بود. بنابراین به این نتیجه رسیدیم که خیرین شخصی نقطه قوت ما است؛ لذا باید این را قوی‌تر کنیم. اما چطور باید این را قوی‌تر کنیم؟ در این زمینه باید بگویم اگر 10 سال قبل فعالیت بیشتری در این زمینه می‌دیدید، به روایت آمار یک مسیر منطقی داشت و خیلی مسیر تحولی در آن نبود، اما وقتی مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه‌ساز شهرستان جیرفت شدم و جلسه می‌گذاشتیم، آن زمان مجامع خیرین مدرسه‌ساز شهرستان اردوی ویژه گذاشته بود و شهر به شهر، مجمع راه می‌افتاد و هر استان یک تریبون را به هر استان 20 تریبون تبدیل کرده بودیم که در هرکدام از این‌ها اتفاق بزرگی می‌افتاد.

 برای تک‌تک مشکلات خیرین پرونده تشکیل می‌دهیم

 حسینی بیان کرد: لذا در برنامه تحولی خودمان آمدیم و هرچه شما فکر کنید در حوزه مجمع خیرین هست را بررسی کردیم. تمام امکانات، ظرفیت ها و ... را مورد بررسی قرار دادیم و بعد فهمیدیم که خیرین گلایه‌هایی دارند. مثلاً می‌گویند اسم ما از مدرسه حذف شده است و مواردی از این جنس وجود داشت. بر این اساس، همه خیرین را دعوت و جلساتی را برگزار کردیم. الان شرایط به نحوی است که تا خیّر می‌گوید فلان مشکل وجود دارد، برای آن یک پرونده درست می‌کنیم و به استان و ... نامه می‌زنیم تا پیگیری شود. البته من نمی‌توانم کار مدیرکل یک استان را انجام بدهم، اما فرایند و کارهای ستادی و ... را پیگیری می‌کنم. بنابراین باید فرایند درست می‌شد که این موضوع به تدبیر آقای جعفری و قفلی آغاز شد و ما آن را با راه‌اندازی سامانه و مواردی از این دست، جدی گرفتیم.

 وی اظهار داشت: در ادامه دیدیم که حوزه بنگاه‌های اقتصادی یک مزیت است. بر همین اساس از سال گذشته تا الان یک بانک اطلاعاتی خیلی خوب از همه بنگاه‌های اقتصادی استانی و کشوری پیدا کردیم و تمام مدیران کل را موظف کردیم که هرکدام باید بروند و از بنگاه‌های اقتصادی پول بیاورند؛ یعنی مثلاً گفتیم سهم فلان استان از تأمین 20 همت پولی که قرار است بدهد این است که 500 میلیارد تومان از این پول را از بنگاه اقتصادی بگیرد و باقی پول را از طرق دیگر حاصل کند. بنابراین در این زمینه خیلی دقیق کار را اجرا کردیم. همچنین یک کار پژوهشی خیلی جامع با هماهنگی جامعه خیرین دارد صورت می‌گیرد که در نهایت تبدیل به یک کتابچه خواهد شد و به تمام بنگاه‌های اقتصادی که امکان کمک دارند تا مرحله انعقاد تفاهم پیش خواهیم رفت و خروجی کارشان به فصل مشترک میان ما و آن‌ها تبدیل می‌شود.

 حسینی گفت: یک موضوع دیگر بحث جمع‌سپاری خرد و کمک‌های خرد بود که در این زمینه دغدغه داشتیم. ما برای پول خرد موقتاً یک درگاه داریم که هرکسی در هر کجای کشور می‌گوید می‌خواهم کار خیر کنم، می‌تواند از آنجا اقدام کند. اما کار تکمیلی ما این بود که یک پروپزال دقیق و جامع داشته باشیم. قشنگی کار این بود که کار را یک خیریه انجام بدهد که خیریه امام رضا (ع) آن را قبول کرد و قرارداد دوطرفه امضا شده است. سامانه جامع جمع‌سپاری خرد مانند همان سامانه‌ای است که خیرین به مدرسه‌ها کمک می‌کردند.

 مدیرکل توسعه مشارکت‌های سازمان نوسازی مدارس کشور در ادامه افزود: در زمینه مؤسسات خیریه وقتی بررسی کردیم دیدیم وضعیت آن‌ها خوب است. بر این اساس، اطلاعات جامعی از مؤسسات خیریه استان‌ها ایجاد شد و ما به هر استان یک دستورالعمل فرستادیم که باید در استان 10 مؤسسه فعال پیدا کنید و با آن‌ها جلسه بگذارید و برای خود کشور نیز این کار را کردیم و جلسه اول آن نیز در خدمت خانم گیتی‌نژاد و برخی دیگر از مؤسسات بودیم که بیشتر درگیر ساخت بودند؛ لذا مؤسسات خیریه به عنوان یک برنامه ویژه در سازمان دیده شده‌اند و قرار است در استان‌ها نیز فعال شوند.

مرمت 40 هزار کلاس با مشارکت گروه‌های جهادی

 وی در ادامه افزود: همچنین دیدیم که گروه‌های جهادی نیز ظرفیت خوبی دارند که دوباره بانک اطلاعاتی جامع از آن‌ها ایجاد شد و دو ماه یکبار جلسه داریم. برای آن‌ها در ساخت‌وساز و طرح عجمیان کار پیش‌بینی کرده‌ایم که امسال حدود 40 هزار کلاس درس را با مشارکت این گروه‌ها مرمت کردیم. دربارۀ مؤسسات خیریه نیز باید بگویم با آن‌ها وارد سطوح همکاری ریز شده‌ایم که یکی از آن‌ها ساخت‌وساز است که از قدیم بوده است و نسبت به این موضوع سعی کردیم موانع را برطرف کنیم. سعی کردیم به‌ نحوی مسائل مؤسسات را حل کنیم و از طرفی در زمینه تجهیز نیز در حال فعالیت بیشتری هستیم. مثلاً مجموعه حاج حسین یکتا و آقای قلمچی آمدند و نسبت به هوشمندسازی مدارس توافقی با ما امضا کردند. بنابراین مؤسسات خیریه و گروه‌های جهادی ظرفیت خوبی دارند.

 حسینی تصریح کرد: سفیران مدرسه‌ساز یعنی استفاده از شخصیت‌های خیلی خوب نیز در دستور کار ما است. مثلاً آقای پرواز همای، ضمن اینکه در جشنواره خیرین به کمک پرداختند، به عنوان سفیر مدرسه‌ساز به ما اضافه شدند و همچنین آقایان حمید استیلی، حسین شمس و حسن روشن نیز به عنوان سفیر مدرسه‌ساز همکاری کردند. آخرین نفر نیز آقای غلامرضا صنعتگر بود. ما گفتیم هرکسی سفیر مدرسه‌ساز می‌شود باید تفاهم دوطرفه امضا شود که یکی از بندهایش این است که من از طریق تمام ظرفیت‌هایی که دارم استفاده می‌کنم تا مدرسه‌سازی صورت بگیرد. بنابراین آقای همای دارند آهنگش را می‌سازند و آقای صنعتگر نیز برای خیرین آهنگ ساخته‌اند و چهار کنسرت به نفع مدارس در تهران پیش‌بینی شده است که سهم آورده‌اش به مدارس کشور برسد و در استان‌ها نیز این موضوع پیش‌بینی شده است. همچنین حوزه همکاری با نهادها نیز با جدیت پیگیری شد تا بتوانیم جرایم مالی را به سمت آموزش‌وپرورش ببریم که این مبالغ در اختیار آموزش‌وپرورش قرار بگیرد. یکی از کارهای ما نیز سند توافق تک‌برگ بود.

 مدیرکل توسعه مشارکت‌های سازمان نوسازی مدارس کشور در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: در گذشته توافقات میان خیرین و آموزش‌وپرورش به صورت دفترچه‌ای بود که خیّر با اداره کل نوسازی یک چیزی را امضا می‌کردند و بعد وقتی امضا می‌کردند، قانون می‌گفت در شهر سهم خیرین 50 درصد و در روستا نیز 30 درصد است. با این حال تعداد فراوانی از موارد را می‌شناسم که خیّر با پرداخت 10 درصد از مبلغ کل پروژه کار را آغاز کرده است، اما در عین حال اسمش را هم بر سر در مدرسه زده‌ایم، هرچند که این کار اشتباه بوده است. در گذشته چون سند شناسنامه‌ای بود طبق قانون عمل نکردند. اما الان خیّر باید یک توافق تک‌برگ در سامانه ثبت کند و این توافق به حوزه برنامه‌ریزی و ... می‌رود و مشخص می‌شود که پول چطور داده می‌شود که وقتی به خیّر قولی داده می‌شود، 100 درصد مطمئنیم که این اتفاق می‌افتد. بنابراین سند توافق تک‌برگ کار خوبی بود.

 مادۀ 172 برای خیرین مدرسه‌ساز فعال است

 وی اظهار داشت: نکته بعد درباره موضوع مالیاتی است که باید بگویم ماده 172 الان دربارۀ خیرین مدرسه‌ساز فعال است، اما شاید ما قصور داشتیم که اطلاع‌رسانی نکرده‌ایم. الان هرکسی که به حوزه مدرسه‌سازی کمک کند آن عدد کمکش دو حالت دارد؛ یا باید به حساب مورد تأیید نوسازی برود که ما همان عدد را به حوزه مالیاتی می‌دهیم و می‌گوییم از این مثلاً 10 میلیارد که برای مدرسه خرج شده است، مالیات نگیرید. پس این ماده فعال است. حالت دوم نیز اینطور است که کسی پولش را به جامعه خیرین ندهد و خودش مدرسه بسازد که در اینصورت نیز می‌توانیم به او کمک کنیم؛ به اینصورت که فرد درخواستش را می‌دهد، سازمان نوسازی با کارشناسان دادگستری از پروژه بازدید می‌کنند و بعد از بررسی، اداره مالیات نامه مربوط به این موضوع را قبول می‌کند که چند مورد از این نامه‌ها را رؤیت کرده‌ام.

 حسینی گفت: در نظارت بر پروژه‌ها نیز مشکلاتی وجود دارد و داریم آن‌ها را حل می‌کنیم. من یک تایمی در دستگاه اجرایی بودم و حس می‌کنم سازمان نوسازی مدارس از دستگاه‌هایی است که خیلی سلامت است. در به کارگیری از مصالح مدرن در ساخت مدارس نیز از شرایط گذشته خبر ندارم اما اخیراً مهندسین مختلفی دعوت می‌شوند و اصول معماری ایرانی - اسلامی لحاظ می‌شود و این رویکردها وجود دارد، ولی قطعا جای کار برای حل مشکلات زیاد است.