به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، چهلوسومین نشست «یک چای، یک تجربه» عصر دوشنبه، ۲۵ دی با حضور سیدحسن نوابکاشانی؛ مدیرعامل مؤسسه خیریه نورالزهرا (س) و جمعی از مدیران و اعضای برخی مؤسسات خیریه و سمنها در سالن جلسات آکادمی خیر ایران برگزار شد.
نوابکاشانی با اشاره به سابقه 28 ساله خود در مدیرعاملی مؤسسه نورالزهرا (س) بیان کرد: تجربهها همیشه موفق نیستند و امروز میخواهم از ناموفقیتهای خود در مؤسسه نورالزهرا (س) بگویم. یک عمر در حاشیهها و کوچهپسکوچهها دنبال خانوادههایی میگشتیم که از نظر اقتصادی ضعیف باشند. هربار با دیدن تحولی در خانوادهها مثل خرید یخچال کلی خوشحال میشدیم. ۱۸ سال این کار را انجام دادیم و در واقع بهدنبال سیستم هاضمه افراد بودیم. اما در یک بررسی متوجه شدیم که برای شکم کار میکنیم و ارتقای فکر را نادیده گرفتهایم.
عمق خدمات بسیاری از خیریهها به انداره یک بند انگشت است
وی با تأکید برلزوم تخصصیشدن خیریهها تصریح کرد: بسیاری از خیریهها حدود 10 خدمت ارائه میدهند اما عمق آن خدمات به اندازه یک بند انگشت هم نیست. ما در طول ۱۸ سال فعالیت، تلاش و توکل داشتیم اما فکر نکردیم، در صورتی که تفکر، تلاش و توکل هرسه لازم است. حالا بعد از این همه سال متوجه اشتباه خود شدهایم. از این رو، اگر خیریهها با نگاه سابق ما کار میکنند، بدانند که این مسیر بنبست است و انگار درختی را آبیاری میکنند که ثمری ندارد. محصول ۱۸ سال کار ما در خیریه نورالزهرا (س)، تنپروری، تنبلی و بیعاری افراد بوده است، ضمن اینکه شخصیت و هویت مددجویان را بهخطر میانداختیم و کرامت و عزت نفس آنها را نیز نادیده میگرفتیم.
مدیرعامل مؤسسه نورالزهرا (س) که در زمینه آیتی (IT) تحصیلات دارد، ادامه داد: وقتی متوجه اشتباه خود شدیم، تغییر رویه دادیم و البته تغییر، کار سختی است. بر همین اساس، یک اتاق فکر تشکیل دادیم که اعضای آن در حوزههای مختلف اجتماعی صاحب نظر بودند. ما تا آن زمان حدود ۸۰۰ نفر را تحت پوشش داشتیم و بعد از بررسی شرایط افراد تحت پوشش متوجه شدیم ۱۰۰ نفر واقعاً زمینگیر هستند و بالقوه و بالفعل توان انجام هیچکاری را ندارند. از این رو، تصمیم گرفتیم کمک به این تعداد را ادامه دهیم. برای بقیه هم یک طرح توانمندی در نظر گرفتیم.
طرح «توانمندی افراد جویای کار» با 9 محور در مؤسسه نورالزهرا (س)
نوابکاشانی با اشاره به اینکه ۹ محور برای طرح «توانمندی افراد جویای کار» در نظر گرفتیم، افزود: توانمندسازی منجر به شغلِ «بوتکمپ محور»، «فردمحور»، «گروهمحور»، «حمایتمحور» «توصیهمحور»، «مهارتمحور»، «بورسیهمحور» «مدرسهمحور»، «افراد بازمانده از تحصیل»، عناوین این طرح هستند. ۹ ماه آموزش را در نظر گرفتیم که منجر به شغل شود و در این راستا فرصتهای شغلی را به ازای تعداد آگهیهای فعال روزانه بررسی کردیم. حوزه آیتی را نیز مورد بررسی قرار دادیم؛ چون معتقدم آینده دنیا بر روی آیتی میچرخد.
وی به توضیح محورهای ۹ گانه طرح توانمندسازی افراد جویای کار پرداخت و گفت: ۲۶ نفر در طرح «بوتکمپمحور»، دانشجو داریم. ما در مدت ۹ ماه به آنها مهارتی میآموزیم که جذب بازار کار شوند. به آنها روابط عمومی یاد میدهیم که بتوانند شغل مورد نظر خود را از سیستم بازاریابی دربیاورند. در واقع ما آموزشهای پروژهای را مدنظر قرار دادیم تا منجر به شغل شود. دانشجویی داشتیم که موقع حرفزدن بغض میکرد اما بعد از گذشت پنجماه، قوی و بااعتماد به نفس شده است. حفظ اعتماد به نفس و کرامت اشخاص یکی از محصولات و ثمرات این طرح است.
ضرورت بومیسازی تجربیات موثر سایر کشورها
مدیرعامل مؤسسه نورالزهرا (س) خاطرنشان کرد: در بخش فردمحور، ابزار و وسیله به افراد تزریق میکنیم، چون ممکن است فرد با وجود داشتن مهارت، سرمایه نداشته باشد. مصادیق زیادی در این محور داریم؛ از جمله فرد دیالیزی که باید سهبار در هفته و هر نوبت چهارساعت از دستگاه دیالیز استفاده میکرد. ما به این فرد که مهارت خیاطی داشت چرخ خیاطی دادیم و الآن بسیار فعال است، چون امید به زندگی پیدا کرده است. بر این اساس، اگر فردی راننده موتور یا ماشینی بوده و وسیلهاش مورد سرقت واقع شده است و باید مخارج خانواده را تأمین کند، مهارت لازم را دارد و فقط نیازمند یک وسیله است. بدینترتیب ما به جای دادن پول و غذا به این افراد، برای ذهن آنها هزینه میکنیم.
وی که زمانی مدیر امور طرح و برنامه بانک صادرات و معاون توسعه سیستمهای بانک صنعت و معدن بوده است، در مورد بخش گروهمحور طرح توانمندسازی افراد جویای کار مثالی زد و اظهار داشت: حدود هشت خانواده داریم که در شهرستان پیشوا، لواشک درست میکنند اما نمیدانند اگر بهسمت بستهبندی بروند درآمدشان دو تا سه برابر افزایش مییابد. بر این اساس، ما تلاش میکنیم در چنین مواردی حتی تجربیات مفید و مؤثر سایر کشورها را بومیسازی و استفاده کنیم.
مهارتآموزی تا پیش از فارغالتحصیلیِ دانشآموزان در دستور کار است
نوابکاشانی عنوان کرد: بخش حمایتمحور بدینشکل بود که تفاهمنامهای با ۱۰۰ نفر که قادر به انجام کاری نبودند نوشتیم. به این افراد بر مبنای فرهنگ، سواد و موقعیت خانواده بستههای رفاهی و درمانی تعلق میگیرد. در اینصورت کرامت و اعتماد به نفس این افراد حفظ میشود؛ زیرا در قبال کارهایی که انجام میدهند، پول میگیرند. این کارها را تعریف و فهرستبندی کردیم؛ از جمله آنها صرفهجویی در مصرف آب، برق و گاز، استفاده صحیح از تلویزیون و فضای مجازی، هزینه متناسب با درآمد، نظافت ادواری خانه و شرکتدادن کودکان در مباحث خانوادگی است.
مدیرعامل مؤسسه نورالزهرا (س) به بخشهای دیگری از طرح توانمندسازی افراد جویای کار اشاره کرد و گفت: در بخش توصیهمحور، افراد را به همدیگر معرفی میکنیم. در بخش مهارت محور نیز مراکزی همانند مراکز فنیوحرفهای به مددجویان معرفی میکنیم و در اینجا است که همافزایی خیریهها با یکدیگر و سازمانهای دیگر معنی پیدا میکند. افزون بر اینها، بخش مدرسهمحور یکی از مسائل مهم همه خیریهها است. ما نباید بگذاریم بچهها فقط دیپلم بگیرند. بر همین اساس، ما در مؤسسه نورالزهرا (س) قبل از دیپلم به بچه کمک میکنیم که براساس علاقه و استعداد، مهارتی را کسب کنند. از این رو، معتقدیم که باید از روشهای عملی استفاده شود نه تئوری.
در صورت هدفمندی کارها می توان 10 استان بهاندازه سیستانوبلوچستان ساخت
نوابکاشانی اظهار داشت: بخش بورسیهمحور بدینشکل است که افراد بااستعداد را برای حمایت به خیریههای مرتبط معرفی میکنیم. بخش بازمانده از تحصیل نیز یکی از گلوگاههای سخت است. چهاینکه در بسياری از خانوادهها با فوت پدر، پسر بزرگ تحصیل را رها میکند و به دنبال کار میرود. از این رو، ما سعی میکنیم این بچهها را به تحصیل بازگردانیم که البته کار راحتی هم نیست.
ضرورت تعامل خیریهها و هدفمندبودن کارهای خِیر مسئله دیگری بود که مدیرعامل مؤسسه نورالزهرا (س) بر آن تأکید کرد و گفت: معتقدیم دهها سیستان و بلوچستان میشود ساخت، بهشرط اینکه تمام کارها وهزینهها در این استان هدفمند باشد. ما خیریهها باید با یکدیگر همافزایی و همکاری داشته باشیم. بر همین اساس، در مؤسسه نورالزهرا (س) اگر بدانیم خیریهای خدمتی را خوب ارائه میکند ما دیگر آن کار را انجام نمیدهیم و ارائه خدمت را به خیریه مربوطه واگذار میکنیم.
حرکت خیریهها از روشهای سنتی به مدرن، خیریهها و مددجویان را ارتقا میدهد
نوابکاشانی حرکت خیریهها از روشهای سنتی به مدرن را ضروری دانست و افزود: خیریهها باید تخصصی شوند و یک خدمت ارائه دهند. قرضالحسنه بیهدف، آموزش بیهدف، سیستمهای دستی، ارائه تغدیه و کمک مالی، زندگی در گذشته و آینده و پیچیدگیهای مالی مهمترین ویژگیهای روش سنتی است. اما در روش مدرن به جای دادن ماهی به افراد، ماهیگیری یاد داده میشود و افزون بر این، ارائه یک خدمت هوشمند، قرضالحسنه باهدف، شفافسازی مالی، سیستمهای یکپارچه، آموزشهای هدفمند، زندگی در حال، انتخابگری، درک، محبت و عشقورزیدن نیز از دیگر مؤلفههای روش مدرن است.
مدیرعامل مؤسسه نورالزهرا (س) در پاسخ به سوالی که در مورد نوع آموزشهای این مؤسسه به مددجویان مطرح شد، عنوان کرد: آموزشهای ما کلاسیک نیست بلکه مهارتی است. آموزش مهارتی هم در روشهای مدرن میگنجد. مصادیق زیادی داریم که نشان میدهد روش مدرن، فرد و حتی خانواده را ارتقا میدهد و افراد را گداپَرور نمیکند. به تمامخیریهها توصیه میکنم از روش سنتی به مدرن حرکت کنند؛ زیرا با این رویکرد خیریهها ارتقا مییابند.
بهگفته نوابکاشانی، شفافسازی مالی از دیگر فاکتورهای روش مدرن است که باید مورد توجه خیریهها قرار بگیرد و در این راستا تمام سیستم و گزارشات مؤسسه نورالزهرا (س) در سایت وجود دارد و در یک ساعت میتوان تمام فعالیتهای این مؤسسه را در طول ۲۸ سال استخراج کرد.
«شبکه خیر»؛ خیریه مجازی برای ارتباط بیواسطه خیرین و نیازمندان
وی در پاسخ به این پرسش که آیا به اتباع هم خدمات ارائه میدهید؟ گفت: بله به اتباع هم ارائه خدمات داریم، ضمن اینکه فرایندهای خود را در اختیار خیریههای دیگر نیز قرار میدهیم. ما یک پلتفرم با عنوان «شبکه خِیر» داریم که خیریه مجازی است. افراد در این پلتفرم عضو میشوند و نیازهای خود را اعلام میکنند و از طرفی خیرین و خیریهها نیز خدماتی که میتوانند ارائه کنند را عنوان میکنند و بدینترتیب بدون واسطه ارتباط بین مددجو با خیریهها و خیرین ایجاد میشود.
نوابکاشانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر چگونگی نحوه شغلیابی برای مددجویان بیان کرد: در ابتدا یک تست روح و روان از فرد میگیریم و با فرد مصاحبه انجام میشود که وی را براساس مهارت و روحیاتش معرفی کنیم. تست درنظرگرفتهشده شامل ۷۲۰ پرسش و شش آزمون است که شخص برای پاسخدهی، سه روز فرصت دارد. نتایج دوروز بعد مشخص میشود. مسائل بسیاری مانند دورنگرایی یا برونگرایی، ابتکارات در حل مسئله، میزان تمایل به کار گروهی، ضریب هوشی، هوش هیجانی، احساسات و عواطف و مدیریت شخصی در این تست مشخص میشود.
گزارش از مریم داوری
دیدگاههای بازدیدکنندگان
ناشناس
بسیار عالی و زیبا،گزارش تدوین شده بود،درود بر شما خانم داوری