به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، بیستونهمین نشست «یک چای، یک تجربه» با حضور مصطفی میراحمدیزاده، مدیرعامل موسسه خیریه دارالاکرام روز دوشنبه 17 مهرماه به همت آکادمی خیر ایران برگزار شد.
میراحمدیزاده در این نشست بیان کرد: موسسه خیریه دارالاکرام در سال 1380 تاسیس شد و افرادی به صورت شخصی و بنابر سنت ایرانی گرد هم آمدند و تصمیم گرفتند که یک کار خیر را انجام دهند. در واقع آن زمان به افراد برای ایجاد اشتغال وام میدادند ولی کمکم پس از چهارسال خیریه وارد موضوعات آموزشی شد.
وی درباره نحوه آشنای خود با موسسه خیریه دارالاکرام گفت: در سال 89 یا 90 بود که به دنبال این بودم تا خیریهای در شیراز تأسیس کنم. در این باره جلساتی هم گذاشتیم و حتی بانیان خیر را هم پیدا کردیم، ولی در همان اوضاع و احوال، آقای موسوی، مدیرعامل سابق دارالاکرام من را به جلسهای دعوت کردند. پس از اینکه با مجموعه دارالاکرام آشنا شدم، تصمیم گرفتم به جای تأسیس یک خیریه جدید، شعبهای از دارالاکرام در شیراز راهاندازی کنیم. بعد هم شعبه جهرم را ایجاد کردیم. دارالاکرام اکنون به دنبال این هدف است که دفتر جدیدی تاسیس نکند و در کنار خیریهها و سمنها قرار بگیرد.
7300 دانشآموز تحت حمایت داریم
مدیرعامل موسسه خیریه دارالاکرام درباره فعالیتهای این موسسه در سطح کشور اظهار کرد: دارالاکرام با موضوع واحد یعنی حمایت تحصیلی و آموزشی برای دانشآموزان مستعد تحصیل فاقد سرپرست موثر تلاش میکند؛ هماکنون 7300 دانشآموز تحت حمایت موسسه هستند و با مجوز وزارت کشور، 22 شعبه در شهرهایی مانند مشهد، قم، تهران، ایلام، بوشهر، خمین، نجفآباد، زابل، زاهدان، خاش، کرمان و ...، همچنین سامانهای داریم به نام «به مهربانی https://bemehrbani.com/ » که برای عموم قابل دسترس است. در این سامانه، صفر و صد شناسایی، راستیآزمایی، بارگذاری مطالب، قرار گرفتن مددکار در کنار دانشآموز، رصد کردن مددکار و بررسی مشکلات دانشآموزان و پیدا شدن حامیان و حمایت آنلاین انجام میشود.
میراحمدیزاده در پاسخ به این مسئله که هماکنون مجموعههای مختلفی در عرصه مردمنهاد در زمینه آموزشی به بچههای بیبضاعت کمک میکنند و حجمی از موازیکاری دیده میشود، گفت: ما به تناسب توانمان سعی کردهایم تمایزهایی با سایر کارهای مشابه داشته باشیم و البته در اینکه موفق بودهایم یا نه، دیگران باید قضاوت کنند. من به تناسب رشته تحصیلیام، یعنی رشته حقوق مایل بودهام منشور جهانی حقوق کودک، بنای کار باشد. لذا در روز جهانی کودک (29 آبان) این روز را گرامی میداریم. همچنین دارالاکرام این تلاش ویژه را داشته است که در مرز میان خیریه و سمن حرکت کند؛ یعنی هم به مثابه یک خیریه، از نیازمندان دستگیری داشته باشد و هم به مثابه یک سمن، راه را نشان دهد و کارهای زیرساختی انجام دهد.
به دنبال همافزایی و همکاری با سایر خیریهها هستیم
وی افزود: یکی از راهبردهای مهم ما، همافزایی و همکاری با سایر خیریههاست. کار دارالاکرام این است که در شهرهای مختلف و روستاها در کنار خیریههایی قرار بگیرد که در حوزه کودکان و دانشآموزان فعالیت میکنند. حتی گاهی خدماتی را ارائه میدهیم ولی سعی میکنیم با نام ما نباشد، بلکه توسط خیریههای دیگر انجام شود. برای مثال در زلزله خوی، از طریق خیریه «عترت بوتراب» حدود 500 تبلت به دانشآموزان آنجا دادیم.
میراحمدیزاده درباره روش تامین مسائل مالی و جذب حامی برای خیریه دارالاکرام بیان کرد: خیریهای که مستقل باشد تامین مالی برایش بسیار مشکل است. در حوزه تامین منابع مالی سه عنوان داریم که اینها هرکدام تلاشهای خودش را دارد. بخشی از نیکوکاران ما عنوان حامی دارند و بورسیه دانشآموزان را تامین میکنند. ما با دانشآموزان قرارداد میبندیم اگر روزی خودشان مستقل شدند به ما کمک کنند. عنوان دیگری داریم به نام «بانی عام» است که هزینهها را تامین میکند. برای مثال اگر بخواهیم شعبهای در زابل بزنیم آنها حمایت میکنند. «بانی خاص» هم مشکلات دانشآموزان را به صورت خاص پیگیری میکنند. اما در کل نیکوکاران باید اعتماد و ردیابی کنند که این هزینهها در کجا خرج میشود. خیریه ها باید مستقل از حکومت فعالیت کنند. اعتماد، استقلال، و استفاده از فضای دیجیتال را در پیش بگیرند. باید همیشه رصد کنیم نسبت هزینهها به کمکها تا چه اندازه است.
وی درباره تعداد نیروهای داوطلب در موسسه خیریه دارالاکرام ادامه داد: ما در کل دارلاکرام 22 دفتر داریم و یک ستاد مرکزی در تهران. کل نیروهای ما در شعب و ستاد به 83 نفر میرسد که نیروی موظف ما هستند و حقوق وزارت کار دریافت میکنند. اما به جز این تعداد، 513 مددکار با ما همکاری میکنند که غالباً داوطلبانه است و یا مبالغ ناچیزی را دریافت میکنند. افراد علاقهمند میتوانند در سامانه «به مهربانی» ثبت نام کنند و به صورت مددکار با ما همکاری کنند.
چهار چالش مهم در حوزه خیر
میراحمدیزاده در بخش دیگری از سخنان خود، درباره چالشهای کار خیر در کشور گفت: من فکر میکنم در عرصه خیر با چهار چالش مواجه هستیم: مدیریت خیریهها، نیکوکاران، مددجویان و حکمرانی امر خیر. در شرایط فعلی، کمترین چالش را با حکمرانی داریم. البته منکر نمیشوم که یک نگاه امنیتی نسبت به همکاری خیریهها با مدارس وجود دارد و ارتباطگرفتن با مدارس بسیار سخت است اما واقعاً حکمرانی مشکل جدیای در عرصه خیر ایجاد نکرده است. به عقیده من، مهمترین چالش در خیریهها این است که بعضی از مدیران و مسئولان خیریهها تصور میکنند باید هیئتی عمل کنند و فرایند نداشته باشند. یک چالش مهم دیگر نیز این است که نیکوکاران به فکر سرمایهگذاری بلندمدت برای آینده کشور نیستند و انتظار دارند که سریع به نتیجه برسند.
مدیرعامل موسسه خیریه دارالاکرام اضافه کرد: یک چالش مهم این است که متأسفانه در بین برخی از مددجویان، فرهنگ بدی شکل گرفته است و برخی از آنها به فرهنگ راحتطلبی و عافیتطلبی روی آوردهاند و دائماً انتظار دارند بدون آنکه تلاش خاصی کنند، به آنها چیزی داده شود. همچنین بعضی از آنها نسبت به کمکهای دریافتی هیچ احساس قدردانی ندارند و حتی حالت تهاجمی به خود میگیرند، چراکه معتقدند این حق آنها بوده است و خیریه دارد بدون هیچ لطفی، حق آنها را به ایشان باز میگرداند.
شفافیت کامل جذبها و هزینهکردها
وی در پاسخ به پرسشی درباره جذب مشارکتهای مردمی در موسسه دارالاکرام گفت: برای مثال بگویم اول مهر از مجموعهای، یک میلیارد و سیصد و شصت میلیون تومان دریافت کردیم و بعد جزئیات مستندات هزینهکرد این مبلغ را برای آن مجموعه فرستادیم. ما همه فاکتورها را برای نیکوکاران ارسال میکنیم. مشخصات و امضای دانشآموزانی را که مبلغ دریافت کردهاند، ثبت میکنیم. در سامانه «به مهربانی» اگر کسی کمک کند ثبت میشود.
میراحمدیزاده درباره کمک به اتباع افغانستان از سوی موسسه خیریه دارالاکرام تصریح کرد: ما بر اساس منشورمان که گفتهایم اصل، کرامت ذاتی است و بر اساس اساسنامهمان، به هر انسان، از هر نژاد و مذهب و مکتبی که باشد کمک میکنیم. مگر آنکه دانشآموز برای داشتن حساب در بانک مشکلی داشته باشند.
وی در پاسخ به این پرسش که خیریههای محلی کمتر مورد توجه هستند و به عقیده شما برای حل این مشکل چه میتوان کرد؟ گفت: متاسفانه ضعفی است که خیریههای بِرند در سطح ملی شناخته شده هستند و خیریههای خوب در شهرستانها و محلات وجود دارند و چندان مورد توجه نیکوکاران نیستند و این یک ضعف است. لازم است جلساتی تشکیل شود و خیریههای شهرستانها که خوب کار میکنند و کسی صدایشان را نمیشود، خود را معرفی کند.
وی در پرسش ظرفیت موسسات خیریه در کنار هم قرار بگیرند و کار آموزش را چگونه باید انجام دهند گفت؟: امروز بر خود می بالیم که موسسات خیریه کار خیر انجام دهند، اما بهتر نیست که فعالیتی را برای مددجویان این خیریه آموزش دهیم: همانطور که گفتم یک خیریه باید سَمن باشد. ما در حوزه آموزش دانشآموزان را با مهارتهای زیادی آشنا میکنیم و اشتغالی برای خود درست میکند و این موضوع موجب امنیت روانی میشود. در مجموع خیریهها باید در کنار دستگیری راه را نشان دهند و سرمایهگذاری در حوزه مشاورههای درست بکنند.
مدیرعامل موسسه خیریه دارالاکرام در پایان در پاسخ به اینکه چه کمکهایی به خیریه نوپا کردهاید که از تجربیات شما استفاده کنند؟ بیان کرد: اگر قرار به بیان تجربه باشد مرکز خیر ماندگار، مرکز تجربه است و تجارب بیان میشود. اما توصیهام به خیریههای نوپا این است که موضوع کار باید خیلی روشن باشد. خیریهها تخصصی در یک حوزه وارد شوند. از ابتدا فرایندمحور باشد و کارهای خود را مکتوب کنند. از متخصصان استفاده کنند. چارچوب خود را از ابتدا مشخص کند و متعهد باشد از این چارچوب بیرون نروند. برنامهریزی کند که منابع مالی خود را چگونه تامین کند. فعالیت اقتصادی را چگونه انجام دهد و خود را از سیاست جدا کند.
دیدگاههای بازدیدکنندگان
محسن بهرامی
مطلب مفیدی بود، دیدگاه جامعهشناسی من را خیلی بالا برد، اما با این گفته که: «بعضی از آنها نسبت به کمکهای دریافتی هیچ احساس قدردانی ندارند و حتی حالت تهاجمی به خود میگیرند، چراکه معتقدند این حق آنها بوده است و خیریه دارد بدون هیچ لطفی، حق آنها را به ایشان باز میگرداند.»
به نظر من حق آنهاست نه لطف؛ همانطور که خداوند در قرآن می فرماید:
وَفِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ
و در اموالشان برای سائل و محروم حقی [معین] بود.
[سوره ذاریات ، آیه ۱۹]