به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، هشتادوسومین نشست «یک چای، یک تجربه» در سال ۱۴۰۳، دوشنبه ۱۷ دیماه با حضور مونا رحمانی؛ مدیرعامل و رئیس هیئتمدیره مؤسسه بینالمللی «کنشگران توسعه فردا» و جمعی از فعالان اجتماعی و نمایندگان خیریهها و سمنها در محل آکادمی خیر ایران برگزار شد.
رحمانی در این نشست درخصوص خدمات مؤسسه کنشگران توسعه فردا اظهار داشت: مؤسسه کنشگران توسعه فردا با رویکرد و هدف خدمات بشردوستانه در ابعاد آموزش، سلامت، پاسخگویی به اضطرار و مدیریت بحران، کارآفرینی، حمایت، برگزاری کمپینهای مختلف و مدیریت ارتباطات تشکیل شد.
وی افزود: از ابتدای تشکیل، هدف مؤسسه ما صرفاً امور داخل کشور نبود و با توجه به این نکته که مؤسسان این موسسه سابقه بیش از ۱۵ سال فعالیت ملی و بینالمللی داشتند، تصمیم بر این شد که فعالیتمان را در سطح ملی و بینالمللی انجام دهیم. اولویت اول فعالیت ملی و اولویت دوم فعالیت بینالمللی است.
مدیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا در ادامه درخصوص مجوز مؤسسه توضیح داد: دو سال و نیم است که این مؤسسه مجوز بینالمللی خود را دریافت کرده است و میتوانیم در دیگر کشورها شعبه داشته باشیم و فعالیت کنیم و البته قبل از آن، ۱۷ سال تجربه پشت این بینالمللیشدن مؤسسه به عنوان ستون فقرات قرار دارد. بنابراین مجوز فعالیت ما هم در سطح ملی هم بینالمللی از سمت وزارت کشور است.
دغدغه و اهداف مؤسسه کنشگران توسعه فردا
رحمانی درخصوص دغدغه و هدف مؤسسان این مؤسسه گفت: واقعیت این است هرکدام از ما در یک گوشه کشور در حال فعالیت بودیم. گاهی با همدیگر فعالیتهای مشترک داشتیم و گاهی هرکدام در یک انجیاو فعالیت میکردیم، اما احساس کردیم نیاز است این تجربیات را در یکجا متمرکز کنیم و موضوع مهم جانشینپروری را در میان خیریهها و سازمانها راهاندازی کنیم. به هر حال همیشه مونا رحمانی نیست و عمر انسان حد و مرزی دارد و مهم است که بعد از او برای مؤسسه چه اتفاقی میافتد. نکته بعدی اینکه، زمانی که تاریخ ایران را میخوانیم، متوجه میشویم که ما مراسم گلریزان داشتهایم و مردم ایران از سالها پیش اهل کار خیر بودند و مهمتر اینکه در دینمان نیز مصداقهایی از کار خیر وجود دارد؛ از جمله اینکه امام علی (ع) پشت در خانه فقرا شیر و خرما میگذاشت.
وی ادامه داد: بر این اساس، به این نتیجه رسیدیم که یک مؤسسه راهاندازی کنیم که هم تجربیاتمان را در آنجا متمرکز کنیم و هم قابلیت ارتباط با نهادهای غیردولتی داخلی را داشته باشد و هم بتواند در زمینه بینالملل فعالیتهایی داشته باشد. در واقع ایران قرنهاست که کار خیر انجام میدهد، اما در مجامع بینالمللی ویترین زیبایی در این زمینه ندارد و همیشه به این متهم میشدیم که با فلان قوم مهربان نبودهایم. بنابراین، احساس کردیم که نیاز است در این زمینه کاری انجام دهیم و باید به تمام دنیا نشان دهیم که مردم ایران چه کارهای خیری انجام میدهند و کارهای خیر مؤسسههای داخلی ایران را در مجامع بینالمللی به نمایش بگذاریم. از طرف دیگر بتوانیم از تجارب آنها نیز استفاده کنیم تا بتوانیم گامی روبهجلو برداریم.
انواع فعالیتهای بینالمللی در مؤسسه کنشگران توسعه فردا
مدیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا درخصوص فعالیت بینالمللی این مؤسسه توضیح داد: ما چند مدل فعالیت بینالمللی داریم؛ مثلاً ما یک خیر بینالمللی داریم؛ یعنی دوستان و اقوام ما در یک کشور دیگر در حال زندگی یا تحصیل هستند و اینها دوستانی دارند که با آنها مقداری پول جمعآوری میکنند یا مثلاً یکسری مهمانیهای خاص تشکیل میدهند و در آنها هم مقداری پول جمعآوری میکنند و به دست ما میرسانند و این خودش یک مدل فعالیت خیر بینالمللی است؛ یعنی هر چیزی که از خارج از مرزهای کشور ما وارد کشور میشود؛ اعم از اینکه علمی، مالی یا فنی باشد، شامل خیر بینالمللی میشود. گاهی با نهادهای بینالمللی فعالیت مشترک انجام میدهیم و این نیز یک نوع فعالیت خیر بینالمللی است؛ از جمله فعالیتهای خیریه با سازمان ملل که فعالیتهای بشردوستانه انجام میدهد.
رحمانی بیان کرد: مؤسسه کنشگران توسعه فردا در هر دو زمینه سابقهای طولانی دارد؛ یعنی قبل از اینکه خود تبدیل به سازمان بینالمللی شود به صورت ملی فعالیت میکرد، اما موفق شده بود با نهادهای بینالمللی که مجوز فعالیت در داخل کشور ما را داشتند ارتباطات خوبی برقرار کند و لازمه چنین چیزی داشتن مهارتهای زیادی بود که از جمله آنها مهارت پروپوزالنویسی، پایش و ارزشیابی، نگهداشت پروژهها بعد از اینکه حامی مالی از آن خارج میشود و اینکه چگونه باید هزینهها را تأمین کنیم و شرایط را مدیریت کنیم هستند.
وی تأکید کرد: ارزشیابیهایی از مؤسسه ما در دو سال گذشته صورت گرفت و ما موفق شدیم بالاترین امتیاز را از نظر ارزشیابان بینالمللی کسب کنیم و اینگونه شد که ما اجازه پیدا کردیم که در عرصه بینالمللی فعالیت کنیم. ساختارها تا حدودی ارتقا پیدا کرد و مؤسسه از حالت ملی به موسسه بینالمللی تغییر شکل یافت. ما بیشترین ارتباط را با خیرین و سمنهای بینالمللی داریم. بینالمللیشدن مؤسسه یک حداقلی از استانداردها را لازم دارد که فکر کنم تا امروز ۱۲ سازمان در ایران موفق به دریافت مجوز بینالمللی شدهاند.
مدیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا در ادامه افزود: بیشترین فعالیت ما مربوط به کشور افغانستان است و حدود هشت سال در این کشور فعالیتهای خیر انجام دادیم. فعالیتهای ما در افغانستان مربوط به دورههای مختلف است. یک دور زمانی که ابتدا طالبان روی کار آمدند (اواخر دهه 70 شمسی) و یک دور دیگر نیز حدود سهسال پیش در این کشور حضور پیدا کردیم و به همین ترتیب در دورههای دیگر نیز در این کشور فعالیتهای زیادی انجام دادیم. در کشور بنگلادش فعالیتهای پُررنگی انجام دادیم و علاوهبراین، در کشور پاکستان نیز زمانی که دچار حوادث طبیعی شده بود، به فعالیت پرداختیم. خدمات ما در این کشورها صرفاً محدود به مردمشان نمیشود، بلکه ما ایرانیان زیادی را در این کشورها داریم و به آنها نیز خدمات ارائه میدهیم.
رحمانی درخصوص راههای تأمین منابع ملی مؤسسه اظهار کرد: ۹۰ درصد این کمکها از سمت خیرین ایرانی است، اما بعضی مواقع نیز ممکن است ما یک کار خیر را در یک کشور شروع کنیم و بعد از مدتزمانی، یک نهاد بینالمللی نیز اعلام کند که تصمیم دارد کمک کند. البته در این شرایط مدت پروژه طولانیتر نیز میشود و ما باید در یک بازه زمانی تعیینشده، خدماتی را به مردم آن کشور ارائه دهیم.
حضور چشمگیر مؤسسه در اجلاسهای بینالمللی
وی گفت: مؤسسه کنشگران توسعه فردا در رویدادهای بینالمللی و اجلاسهای بینالمللی حضور بسیار پُررنگی داشته است. قبل از اینکه مؤسسه ما به یک مؤسسه بینالمللی تبدیل شود، بیش از پنجسال به عنوان یک مؤسسه غیردولتی سخنگو در اجلاسهای مختلف ژنو شرکت کردیم. حدودا در بیش از ۲۰ اجلاس شرکت کردیم که از جمله آنها اجلاس کودکان، حقوق بشر و صلح بود. از نظر شرکت در مجامع بینالمللی از جمله کنفرانسها و رویدادهای بینالمللی بیش از ۱۲ سال سابقه داریم.
دیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا ادامه داد: مؤسسه ما یکسری ظرفیتسازیهایی در محلهایی که فعالیت کرده است انجام داده است که بعد از اینکه ما از آن منطقه یا کشور خارج میشویم، جامعه محلی بتوانند آن سازه یا پروژهرا مدیریت کنند و پایدار نگه دارند.
رحمانی درخصوص نتایج فعالیتهای بینالمللی و بازخوردهایی که دریافت کرده است اظهار داشت: نیاز است که خیلی بیش از اینها کار کنیم تا بتوانیم یک چهره مطلوب از کشورمان در کار خیر به جهانیان و مجامع بینالمللی نشان دهیم. مؤسسههای کشور ما سالها است که در کار خیر فعالیت میکنند و کارهای بزرگی نیز انجام دادهاند اما متأسفانه این تجربیات تبدیل به مقالههای علمی نمیشود و به دلیل اینکه قدری درگیر میدان هستیم، از این بعد غافل میشویم.
وی تأکید داشت: ایران جزو کشورهایی است که بهخوبی میتواند در مواقع بحرانی واکنش نشان دهد؛ یعنی تا کوچکترین اتفاق طبیعی مانند سیل یا زلزله رخ میدهد، مردم به سرعت کمک میکنند و فوراً میتوانیم به این اضطرار پاسخ دهیم. فرهنگ مهربانی در ایران بسیار عمیق است اما ما نتوانستیم این را به مجامع بینالمللی نشان دهیم. این اتفاق دلایل زیادی دارد که از جمله آنها تحریمها است. تحریمها حضور ما را در مجامع بینالمللی سخت و گران کرد. تحریمها دو اثر دارد؛ یک اثر مشخص و یک اثر غیرمشخص. اثر مشخصِ آن، دارو است. ما میگوییم به دلیل تحریمها دارو وارد کشور نمیشود اما اثر غیرمشخص آن، تصویرسازی از زحمات جامعه مدنی کشور در مجامع بینالمللی است. در کشور ما جامعه مدنی زحمات زیادی میکشد، اما به دلیل گران بودن حضور در مجامع بینالمللی نمیتوانیم صدایمان را به خوبی به گوش دیگران برسانیم.
رئیس هیئتمدیره مؤسسه کنشگران توسعه فردا در ادامه تصریح کرد: مؤسسه ما تمام تلاش خود را کرد تا از طریق اساتید بینالمللی و خیرین بتواند حتی به صورت مجازی در اجلاسها حضور پیدا کند و موفق شد بازخوردهای بسیار خوبی دریافت کند و ما را مشتاق کرد که حضور پررنگتری در مجامع بینالمللی داشته باشیم.
حمایت ویژه از کودکان بازمانده از تحصیل
رحمانی در ادامه افزود: ما سه کار خوب در حوزه آموزش انجام دادیم. ما در تمام کشور، مدارس مهربانی داریم و این مدارس مخصوص کودکان بازمانده از تحصیل است. درواقع ما یک حلقه ارائه خدمت داریم؛ یعنی مراکز ارائه خدمات سلامت روان و مراکز آموزش و مشاوره در استانهای مختلف داریم. از طرف دیگر، یک ظرفیتی را برای کارآفرینی بانوان سرپرست خانوار ایجاد کردیم و تمام این مراکز را به صورت زنجیره بههم متصل کردیم؛ یعنی خانمی که در کارگاههای ما به هر شکلی فعالیت میکند، کودکش میتواند در مدارس ما تحصیل کند یا در دیگر کلاسها شرکت کند. تفاوت اصلی مؤسسه ما با دیگر مؤسسهها همین است که ما خدمات را به صورت زنجیرهای انجام میدهیم و این ارزش خدمات را افزایش میدهد. ما برای آقایان هم کارگاههایی داریم که در برخی استانها مانند سیستانوبلوچستان در حال فعالیت هستند.
وی بیان کرد: مؤسسه ما، هم در حوزه سلامت روان بسیار فعال است و هم در حوزه فعالیت جسم مراکزی را در استانهای مختلف راهاندازی کردهایم. مراکز سلامت ما در استانهای مختلف خدمات غربالگری برای خانمها، خدمات دندانپزشکی برای کودکان و خدمات چکاپ و پایش سلامت را هرساله برای کودکان مدارس مهربانی ارائه میدهد.
مدیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا در ادامه بیان کرد: با کمک خیرین سیستم ارجاع خدمات را در ایران راهاندازی کردیم. ممکن است فردی برای عمل جراحی به ما مراجعه کند. ما چند مرکز درمان در برخی از استانها مانند کرمان و یزد داریم اما به صورت متمرکز بیمارستان تخصصی نداریم، پس این افراد را به بیمارستانها ارجاع میدهیم. در واقع برخی از بیمارستانها مایل به انجام کار خیر بودند و برخی از خیرین هم مایل بودند که پول خود را در زمینه سلامت هزینه کنند و ما این شبکه ارجاع را راهاندازی کردیم و با این کار افراد را به بیمارستانها معرفی میکنیم و به صورت کلی هم در هر استان با یک یا دو بیمارستان قرارداد میبندیم. فرد نیازمند با نامهای که از مؤسسه دریافت میکند، به بیمارستان مراجعه میکند و با هزینهای که خیرین تقبل میکنند درمان میشود، یا مثلاً ویلچر دریافت میکند.
رحمانی ادامه داد: سومین ایدهای که توانستیم آن را عملیاتی کنیم، راهاندازی اتاق فکر بود که این کار از ۱۲ سال پیش شروع شد. ۱۲ سال پیش ما به این فکر کردیم که در ۱۲ سال آینده مردم به چه خدماتی نیاز دارند؛ یعنی ممکن است یک خدمتی امروز پاسخگو باشد، اما ۱۲ سال دیگر مردم اصلاً نیازی به آن نداشته باشند و در عوض یک نیاز دیگر داشته باشند و باید از قبل برای این موارد برنامهریزی کرد و ما اینکار را انجام دادیم. ۱۵سال پیش افرادی که از مرز میخواستند وارد کشور شوند، از ما پتو میخواستند، اما امروز از ما تلفن و اینترنت میخواهند و این یعنی تغییر در ذائقه. یکی از مزیتهای بزرگ مؤسسه کنشگران فردا همین اتاق فکر است که در این اتاق فکر مجموعهای از اساتید، کارشناسان و نسلهای بعدی جامعه ما حضور دارند. جامعه مدنی باید آیندهنگری داشته باشد و اگر نداشته باشد با بحرانهایی مواجهه میشود.
وی درخصوص مدارس مهربانی و نحوه ورود به این مدارس گفت: هشت مدرسه مهربانی داریم و نزدیک به سههزار و ۲۰۰ دانشآموز در این مدارس تحصیل میکنند و بیشتر آنها، کودکان کار و بازمانده از تحصیل هستند. چهار مدرسه در استان سیستانوبلوچستان، سه مدرسه در استان گلستان و در استانهای کرمان، یزد و تهران نیز مدرسه مهربانی داریم. در این مدارس فعالیتهای فنی هم به دختران و پسران آموزش داده میشود. بچههای مدارس مهربانی به رویدادهای فرهنگی - ملی بهخوبی دسترسی دارند و هیچچیز در مدارس مهربانی اجباری نیست و این مدارس کاملاً پیرو کنوانسیون حقوق کودک است. به طور کلی یک مجموعهای از خدماتی که یک فرد در زندگی نیاز دارد، به افراد ارائه میشود.
در ۱۱ استان کشور فعالیت داریم
مدیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا در ادامه عنوان کرد: ما در ۱۱ استان در حال فعالیت هستیم که از جمله آنها سیستانوبلوچستان، هرمزگان، کرمان، یزد، گلستان، البرز، بوشهر، اهواز، سمنان و تهران هستند و در همه اینها کارگاههای توانمندسازی و کارآفرینی بانوان را برگزار میکنیم. ما برای کاری که انجام میدهیم یکسری سرفصلها تعریف کردهایم؛ مثلاً این بانوان باید به صورت حداقلی بازاریابی را بشناسند. فرد باید با حداقلی از مهارتهای حساب کردن و کار با فضای مجازی آشنا باشد و اگر هم نباشد به آن آموزش میدهیم؛ یعنی کارگاه محدود به آموختن یک فن خاص نیست، بلکه مجموعهای از اصول را فرد میآموزد.
رحمانی اذعان کرد: مؤسسه ما به صورت زنجیرهای فعالیت خانگی نیز دارد؛ زیرا در برخی شهرستانها فرهنگ و سنتشان نمیپذیرد که خانمها به کارگاهها بیایند و کار کنند که در این شرایط میتوانند در خانه کار کنند. در هر استان یک نفر مسئول بازاریابی و بازارسازی برای این عزیزان است. ما حتی سفارشهایی از نهادهای بینالمللی داشتهایم. در نمایشگاههای مختلف شرکت میکنیم و این کار برای فروش محصولات و دریافت سفارش بسیار تأثیرگذار است. سعی میکنیم با چنین زنجیرهای، خانمها به استقلال مالی برسند تا بتوانیم نرخ آسیبهای اجتماعی را در استانهایی که در حال فعالیت هستیم کاهش دهیم. ما چهار نوع شغل داریم که در دستههای مختلف قرار دارند.
وی درخصوص تعداد و نحوه کار و کارکنان مؤسسه کنشگران توسعه فردا تصریح کرد: زمانی که سازمان از یک حد مشخصی بالاتر میرود دیگر همهچیز بر محور داوطلب بودن نمیچرخد. معلمی که ۱۰ سال است در حال تدریس در یک مدرسه است، حق معاش و نیاز به انگیزه دارد. نمیتوانیم توقع داشته باشیم آن فرد مدام به صورت داوطلب و رایگان کار کند. ما نزدیک به ۱۷۰ پرسنل دائم داریم که حقوق و بیمه دارند. ۳۲۰ نفر پرسنل پارهوقت و پروژهای داریم و سعی میکنیم این افراد را به سمت تماموقت شدن ارتقا دهیم. کسانی که تماموقت هستند را نیز وارد فضای بینالملل میکنیم.
مدیرعامل مؤسسه کنشگران توسعه فردا در ادامه گفت: همچنین ما یک شبکه نزدیک به ۸۰ نفری از افراد داوطلب در ۱۱ استان داریم که در حال فعالیت هستند. البته این افراد داوطلبان تخصصی هستند و ممکن است ما داوطلبان دیگری نیز داشته باشیم. حدود ۴۸ پزشک و مددجوی و معلم با ما همکاری میکنند که این افراد خریدخدمت هستند.
رحمانی درخصوص نام مؤسسه کنشگران توسعه فردا گفت: زمانی که میخواستیم مؤسسه از ملی به بینالمللی تغییر دهیم باید یک سیلاب اضافه میکردیم. کنشگران یعنی فعالانی که اثر دارند. این افراد در عین حال که خدمت ارائه میکنند، مطالبهگری هم میکنند. کلمه توسعه را به این دلیل انتخاب کردیم که ما تصمیم داریم برای پایداری پروژهها فعالیت کنیم؛ زیرا کار خیر در کشور ما زیاد انجام میشود اما در پایداری پروژهها چندان موفق نبودیم و دلیل انتخاب کلمه فردا هم مربوط به نسل فردا است. ما باید با نگاه نسل آینده آشنا باشیم و نگاه و سلیقه آنان را در تصمیمات لحاظ کنیم.
گزارش از مهسا احمدی
دیدگاههای بازدیدکنندگان
محمدحنیف فرهمند
سلام.دکتر بر خانم دکتر خانم رحمانی موسسه توسعه فردا.دانش اموزان استان سیستان وبلوچستان که در مدارس صعب العبور روستای عشایری وکپر نشین درس می خواهند از لحاظ درسی و آموزشی خوب هستند نیاز به حمایت شما بزرگواران نیاز مبرم به لوازم التحریر کیف وکفش وکاپیش دارند