به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران به نقل از روابط عمومی سازمان بهزیستی کشور، دکتر سیدجواد حسینی؛ معاون تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان بهزیستی کشور در اولین نشست مشترک رئیس سازمان بهزیستی با مدیران عامل همیاران سلامت روانی اجتماعی سراسر کشور، وجود و فعالیت این افراد را مصداق عینی توانمندسازی محلی فرصتآفرینانه دانست و گفت: رویکرد ما در سازمان بهزیستی به همیاران سلامت روانی اجتماعی، در جغرافیای سیاستی سازمان بهزیستی هم حاکم بوده است و این رویکرد استمرار پیدا خواهد کرد. در ابتدا لازم است ببینیم که فصل انجمن همیاران سلامت در چه حوزهای از حوزههای توسعهای یا برنامهریزی قرار میگیرد و طبیعی است که همه ما اتفاق نظر داریم که همیاران سلامت در حوزه توسعه اجتماع محلی تعریف میشود.
حسینی ادامه داد: توسعه اجتماع محلی به عقیده برخی یک جنبش اجتماعی است؛ به این مفهوم که افراد محلی با مشارکت فعال و ایجاد سازمانهای غیردولتی در بهبود وضعیت اجتماعی و رفاه در محله و جامعه خود نقشآفرینی میکنند. فعالیتهای اینچنینی در واقع تحت عنوان فعالیتهای توسعه اجتماع محلی نام برده میشود. این فعالیتها در قرن ۱۹ بیشتر متمرکز بر بحث سلامت و مسکن بود و در قرن بیستم بیشتر بر جنبشهای ترقیخواهانه متمرکز شد و بالأخره در دهه ۷۰ و ۸۰ این قرن، متمرکز بر فقرزدایی؛ یعنی توانمندسازی اجتماعات محلی شد.
وی با بیان اینکه مهمترین بحث این است که اجتماع محلی زمانی توانمند میشود که فقر از آنجا زدوده شود، افزود: البته فقر در جامعهشناسی سه دسته مشکل را در پی دارد؛ معیشتی، منزلتی و فرصتی. معیشتی یعنی فقیر از امکانات اولیه زندگی مانند مسکن و خوراک (کالری و پروتئین لازم) بیبهره است، منزلتی زمانی پدید میآید که فقیر بهواسطه نداشتن امکانات اولیه، منزلت اجتماعی خود را از دست میدهد و در نهایت فرصتی پیش میآید که او بسیاری از فرصتها مانند مسافرت رفتن، آموزش دیدن، جهانگردی، ایرانگردی و حتی گاهی اوقات فرصت ازدواج و فرزندآوری را از دست میدهد.
رئیس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: بنابراین فقر مشکلات معیشتی، منزلتی و فرصتی برای فقرا ایجاد میکند. توسعه محلی میگوید با برداشتن این چالشها میتوان فرصت زندگی ایجاد کرد. انسانی که دارای معیشت باشد، منزلتش ارتقا پیدا میکند و فرصتهای زندگی کردن را دارا میشود. توسعه اجتماع محلی از نظر ما اهمیت زیادی دارد. به نظر ما میتوان از دو منظرِ فرآیند و محصول به آن نگاه کرد. وقتی میگوییم نگاه فرآیندی، یعنی برخی از فرآیندها فارغ از اینکه چه محصولی دارند موضوعیت پیدا میکنند؛ مانند مجلس دانشآموزی که برونداد آن مهم نیست و موضوعیت برگزاری چنین مجلسی و اثرات حضور در آن برای دانشآموزان است.
حسینی در مورد نگاه محصولمحور نیز ادامه داد: توسعه محلی قبل از اینکه نتیجه خاصی را در جامعه داشته باشد، به توانمندسازی افراد محله، جامعه محله و نهادهای محلی میانجامد؛ بنابراین ما قبل از اینکه به نتایج فقرزدایی فکر کنیم، در واقع معطوف میشویم بر اینکه افراد محله و نهادهای محله، ظرفیت، همگرایی و همافزایی پیدا کنند. نگاه محصولمحور نیز یعنی اقدامات به کاهش فقر و افزایش توانمندی، رفاه و توسعه محلی منجر میشود.
وی تصریح کرد: به دلیل اهمیتی که این موضوع دارد، توسعه محلی را با عنوان جنبشهای اجتماعی نام میبرند؛ چراکه به توانمندسازی، سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی محله میانجامند. طبیعتاً وقتی از توسعه محلی صحبت میکنیم، مهمترین مؤلفه توسعه محلی حساس کردن مردم نسبت به موضوع، آموزش و آگاهی و در نهایت درگیر کردن با موضوعات است. مهمترین عنصری که در این فرآیند نقشآفرینی میکند، عنصر مشارکت است.
حسینی با تأکید بر اینکه جنس همیاران سلامت روانی اجتماعی از مشارکت واقعی است، گفت: وقتی مشارکت اینچنین باشد اولاً فعالیتها اثربخش میشوند، ثانیاً مشروعیت پیدا میکنند، ثالثاً عدالتجویانه میشوند، رابعاً تصمیمگیرندگان فعالاند نه منفعل، خامساً اعتماد عمومی ایجاد میشود و سادساً مشارکت سیاسی شهروندان هم در کنار مشارکت محلی افزایش پیدا میکند و البته ظرفیتهای محلی و توانمندسازی هم به طور طبیعی محقق میشود. امروز جای خوشحالی است که در تمام استانها، ۲۰۰ انجمن با هزار و 500 گروه و در مجموع با ششهزار نفر فعال هستند.
وی با اشاره به تهیه طرح بهزیست محله برای تحقق موارد فوقالذکر، گفت: این طرح چند مؤلفه دارد و با اجرای این طرح قرار نیست خللی به همیاران سلامت اجتماعی، مثبت زندگی و ... وارد شود، بلکه اتفاقا این طرح با همین رویکردی که همیاران سلامت روانی اجتماعی دارند، اجرا میشود. رویکرد سازمان بهزیستی در تمام فعالیتها از جمله بهزیست محله، سیاستگذاری دانشبنیاد، محلهمحور، خانوادهگرا، مشارکتبنیان، پیشگیرانه، توانمندسازانه، انسانمحورانه، عدالتجویانه و فرصتآفرینانه است.
وی در پایان با بیان اینکه آغوش بهزیستی برای مشارکت مردم باز است، ادامه داد: میخواهیم پیچ پراکندن قدرت بالقوه و اجتماع برای مشارکت مردم را باز کنیم.
دیدگاه خود را بنویسید