به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، بسیاری از افرادی که در فقر به سر می‌برند یا کسانی که در بحران هسند، نمی‌توانند به خوبی به بهداشت خود رسیدگی کنند. فقر بهداشت می‌تواند منجر به انزوای اجتماعی شود، عدم اعتماد به نفس را ایجاد کند و بر سلامت و رفاه روانی تأثیر منفی بگذارد. همچنین می‌تواند بر رشد، یادگیری، اشتغال‌پذیری و تعامل اجتماعی نیز اثرات منفی جبران ناپذیری را بر جای گذارد.
سازمان ملل متحد در توصیف اَشکال فقر، از کمبود درآمد برای معیشت پایدار، گرسنگی و سوء تغذیه، بیماری و مرگ و میر ناشی از آن، بی‌خانمانی، ناامنی، محرومیت و تبعیض اجتماعی و نبود بهداشت نام می‌برد. در جوامع شهری و روستایی گاهی اوقات فقر بهداشتی فراتر از دسترسی به حمام و دستشویی است و شکلی پنهان به خود می‌گیرد که ناتوانی در تهیه و استفاده از لوازم بهداشت فردی است و کمتر بدان پرداخته می‌شود.
فقر بهداشت (Hygiene poverty) چیست؟
در حالی که آگاهی از فقر معمولاً بر غذا و مسکن متمرکز است، فرد برای زندگی به چیزهای دیگری نیاز دارد، یکی از این دسته از لوازم ضروری، محصولات بهداشتی هستند. این شامل مواردی مانند صابون، شامپو، محصولات زنانه، پوشک، دئودورانت، دستمال توالت، مایع ظرفشویی و یا پودر لباسشویی است. فقر نظافت زمانی رخ می‌دهد که فرد یا خانواده توانایی خرید این محصولات را نداشته باشند.
اشخاص کم‌برخوردار در مواجه با فقر بهداشتی یا وسیله مورد نیاز خود را از دیگران قرض می‌گیرند یا چیزهای خاصی را جایگزین چیزهای دیگر می‌کنند، یا به طور کلی از آن استفاده نمی‌کنند. شخصی که با فقر نظافت مواجه است ممکن است خود را در هر یک از این موقعیت‌ها ببیند: دوش گرفتن بدون شامپو و نرم‌کننده و صابون، مسواک‌زدن بدون خمیر دندان، استفاده از مسواک مشترک یا استفاده از مسواک بسیار قدیمی، تمیزکردن لباس‌ها بدون مواد شوینده، عدم تعویض پوشک کودک یا استفاده مجدد از پوشک، استفاده از محصولات زنانه موقتی، استفاده از محصولاتی مانند مایع ظرفشویی یا صابون به‌جای شامپو.
نمونه‌ای موفق از تلاش یک خیریه برای مبارزه با فقر نظافت
نزدیک به سه میلیون نفر در انگلستان با فقر بهداشتی مواجه هستند. این واقعیت دلیلی شد تا یک خیریه در انگلستان رسالت خود را مبارزه با فقر بهداشتی قرار داده و با تلاش داوطلبان و همکاری توانسته است الهام‌بخش خوبی برای کاهش فقر نظافت در انگلستان باشد. «بانک بهداشت» (Hygiene bank) یک سازمان خیریه است که در سال 2018 در انگلستان تأسیس شد. هدف این سازمان مبارزه با فقر بهداشت، با ارائه محصولات بهداشتی به افراد و خانواده‌های نیازمند در سراسر انگلستان است.
این خیریه به افرادی کمک می‌کند که توانایی خرید لوازم بهداشتی ضروری را ندارند و با جمع آوری کمک‌های مالی از مردم و مشاغل، منابع مالی خود را تامین می‌کند. محصولات بهداشتی اهدایی مردم نیز بین افراد و خانواده‌های نیازمند از طریق شبکه‌ای از داوطلبان محلی این خیریه توزیع می‌شود. بانک نظافت، آموزش بهداشت را به افراد و خانواده‌های نیازمند ارائه می‌دهد تا افراد بهداشت شخصی خود را بهبود بخشند و در این راستا با سازمان‌های خیریه دیگری از جمله بانک‌های مواد غذایی، بانک‌های مادر و نوزاد، سرپناه‌ها و پناهگاه‌های بی‌خانمان‌ها برای تامین اقلام بهداشتی همکاری می‌کند و محصولات بهداشت فردی را به آنها عرضه می‌کند. بانک بهداشت به بیش از یک میلیون نفر در سراسر انگلستان کمک و تاکنون بیش از دوهزار کیلوگرم محصولات بهداشتی را توزیع کرده است.
این خیریه موفق، الهام‌بخش بسیاری از فعالیت‌های مبارزه با فقر بهداشتی است و داستان جدید این خیریه نیز یکی از موارد جالب است. بعد از یک نظرسنجی که توسط این خیریه انجام شد، مشخص گردید که بیش از سه میلیون نفر در بریتانیا دچار فقر بهداشت و نظافت هستند. این نظرسنجی همچنین نشان داد که 24 درصد از افرادی که فکر می‌کردند فقر نظافت را تجربه می‌کنند، مرتباً برای شستن لباس‌های خود مشکل داشتند و 29 درصد مجبور بودند به جای آن غذا را در اولویت قرار دهند. بخشی از این افراد، دانش‌آموزانی هستند که خود یا خانواده نمی‌توانند برای شستن لباس به آنها کمک کنند. این رنج در برخی از خانواده‌های انگلیسی تلاش جمعی از دواطلبان این خیریه را برای کمک برانگیخته کرد. در بیشتر مدارس انگلستان امکانات حمام بهداشتی و لوازم بهداشت فردی برای دانش‌آموزان مهیاست اما بانک بهداشت یک امکان دیگر را نیز برای دانش‌آموزان آماده کرده است.
شستن لباس دانش‌آموزان، یکی از طرح‌های بانک بهداشت است. این خیریه با همکاری یک شرکت خصوصی تولید مواد شستشو، با نام SMOL، پروژه Suds in schools را راه‌اندازی کرده‌اند. در این طرح حدود 50 مدرسه برای شستشوی لباس دانش‌آموزان مجهز شده‌اند. دانش‌آموزان این مدارس بدون دغدغه هر زمان که بخواهند می‌توانند از امکانات شستشوی لباس در مدارس استفاده کنند. این طرح در انگلستان با استقبال فراوانی مواجه شده است و توجه بسیاری از خیریه‌ها را نیز به مساله فقر نظافت جلب کرده است. 66 درصد از معلمان در این مدارس گزارش داده بودند که خود شاهد آزار و اذیت یک کودک به دلیل لباس‌های کثیف یا بهداشت نامناسب بوده‌اند. از هر 10 معلم دبستان، 8 نفر می‌گویند که در 5 سال گذشته شاهد افزایش تعداد کودکانی بوده‌اند که بدون شستشو یا لباس کثیف به مدرسه می‌روند.
پایان دادن به فقر بهداشت
برنامه‌های دولتی و غیردولتی زیادی برای رفع گرسنگی، بی‌خانمانی و مراقبت‌های بهداشتی وجود دارد. اما معمولا کمتر خیریه‌ای به ارتقای نظافت می‌پردازد. در انگلستان و در مطالعه‌ای که بر خانواده‌های کم‌درآمدی که پوشک رایگان از یک سازمان غیرانتفاعی دریافت کردند، انجام شد، معلوم شد که والدین از وضعیت روانی بهتری در محیط کار برخوردار هستند. یا این مطالعه نشان داد که دسترسی منظم به محصولات بهداشتی دانش‌آموزان را قادر می سازد که کمتر از مدرسه غیبت کنند همچنین این مطالعه نشان داد که بچه‌ها وقتی لباس‌هایشان تمیز است، احساس بهتری نسبت به حضور در مدرسه دارند.
کلید پایان دادن به فقر بهداشت و ناامنی بهداشتی در دسترس بودن لوازم بهداشتی است. وقتی فردی در فقر نظافت و بهداشت فرومی‌رود، رهایی از آن یک چالش است. عدم دسترسی به این محصولات باعث بدتر شدن بیماری‌های مزمن می‌شود. دسترسی و مقرون به صرفه ساختن این محصولات، تنها راه‌حل برای پایان دادن به فقر بهداشت است و می‌تواند کیفیت زندگی خانواده‌های کم‌درآمد را بهبود ببخشد و به آنها کمک کند تا اندکی از رنج خود بکاهند.
گزارش از نرگس اسفندیاری
منابع:
دیدگاه‌های بازدیدکنندگان
راضیه احمدی
مطلب مفیدی بود ... ای کاش مسئولین مربوطه کمی دغدغه داشتن