از آمار‌های نگران‌کننده تا اقدام جمعی؛ نهاد‌های مردم‌نهاد علیه دیابت متحد می‌شوند

 به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، بر اساس تازه‌ترین گزارش سازمان جهانی بهداشت، شمار مبتلایان به دیابت در جهان از ۱۰۸ میلیون نفر در سال ۱۹۸۰ به ۴۲۲ میلیون نفر در سال ۲۰۱۴ رسیده است. این افزایش چشمگیر نشان می‌دهد که شیوع جهانی این بیماری در میان بزرگسالان در این دوره تقریباً دو برابر شده و از ۴.۷ درصد به ۸.۵ درصد رسیده است. این آمار هشداردهنده نشان می‌دهد که دیابت به یک چالش عمده بهداشت جهانی تبدیل شده است. افزایش عوامل خطرزایی مانند اضافه‌وزن و چاقی از مهم‌ترین دلایل این رشد بی‌سابقه گزارش شده و در طول دهه گذشته، شیوع دیابت در کشورهای با درآمد کم و متوسط، سریع‌تر از کشورهای ثروتمند بوده است.

 دیابت یک بیماری مزمن است که زمانی رخ می‌دهد که لوزالمعده به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند یا بدن نمی‌تواند به طور مؤثر از انسولین تولید شده استفاده کند. این وضعیت منجر به افزایش غلظت گلوکز در خون (هایپرگلیسمی) می‌شود. دیابت نوع ۱، که قبلاً به عنوان دیابت وابسته به انسولین یا دیابت با شروع در کودکی شناخته می‌شد، با کمبود تولید انسولین مشخص می‌شود. دیابت نوع ۲، که سابقاً غیر وابسته به انسولین یا دیابت با شروع در بزرگسالی نامیده می‌شد، ناشی از استفاده ناکارآمد بدن از انسولین است که اغلب در نتیجه اضافه وزن و کم تحرکی ایجاد می‌شود. دیابت بارداری نیز نوعی از بیماری است که برای اولین بار در دوران بارداری تشخیص داده می‌شود.

عوارض جدی،  راه‌های پیشگیری و پاسخ جامعه جهانی

 دیابت یکی از علل اصلی نابینایی، نارسایی کلیوی، حمله قلبی، سکته مغزی و قطع اندام تحتانی شناخته می‌شود. با این حال، امیدواری وجود دارد که با اتخاذ سبک زندگی سالم می‌توان با این بیماری مقابله کرد. کارشناسان تاکید می‌کنند که رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و پرهیز از مصرف دخانیات می‌تواند از بروز دیابت نوع ۲ پیشگیری کرده یا آن را به تأخیر بیندازد. در پاسخ به این چالش جهانی، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۷ با تصویب قطعنامه ۶۱/۲۲۵، روز ۱۴ نوامبر را به عنوان «روز جهانی دیابت» نام‌گذاری کرد. این سند مهم، «نیاز فوری به تلاش‌های چندجانبه برای ترویج و بهبود سلامت انسان و دسترسی به درمان و آموزش مراقبت‌های سلامت» را به رسمیت شناخت. این قطعنامه همچنین کشورهای عضو را ترغیب کرد تا سیاست‌های ملی برای پیشگیری، درمان و مراقبت از دیابت را مطابق با توسعه پایدار سیستم‌های مراقبت سلامت خود تدوین کنند.

 دیابت می‌تواند بر افراد در تمام مراحل زندگی از جمله کودکی، سال‌های باروری، سنین کار و بزرگسالی تاثیر بگذارد. شعار امسال روز جهانی دیابت «دیابت در تمام مراحل زندگی» انتخاب شده که بر این واقعیت تاکید دارد که هر فرد مبتلا به دیابت باید به مراقبت‌های یکپارچه، محیط‌های حمایتی و سیاست‌های ترویج‌دهنده سلامت، کرامت و خودمراقبتی دسترسی داشته باشد. این کمپین بر اهمیت رویکرد چرخه زندگی برای پیشگیری از دیابت، مدیریت آن و تامین رفاه کلی مبتلایان تاکید می‌کند.

 سازمان‌های غیردولتی فعال در زمینه دیابت

 در کنار تلاش‌های دولتی، سازمان‌های غیردولتی متعددی در سطح جهانی در زمینه دیابت فعالیت می‌کنند. این سازمان‌ها با انجام فعالیت‌های آموزشی، ارائه خدمات حمایتی به بیماران، سرمایه‌گذاری در تحقیقات علمی، مطالبه و ترویج‌گری برای سیاست‌های بهداشتی بهتر، نقش مکمل ارزشمندی در کنار اقدامات دولتی ایفا می‌کنند. کارشناسان تاکید می‌کنند که با وجود افزایش نگران‌کننده آمار دیابت، این بیماری قابل پیشگیری و کنترل است و همکاری دولت‌ها، سازمان‌های غیردولتی و جامعه مدنی می‌تواند تاثیر قابل توجهی در کاهش بار این بیماری در سراسر جهان داشته باشد. در ادامه به برخی از سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی در این عرصه پرداخته می‌شود:

• فدراسیون بین‌المللی دیابت (IDF): این فدراسیون به عنوان یک اتحادیه جهانی متشکل از بیش از ۲۴۰ انجمن ملی دیابت در ۱۶۸ کشور، نقش محوری در هدایت تلاش‌های جهانی برای مقابله با دیابت ایفا می‌کند. این نهاد با ماموریت اصلی بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت و پیشگیری از این بیماری در گروه‌های پرخطر، اقدامات گسترده‌ای از جمله کمپین‌های آگاهی‌بخشی، تعیین استانداردهای مراقبت از دیابت و سازماندهی روز جهانی دیابت در ۱۴ نوامبر را انجام می‌دهد. این سازمان امسال از همه سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در زمینه دیابت خواسته است تا از طریق پلتفرم این سازمان، فعالیت خود را به ثبت برسانند.

• انجمن دیابت آمریکا (ADA): این انجمن یکی از سازمان‌های خیریه برجسته در حوزه دیابت در سطح جهان محسوب می‌شود. ماموریت اصلی آن، کشف راه‌های پیشگیری و درمان دیابت و بهبود زندگی تمامی افرادی است که با این بیماری درگیر هستند. این انجمن از طریق تامین مالی تحقیقات پیشگامانه، ارائه خدمات آموزشی به عموم مردم و متخصصان بهداشت و دفاع از حقوق بیماران برای دسترسی به مراقبت‌های باکیفیت، به یکی از ارکان اصلی مبارزه با دیابت تبدیل شده است.

• بنیاد بین‌المللی تحقیقات دیابت نوجوانان (JDRF): این بنیاد به طور تخصصی بر یافتن راه‌های درمانی برای دیابت نوع ۱ متمرکز است. این بنیاد جهانی که عمدتاً توسط حامیانی که خود درگیر دیابت هستند، حمایت می‌شود، بزرگترین سازمان خیریه تامین‌کننده بودجه برای تحقیقات دیابت نوع ۱ در جهان است. این بنیاد با سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های پیشرفته در زمینه فناوری‌های جدید، درمان‌های زیست‌دارویی و پزشکی بازساختی، به دنبال رهایی جهان از بار این بیماری است. از طریق برنامه‌های این سازمان بیش از ۴۶ میلیون نفر با خیریه‌های کودکان آشنا شده‌اند و این سازمان برای حمایت از کودکان درگیر دیابت نوع یک توانسته است بیش از شش میلیون دلار را بین خیریه‌های محلی توزیع نماید. این سازمان از ۲۵۱ طرح در سطح جهان حمایت مالی کرده است.

• سازمان "زندگی برای یک کودک" (Life for a Child): این سازمان با ماموریت نجات و بهبود زندگی کودکان و نوجوانان مبتلا به دیابت در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط فعالیت می‌کند. این سازمان با تامین انسولین نجات‌بخش، کیت‌های نظارت بر قند خون، خدمات آموزشی و مراقبت‌های پزشکی ضروری، به این اصل پایبند است که هیچ کودکی نباید به دلیل ابتلا به دیابت نوع ۱ جان خود را از دست بدهد.

جمع‌بندی: نبردی جمعی در برابر یک اپیدمی خاموش

 در مواجهه با اپیدمی خاموش دیابت که سایه آن بر تمام مراحل زندگی بشر گسترده شده، همکاری سه‌جانبه دولت‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و جامعه مدنی تنها راهکار موثر است. همانگونه که فدراسیون بین‌المللی دیابت و دیگر نهادهای فعال در این عرصه نشان داده‌اند، سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های پیشرفته، آموزش عمومی و تضمین دسترسی عادلانه به مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند بار این بیماری را بر دوش جهانیان سبک‌تر کند. آینده مقابله با دیابت در گرو عزمی جمعی است که کرامت و سلامت تک تک انسان‌ها را در هر نقطه از جهان ارج می‌نهد.