به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، نخستین گردهمایی سمن‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد تهران، پنجشنبه دوم اسفندماه 1403 در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد. 

 در این نشست چهره‌هایی همچون دکتر سید احمد علوی؛ عضو شورای اسلامی شهر و رئیس ستاد حمایت و توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد شهر تهران، دکتر پیرهادی؛ رئیس کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، دکتر خدمتکار؛ مدیرکل اجتماعی استانداری تهران، دکتر علم‌شاهی؛ بخشدار تهران، دکتر امین توکلی‌زاده؛ معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران در کنار مدیران تشکل‌های محلی حضور داشتند. 

 دکتر سیداحمد علوی به‌عنوان نخستین سخنران گفت: پیگیر حضور تشکل‌ها و سمن‌ها _به‌طور کارشناسی و بنیادی_ در تصمیم‌گیری‌های محلی هستیم. شاید این موضوع از پیش هم مطرح بوده است، اما این رویکرد، هیچ‌وقت جدی انگاشته نمی‌شد و سمن‌ها در هیات‌امنای محلات جایگاه و نقش به‌خصوصی نداشتند. امروز اتفاقات خوبی در مدیریت شهری اعم از ستاد سمن‌ها، دبیرخانه راهبری محلات و ستاد مشارکت‌ها رخ داده است. نتیجه اینکه ستاد سمن‌های شهر تهران براساس قانون مطالبه‌گری کرد تا نمایندگان سمن‌ها در دل محلات خود به نمایندگانی نمایشی بدل نشوند و در دل محله‌ها تاثیرگذار باشند. این جلسه در حقیقت اعطای احکام سمن‌ها و فعالینی است که در هیئت‌امنای محلات قرار گرفته‌اند. دو وجه مطرح می‌شود: یک بخش انتظاراتی است که سمن‌ها از نمایندگان خود در محله‌ها دارند. راست است که مجموعه‌های باسابقه تجربه گروه داوطلبن را ندارند. پیش از این، تجربه خوبی در شورایاری‌ها داشتیم. توقعی که سمن‌ها از نمایندگان خود در محلات دارند این است که فضای سراهای محله و هیات امنا را به سوی کارهای مشارکتی سوق دهند. 

 عضو شورای اسلامی شهر تهران افزود: اگر کاری را به سمن واگذار کنیم، آن خدمت با کیفیت بالاتر و قیمت کمتر از آب درمی‌آید. کسانی که تجربه همکاری با پیمان‌کارها را دارند، درکی از این مساله ندارند. ما به عنوان نمایندگان سمن‌ها در دل محلات باید فرهنگ مشارکت مردمی را بسازیم. ما از سمن‌های عضو توقع داریم که محله را به سمت مشارکت و تسهیل‌گری پیش ببرند. نکته بعدی این است که ما به‌عنوان سمن‌ها از مدیریت شهری توقعاتی داریم. مدیریت شهری باید زیرساخت لازم را برای مشارکت سمن‌ها در فعالیت‌های شهری فراهم کند. اتفاقی که اکنون زیرساختش با هیئت امنای محلات می‌تواند پیش برود. اشکال کار اینجاست که اداره را زبانی به هیئت امنا واگذار می‌کنیم، اما منِ شهردار ناحیه یا منِ مدیر اجتماعی ناحیه پیش خود می‌گویم که اگر کار را خودم انجام دهم، با خطای کمتری انجام می‌شود. مدیر شهری باید تسهیل‌گری کند که دیدگاه مسئولین نسبت به مشارکت مردمی نگاه مثبتی شود. در این دوره از مدیریت شهری، با همه نکات مثبت و منفی‌اش، تنها دوره‌ای بود که برای مدیران شهرداری و سمن‌ها در کنار هم دوره آموزشی برگزار کردیم.

 رئیس ستاد حمایت و توان‌افزایی سازمان‌های مردم‌نهاد شهر تهران افزود: در ستاد سمن‌ها مدیران را طی بازه زمانی یک‌ماهه با سمن‌ها روبه‌رو کردیم تا به این بیان مشترک برسیم که آنچه ما می‌گوییم در عمل چه معنایی می‌دهد. سمن مجموعه‌ای است که با انگیزه درونی و اعتقادی برای حل یکی از مشکلات کشور یا چند مساله پای کار می‌آید. نه حقوق دریافت می‌کند و نه ردیف بودجه‌ای دارد. مدیر شهری باید پی این سازمان‌های مردمی بدود، نه اینکه پیش پایشان قید بگذارد و خوشبختانه امروز احکام هیات ‌امنای محلات تقدیم می‌شود. نکته دوم آن دسته از فعالیت‌های محلی بود که جدا از سمن‌ها، گروه‌های جهادی و مجموعه‌های ثبت‌شده وجود داشتند. ظرفیتی در قانون برای ساماندهی و ثبت فعالیت‌های محلی وجود داشت. این گروه‌ها نیز غیرانتفاعی‌اند، درآمدی ندارند و ثبت نشده‌اند، اما مشکلی را در محله حل می‌کنند. به همه داوطلبان محلی که یک فعالیت داوطلبانه چندنفره را انجام می‌دهند، مژده می‌دهم که امروز به دبیرخانه فعالیت در ستادسمن‌ها مراجعه کنند و آن را به عنوان تشکل محلی ثبت کنند. فایده‌اش این است که تشکل‌های ثبت‌شده در برنامه‌ریزی‌های شهری درنظرگرفته خواهند شد.

 سپس نماینده هیئت‌امنای محلات منطقه یک؛ احمد بختیاری گفت: در شرایط موجود کار داوطلبانه دشوارتر است. همه شما پرسش‌های زیادی در ذهنتان دارید:  چرا هیئت امنا در سال‌های اخیر به هم ریخته است؟ این دومین بار است که در دولت وفاق با امضای خود شهردار تهران برای دوستانمان حکم گرفته‌ایم. تشکل‌های محلی دوباره پا گرفته‌اند و امروز 31 فقره مجوز صادر شده که به افراد تحویل داده می‌شود. همچنین 350 حکم برای کسانی که در محلات به عنوان نماینده سمن‌ها فعالیت می‌کنند، آماده شده است. فعالیت داوطلبانه بی‌مزد و بی‌منت انجام می‌شود. تعریفی که امروز برای شما از مسئولیت اجتماعی آورده‌ام، تعریفی است که در مدرسه فرزند یکی از دوستانم در یکی از ممالک اروپایی ارائه کرده‌اند. مسئولیت اجتماعی یعنی احترام به انسان‌ها، موجودات زنده و محیطی که در آن زندگی می‌کنید و هر کدام از افرادی که در تشکل‌ها حضور دارند در یکی از این سه‌حوزه به‌طور ویژه فعالیت می‌کنند. فعالین مردمی از نظر جامعه بین‌المللی مسئولیت اجتماعی خود را نسبت به جامعه‌ای که دارند در آن زندگی می‌کنند، ادا می‌کنند. 

 او اضافه کرد: یک ویژگی در هیئت ‌امنا این است که هر کدام از مجموعه‌ای در محله مثل آموزش‌وپرورش منصوب شده‌اند، ولی دوستان دیگر خودشان یک مجموعه ایجاد کرده‌اند و همان‌طور که مقام رهبری تاکید می‌کنند، حلقه‌های میانی حفظ شوند، تشکل‌ها حلقه میانی‌اند. آن‌ها ارزش‌افزوده دارند، خودشان با مردم صحبت می‌کنند، خودشان عضو می‌گیرند و اعضایش به احترام موضوع فعالیت یا شخصیت خودشان آمده‌اند جلو. امروز با امضای شهردار احکامشان را می‌گیرند، اما فردا را که می‌خواهیم به آن‌ها بها بدهیم، دریابیم. مشارکت یعنی برای آن‌ها دستورالعمل ابلاغی ننویسند، بلکه با هم بنشینند، همفکری کنند و کار را پیش ببرند. 

 سپس پوران موسوی؛ مدیرعامل جمعیت همیاران سلامت روان استان تهران به فعالیت‌های داوطلبانه‌ای که سمن‌ها و داوطلبان در سراسر کشور انجام می‌دهند، اشاره کرد و گفت: از سال 1377 فعالیت اجتماعی و کنشگری را آغاز کرده‌ام. هیئت‌امنا نقش کلیدی در بهبود کیفیت زندگی و پیشرفت محله دارد. حضور فعال و موثر آن‌ها به افزایش مشارکت شهروندان می‌انجامد. تشکل‌های مردمی صدای ساکنین محله به هیات‌امنا هستند و مشارکت مردم و تصمیم‌گیری‌های محلی را افزایش می‌دهند. این امر حس مالکیت و مسئولیت‌پذیری ساکنین محله را نسبت به محله‌شان تقویت می‌کند. تشکل‌ها نیازها و مشکلات محله را به خوبی شناسایی می‌کنند. این اطلاعات ارزشمند به اعضای هیات امنا کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات خود را براساس نیازهای واقعی مردم تنظیم کنند و از اتلاف منابع جلوگیری کنند. حضور نماینده تشکل‌های مردمی در هیات امنا نوعی نظارت مردمی بر عملکرد هیات امناست. این نظارت، شفافیت و پاسخگویی هیات‌امنا را افزایش داده و از بروز تخلفات و سوءاستفاده‌ها جلوگیری می‌کند. آن‌ها باعث تقویت سرمایه اجتماعی در محله می‌شوند و فضایی برای تعامل همکاری بین ساکنین ایجاد می‌کنند. 

 موسوی خاطرنشان کرد: این تعاملات به تقویت سرمایه اجتماعی در محله و ایجاد حس همبستگی و اعتماد به مردم کمک می‌کند. تشکل‌ها با استفاده از شبکه‌های ارتباطی خود به منابع و امکانات مورد نیاز محله دسترسی پیدا کنند و از آن‌ها به نحو احسن استفاده کنند. تشکل‌ها به حل مشکلات و یافتن راهکارهای مناسب کمک می‌کنند، اما دستیابی به این اهداف مهم بدون وابستگی به به نهادهای دولتی یا گروه‌های خاص صورت می‌پذیرد. نمایندگان تشکل‌ها در هیئت امنا از صلاحیت و تجربه کافی برخوردار باشند. مکانیزم‌های شفاهی برای مشارکت و نظارت بر عملکرد نمایندگان تشکل‌ها در هیات امنا وجود داشته باشد. هیئت امنا از اختیارات و منابع کافی برای برنامه‌ها برخوردار باشد. درمجموع حضور فعال و موثر تشکل‌های مردم‌نهاد در هیات‌امنای محلات گامی مهم در جهت بهبود کیفیت زندگی، افزایش مشارکت شهروندان و پیشرفت محله است. مشارکت شفافیت را افزایش داده، به تصمیم‌گیری‌های بهتر و پاسخگوتر منتهی می‌شود و در نهایت منافع عمومی خدمت را می‌رساند. در پایان امیدوارم که تشکل‌های مردم‌نهاد در جهت همبستگی و توسعه پایدار واقع شوند.

 دکتر پیرهادی؛ رئیس کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران  بر این نظر بود که اصولا حضور سمن‌ها و تشکل‌های مردمی موضوع بسیار مهمی است که در کشور ما خیلی به آن بها داده نمی‌شود. در استانداری تهران آقای خدمتکار و دوستانشان تلاش می‌کنند که این اتفاق در فرمانداری و شهرداری رخ بدهد، اما  خیلی از دستگاه‌ها گروه‌های مردم‌نهاد را رقیب خود می‌بینند و فکر می‌کنند که اگر چنین تشکل‌هایی تقویت شوند برای دستگاهشان خطرناک است و گاهی به‌عنوان معضل به آن نگاه می‌کنند. تا چنین نگاهی حاکم باشد، توفیقی در این حوزه‌ها به دست نمی‌آید؛ یعنی مجموعه گسترده می‌شود، اما عده‌ای تلاش می‌کنند تا این مجموعه را خراب کنند. چند وقت پیش داشتند یکی از مجموعه‌های بسیار ارزشمند را در حوزه سلامت تخریب می‌کردند؛ فقط به این دلیل که در اساسنامه سازمان ورود به زمینه آموزش قید نشده بود. به نظر من برای چنین مجموعه‌ای که به اهمیت آموزش پی برده است، باید فرش قرمز پهن کنیم. ما باید کمکش کنیم تا اساسنامه‌ای را که پانزده سال پیش نوشته است، اصلاح کند، نه اینکه ریشه‌اش را بزنیم. تا فرهنگ ایجاد نشود تشکل‌های مردم‌نهاد آن‌طور که باید شکل نمی‌گیرند. بسیاری از تشکل‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد نتوانستند افراد را همراه خود کنند؛ پس گام اول این است که مدیران، سیاستمداران و عوامل اجرایی نگاهشان اصلاح شود. تا در شهرداری نگاه پیمانکاری وجود داشته باشد به توفیق نمی‌رسیم. مردم محله خودشان باید خودشان را اداره کنند. اگر ایمان بیاوریم کارمان درست می‌شود، اما اگر این سازوکار از سر عادت و لقلقه زبان باشد، امور اصلاح نمی‌شود. 

 رئیس کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران گفت: امیدوارم آقای خدمتکار دوره‌ای مدیریتی برای مدیران برگزار کنند. در کشورهای اروپایی اول نگاه مدیرانشان را اصلاح کرده‌اند. مقام معظم رهبری بارها تاکید کرده‌اند که خصوصی‌سازی را درست اجرا کنید و به دست خود مردم بسپارید. بارها گلایه کرده‌اند که چرا محقق نشده است؟ در حوزه سیاست‌گذاری سلامت، خدمات شهری و مخصوصا محیط زیست تلاش کرده‌ایم که اقداماتی را انجام بدهیم. حتما تشکل‌ها باید به ما کمک کنند. یکی‌ از مصوبات ما بحث شناسایی و پایش آلاینده‌های محلات مناطق 22 گانه شهر تهران است. این مصوبه را ابلاغ کرده‌ایم و شهرداری تهران دارد سامانه‌اش را آماده می‌کند. بعد از افتتاح سامانه، مردم در محلات خود آلاینده‌ها را شناسایی می‌کنند و در سیستم ثبت می‌کنند. در این صورت، برای آن معضل بودجه و اعتبار تخصیص می‌دهیم، راهکار پیدا می‌کنیم و در محله رفعش می‌کنیم. شناسایی درختان ارزشمند شهر تهران یکی دیگر از مصوبات بوده است. همچنین خانه‌های محیط‌زیست _که حالا به 800 خانه رسیده است_  باید از منظر محتوایی قوی شوند.  

 وی تاکید کرد: ما کشوری کم‌آبیم و به سمن‌هایی در این حوزه نیاز داریم. ضرورت دارد که دولت نیز لزوم این مساله را درک کند. در آلمان وسایلی را تولید کرده‌اند که تا هفتاد درصد مصرف آب را کاهش می‌دهد. هرجا که مردم وارد نشوند، آن مساله حل نمی‌شود. در روزگار کرونا  و جنگ تحمیلی تا مردم پای کار نیامدند به موفقیت نرسیدیم. اکنون در برج میلاد موضوع خودروهای برقی و موتورسیکلت‌های برقی مطرح است، اتفاق بزرگی است و ما سال‌ها به دنبال این بودیم که برای خودرو و اتوبوس برقی جایگاه بسازیم. حالا که وارد شده است، می‌گویند جایگاه در کشور نیست. بالاخره باید از جایی شروع می‌کردیم. حتماً ایراداتی در آینده و در آغاز وجود خواهد داشت. حداقل 50 درصد از آلایندگی هوا به‌خاطر منابع متحرک است. امروز همه مسئولان به جمع‌بندی برای رفع مشکل آلودگی رسیده‌اند. سپس با حضور مقامات شهری در جایگاه، احکام نمایندگان تشکل‌های مردمی در هیات‌امنای محلات ۲۲ گانه شهر تهران  به آن‌ها تقدیم شد.

 پس از اعطای احکام، دکتر خدمتکار گفت: روی سه کلیدواژه حقوق شهروندی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی و تشکل‌های محلی تاکید می‌کنم و نسبت این سه کلیدواژه را مختصرا می‌گویم. در کلان‌شهرهای مدرنی همچون تهران _حسب اقتضائات شهری نظیر تنوع فرهنگی، تنوع قومی و زبانی، تنوع سبک زندگی و شرایط اجتماعی، اقصادی و فرهنگی شهر_ افراد جامعه ویژگی‌های خاصی پیدا می‌کنند که متفاوت از ویژگی افرادی است که در شهرهای کوچک و روستاها زندگی می‌کنند. اندیشه‌وران جامعه‌شناسی معتقدند که ساکنین کلان‌شهرها در کشورهای درحال توسعه بی‌تفاوت‌اند. در وهله اول، مردم به‌خاطر مشکلاتشان نسبت به جامعه بی‌اعتنا می‌شوند، تعهد و دغدغه‌مندی برای جامعه و محیط اجتماعی را از دست می‌دهند. مورد دوم فردگرایی است که نقطه مقابلش جمع‌گرایی و مشارکت‌کردن است. مورد سوم، روحیه منفعت‌طلبی است که نقطه مقابلش حرکت عام‌المنفعه و روحیه نوع‌دوستی و همدلی است. ویژگی بعدی، شخصی‌سازی است؛ یعنی سعی می‌کنند که متناسب با شرایط خودشان اقدامات خود را تنظیم کنند که نقطه مقابل شخصی‌سازی عمومی‌سازی است. 

 مدیرکل اجتماعی استانداری تهران افزود: در چنین فضایی که افراد برای تنگناها تعلق کمی به محله دارند، از مسئولیت‌پذیری اجتماعی کاسته می‌شود و این، کاهش همبستگی و انسجام اجتماعی را در آن شهر و محله به همراه دارد. امروز این اجتماع بزرگ حاکی از این است که حرکت دوم را دنبال می‌کنید که مبتنی بر دغدغه است، به روحیه تعهد، نوع‌دوستی، همدلی، مشارکت و جمع‌گرایی نیاز دارد و درنهایت دستاوردی دارد که فضای عمومی جامعه می‌تواند از آن بهره‌مند شود. این گردهمایی مسیر دوم را دنبال می‌کند. هدف‌گذاری در برنامه‌هایمان تقویت هویت محلی باشد؛  هدفی که امروز به‌شدت به آن نیاز داریم و هر روز به‌شدت داریم از آن فاصله می‌گیریم. گزاره‌ای از نگاه جامعه‌شناس آلمانی در 100 سال پیش وجود دارد که با فضای امروز شهر تهران به‌عنوان یک کلانشهر مطابقت دارد: متاثر از مسائل جمعیتی، اجتماعی و فرهنگی بسیار پیچیده‌ای مثل افزایش جمعیت، مهاجرت، افول ارزش‌های دینی، بروز آسیب‌های اجتماعی گوناگون، ارتباطات و فضای رسانه‌ای چندگانه باید منتظر کاهش کنش‌های مسئولانه و متعهدانه از سوی شهروندان باشیم.

 وی خاطرنشان کرد: این حرکت به الگو نیاز دارد. در ایران اسلامی مبتنی بر عقبه، دیرینه و تاریخی که داریم، الگوهای بسیار خوبی وجود دارند و تا امروز هم بالاخره این جریان‌ها کمابیش ادامه داشته است. امروز با اقتضائات شهر تهران به برنامه نیاز داریم. صرفا به مشارکت مردمی و حرکت‌های جمعی اکتفا نکنیم و شعار ندهیم. حضور مردم در فرآیند مدیریت شهری هم در  نقش مشورتی و هم در مقام تصمیم‌سازی کمکی است که فرآیند به نتیجه برسد. عوامل مختلفی در اینکه شهروندان مسئولیت اجتماعی خود را به‌درستی ایفا کنند، تاثیرگذارند. یکی از آن‌ها رضایت‌مندی اجتماعی است. خدمات شهری و اتفاقات مناسب در مدیریت شهری به افزایش رضایت‌مندی و درنتیجه مسئولیت‌پذیری شهروندان منتج می‌شود. روحیه دین‌داری و فرهنگ دینی آموزره‌های مختلفی دارد که به روحیه مسئولیت‌پذیری شهروندان کمک می‌کند. «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته» سخنی بود که از کودکی و دوران مدرسه با آن رشد کرده‌ایم. همه ما نسبت به محله و محیط اجتماع خود مسئولیت داریم. شاید مهارت ایفای نقش و کنش‌گری اجتماعی را به ما یاد ندادند ولی در مبانی و آموزه‌های دینی ما این به‌طور پررنگ وجود دارد. از این منظر، چنین آموزه‌هایی موجب می‌شود که روحیه مسئولیت‌پذیری اجتماعی شهروندانمان افزایش یابد. 

 خدمتکار در پایان گفت: بسیاری از مردم ما از روحیه همدلی برخوردارند، اما به آموزش نیاز دارند. روش‌های کنش‌گری را به آن‌ها یاد بدهیم و در دستور کارمان قرار بگیرد. مدیریت شهری بدون مسئولیت‌پذیری مردم قائل بر حل مشکلات مردم نیست. توسعه فرهنگ هم‌محله‌ای رواج پیدا کند. تشکل محلی دو نقش مهم دارد: مطالبه‌گری در حوزه حقوق شهروندی از مسئولین که ناظر به نیاز محله است و تسهیل مسئولیت‌پذیری اجتماعی نسبت به لایه پایینی شهر. امروز 31 مجموعه مردمی مجوز و اعتبارنامه فعالیت خود را دریافت می‌کنند. تا پیش از این، سازمان‌های مردم‌نهاد برای دریافت مجوز خود ناچار بودند که به فرمانداری و استانداری مراجعه کنند، مدتی با رفت‌وآمد اداری، استعلام، ثبت شرکت‌ها و مسائل مختلفی که بسیاری از شما با آن درگیر شده‌اید، دست‌وپنجه نرم می‌کردند.

سپس آیین رونمایی از اعتبارنامه تشکل‌ها انجام شد و مسئولان تابلو را امضا زدند تا به‌طور مکتوب، به تشکل‌های مردم‌نهاد قول مساعدت بدهند. در این میان معلولانی با شرایط سخت از ابتدای برنامه حضور داشتند تا اعتبارنامه تشکل خود را دریافت کنند. در آیین پایانی نیز تقدیرنامه‌ای به مسئولان اهدا شد.

 به‌عنوان حسن ختام، دکتر توکلی‌زاده به مردمی بودن و مردم‌سالاری اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب در سفر به کردستان فرمودند که حتی ساختار جمهوری اسلامی ایران را می‌شود بازبینی کرد و بعد از این صحبت، بحث پارلمانی بودن ریاست جمهوری مطرح شد. هر جا که دست مردم در حکمرانی بازتر باشد، مردم‌سالاری حاکم می‌شود؛ در مدیریت شهری برای نزدیکی به خدمات ملموسی که مردم به آن نیاز دارند، ضرورت و فوریت دارد که از مردم به‌عنوان متولیان اصلی در حوزه فکر، ایده‌پردازی، سیاست‌گذاری، تصمیم‌سازی و چه بسا  اجرا و نظارت بر بهبود عملکرد کمک بگیریم. این شبکه بزرگ و نعمت مشارکت را امروز در شهر تهران داریم. شاید در کمتر جایی این نعمت وجود داشته باشد. بسیاری از حوزه‌های مردمی را در فرهنگمان داریم و از دیرباز حتی در بافت‌های قومیتی و عشیرتی کشورمان شاهد یک نظام درونی برای حل‌وفضل امور، دعاوی و موضوعات مختلف بوده‌ایم. یک ضلع سرمایه اجتماعی به مشارکت مردم برمی‌گردد. در برهه‌های مختلف، مشارکت مردم در دفاع از کشور، حوادث غیرمترقبه، انقلاب و بحران‌ها وجود داشت. بزرگ‌ترین جشن‌های میلیونی را مردم تهران رقم زدند و نهادها از باب مسئولیتشان زیرساخت‌ها و امکاناتی را دراختیارشان گذاشته‌ بوئند. با احیای فرآیندهای مردمی معضل اعتیاد در مناطق قرمز تهران کاهش یافت. اگر شهر تبریز متکدی ندارد، به‌خاطر مشارکت مردم برای رفع معضل تکدی‌گری بوده است. چرا تبریز به این نقطه درخشان رسیده است؟ مردم و بازاریان از شهر خود حمایت کردند. ورود خیریه‌ها و مداومت بر مشارکت مردمی کلید این موفقیت بوده است.

 پس از این سخنرانی گروه سرود نجم‌الهادی از منطقه 16 در جایگاه حاضر شدند. این یک گروه هنری داوطلبانه بود. دکتر ابویی؛ دبیر ستاد سمن‌های شهر تهران نیز وظایف تشکل‌ها و ارکان آن را برشمرد. وی تاکید کرد: درست است که تعامل و ارتباط با مدیریت شهری دشوار است و بدنه اداری با بدنه مردمی فاصله جدی دارد، اما با استمرار، پیگیری و سماجت مردمی راه تغییر باز است.

گزارش از مهدیه رشیدی