پایان دوره گیتس و بافت؛ آغاز تحول تاریخی در بشردوستی جهانی
با اعلام تصمیم بیل گیتس برای خاتمه دادن به فعالیت بنیادش تا سال ۲۰۴۵ و واگذاری کامل ۲۰۰ میلیارد دلار منابع آن، جهت‌گیری آینده نیکوکاری جهانی دستخوش پرسش‌های جدید شده است. همزمان، وارن بافت ۹۴ ساله نیز قرار است امسال از مدیریت برکشایر هاتاوی کناره‌گیری کند؛ اتفاقی که آینده «پیمان بخشش» را، که تاکنون بیش از ۲۵۰ میلیاردر از ۳۰ کشور به آن پیوسته‌اند، با ابهام روبه‌رو می‌کند. به گفته برخی کارشناسان، این تغییرات به معنای توقف نیکوکاری نیست، بلکه آغاز دوره‌ای متنوع‌تر و چندصدایی‌تر است؛ دوره‌ای که بازیگران جدید، رویکردهای تازه و ابزارهای متفاوتی وارد میدان خواهند شد.
چرخش ساختاری: فشارهای مالیاتی و بازنگری بنیادهای بزرگ
تصمیم اخیر مجلس نمایندگان آمریکا درباره وضع ۱۰ درصد مالیات بر بنیادهای دارای بیش از ۵ میلیارد دلار دارایی، می‌تواند ساختار سنتی نیکوکاری را دگرگون کند. این سیاست، بیش از همه، بنیادهای بزرگ و لیبرال مانند گیتس، فورد و سوروس را تحت فشار قرار می‌دهد، در حالی که بنیادهای محافظه‌کار کوچک‌ترند و بار مالی کمتری خواهند داشت و همین مسئله مدل رایج نیکوکاری مبتنی بر بنیاد را در معرض تزلزل قرار می‌دهد. «کاتلین مک‌کارتی»، از دانشگاه «نیویورک » (CUNY)، توضیح می‌دهد: وقتی میلیاردرها بفهمند مجبور به تعطیلی تدریجی بنیادها هستند، به سراغ راه‌های جایگزین و سازوکارهای جدید بخشش خواهند رفت. کارشناسان معتقدند در صورت الزام به تعطیلی تدریجی بنیادها، نیکوکاران ثروتمند به مدل‌های انعطاف‌پذیرتر همچون بخشش مستقیم، نیکوکاری مبتنی بر اعتماد، روی خواهند آورد.
تغییر قواعد نیکوکاری توسط مکنزی اسکات: روایت یک انقلاب آرام
برخی از ثروتمندان، به‌ویژه «مکنزی اسکات«، پیش از همه تغییر مدل را آغاز کرده‌اند. شیوه او که «بخشش پنهان» نام گرفته، بر پایه یک اصل ساده است: اعتماد کامل به سازمان‌های مردم‌نهاد. شیوه مکنزی اسکات، اعطای مستقیم و بدون شرط به سازمان‌های مردم‌نهاد، اکنون به‌عنوان یک «اصلاح ساختاری» در نیکوکاری معرفی می‌شود. او از طریق بنیاد «اهدای ییلد» (Yield Giving)، تاکنون بیش از ۱۹٫۲۵ میلیارد دلار به ۲۴۵۰ سازمان اهدا کرده و به جریان پرشتاب جدیدی در بخش نیکوکاری تبدیل شده است.
متخصصان معتقدند اسکات به یک «قطب اخلاقی» در مقابل مدل تکنوکراتیک گیتس تبدیل شده و منطق جدیدی از نیکوکاری را ترویج می‌کند که در آن اعتماد، سادگی، سرعت و استقلال سازمان‌های دریافت‌کننده اصل اساسی است. کارشناسان همچنین انتظار دارند ملیندا فرنچ گیتس پیشگام مدل تازه‌ای به نام «شرکت نیکوکاری» باشد که آزادی عمل بیشتری نسبت به بنیادهای خیریه سنتی ایجاد می‌کند.
زنان، پیشگامان نسل جدید نیکوکاری: از اسکات تا فرنچ‌گیتس
روندهای جدید نشان می‌دهد که نقش زنان در نیکوکاری به‌طور چشمگیری در حال افزایش است. در شرایطی که تنها در سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۰۰ میلیاردر جدید در جهان ظهور کرده‌اند، نقش زنان در نیکوکاری نیز در حال گسترش بی‌سابقه است. افرادی مانند اسکات، فرنچ‌گیتس و پریسیلا چان اکنون در خط مقدم این حوزه قرار دارند.
اعطای ۸۰ میلیون دلار اسکات به «دانشگاه هاوارد»، یکی از بزرگ‌ترین کمک‌های تاریخ ۱۵۸ ساله این دانشگاه و ۷۰ میلیون دلار به«دانشگاه یو ان ی اف»، (1) تنها نمونه‌هایی از این موج جدید هستند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در سال ۲۰۲۵ و پس از آن، با افزایش دسترسی زنان به ثروت و قدرت اقتصادی، زنان به بازیگران اصلی نیکوکاری جهانی تبدیل شوند. به اعتقاد برخی کارشناسان، زنان در مدیریت منابع، تحقیق و تلاش برای اصلاح سیستم نیکوکاری بسیار مسلط هستند.
پی‌نوشت:
1-UNCF یک دانشگاه نیست، بلکه یک سازمان خیریه آموزشی بسیار معتبر و تاثیرگذار در آمریکاست که به حمایت از تحصیل دانشجویان آفریقایی‌آمریکایی اختصاص دارد.
