به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، نشست معرفی شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر، شنبه ۲۶ آبان‌ماه با حضور چهره‌هایی همچون دکتر محمدرضا مسجدی؛ مدیرعامل و مسئول دبیرخانه سلامت شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر، دکتر محمداسماعیل مطلق؛ رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی، دکتر مجتبی کرمی؛ مسئول دبیرخانه سلامت وزرات ورزش و جوانان، دکتر علی‌اکبر دُر؛ نماینده وزرات کشور در دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و علیرضا بهفر؛ مسئول دبیرخانه سلامت سازمان صدا و سیما در محل مرکز مبارزه با استعمال دخانیات برگزار شد. 

نگاهی به فعالیت‌های شورای عالی سلامت و امنیت غذایی

 دکتر محمداسماعیل مطلق؛ رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی در این نشست گفت: این شورا از دو شورای بهداشت و تغذیه تشکیل شده است و در مجلس تصویب شد و جزء ارکان اصلی نیز می‌باشد. شورای عالی سلامت یک نمونۀ بی‌نظیر و در تمام دنیا معتبر است و رئیس این شورا در بیشتر کشورها یا وزیر بهداشت است یا وزیر کشاورزی و یا رئیس‌جمهور. سازمان بهداشت جهانی به کشورها تاکید می‌کند که از جمهوری اسلامی ایران الگو بگیرید چون رئیس این شورا در ایران رئیس‌جمهور است و این نشان اهمیت این شورا است. ۷ وزیر و ۹ معاون رئیس جمهور در این شورا عضویت دارند و جدیداً قرار است وزرای نفت، راه و شهرسازی و دادگستری نیز به آن اضافه شوند. 

 رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی در ادامه افزود: شورای عالی سلامت در ۶۸ دانشگاه با دبیری رئیس دانشگاه فعال است و همچنین دبیرخانه شورای عالی در ۳۸ نهاد دایر است. در شهرستان‌ها نیز نماینده شورای عالی سلامت مستقر است و مشکلات سلامت را برطرف می‌کنند و برای حل مشکلات سلامت برنامه ریزی می‌کنند. 

 مطلق در بخش دیگری از سخنان خود گفت: طبق بررسی‌ها اگر وزارت بهداشت خوب کار کند فقط ۲۵ درصد موثر است و ۷۵ درصد از موضوع سلامت به بقیۀ دستگاه‌ها مربوط است. مردم نیز در این ۷۵ درصد نقش چشمگیری دارند. سعی می‌کنیم در راستای این ۷۵ درصد گام برداریم. مردم از مسئولان مطالبه گری می‌کنند و خواستار ارتقای سلامت جسمی، روحی و معنوی هستند و می‌خواهند امید به زندگی را ارتقا دهند. در حال حاضر، امید به زندگی برای آقایان ۷۵ سال و برای خانم‌ها ۷۸ سال است و ما می‌خواهیم این درصد ارتقاء پیدا کند و این ارتقا باید کیفی باشد نه صرفاً کمّی؛ برای این ارتقا نیاز است NGO ها کمک کنند و ما برای NGO ها اهمیت زیادی قائل هستیم.

 وی در ادامه نشست گفت: باید برای وجود غذای سالم در سفره مردم برنامه‌ریزی کنیم و اینکار را انجام می‌دهیم و سندهایی نیز در این زمینه برنامه‌ریزی شده است. چند سند مهم در دست اجرا داریم که به زودی در شورای عالی تصویب خواهد شد مانند نقش ترافیک در سلامت مردم که به زودی در دست اجرا قرار خواهد گرفت، همچنین سند اثرات تغییر اقلیم بر سلامت نیز در دست اجراست. سند توانبخشی نیز با کمک سایر دستگاه‌ها نهایی شده است. سند بیماری‌های غیرواگیر نیز در حال پیگیری است و سند بسیار مهم و بزرگی است و این سند مورد تایید بهداشت جهانی است. دستگاه‌های مختلف در خصوص این سند نقش مهمی دارند و این سند نقش مهمی در سلامت مردم خواهد داشت. 

نقش بیماری‌های غیر واگیر در مرگ و میر

 دکتر محمدرضا مسجدی؛ رئیس دبیرخانه سلامت شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر در این نشست گفت: باید برای کمک به مردم همه با هم یکدست و همدل باشیم. همه بیماری‌ها به دو طبقه تقسیم می‌شوند واگیر و غیر واگیر. بیماری‌های واگیر سرایت‌پذیر هستند مانند کرونا و آنفولانزا اما بیماری غیر واگیر که طیف وسیعی نیز دارند غیرقابل انتقال هستند و در این طیف بیش از ۳۰۰ بیماری وجود دارد. علت اصلی مرگ و میر، بیماری‌های غیر واگیر است و این موضوع به کشورهای فقیر و غنی بستگی ندارد. در رأس بیماری‌های غیر واگیر که باعث مرگ می‌شود بیماری‌های قلبی و عروقی، دومی سرطان‌ها، سومی بیماری‌های تنفسی و چهارمی دیابت می‌باشد. سه‌چهارم دلیل مرگ و میر در جهان که بر اثر بیماری است مربوط به بیماری‌های غیر واگیر است. 

 وی افزود: یکی از دلایل مهم بیماری‌های غیر واگیر، مصرف دخانیات است. دیگر علل این بیماری‌ها شامل عدم تحرک، مصرف الکل، رژیم غذایی نامناسب و آلودگی هواست. ۸۰ درصد سرطان ریه مربوط استعمال دخانیات است. سازمان بهداشت جهانی در پنج عامل خطر مرگ و میر، استعمال دخانیات را مطرح کرده است. 

 مسجدی با بیان اینکه سند ۱۳۹۴ و ۱۴۰۴ یا همان سند پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر، یک سند بی نظیر است، گفت: هدف از این جلسه و حضور این NGO ها این است همه احساس مسئولیت کنیم. وزارت صمت می‌گوید ما کاری نداریم صنعت را گسترش می‌دهیم اما این صنعت مقابل سلامت مردم است. تحقق سند پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر، نیازمند مداخلات گسترده و فعال تمام وزراتخانه‌ها و دستگاه‌هاست. ورود و استفاده از آزبست که یکی از دلایل مهم سرطان است در تمام صنایع وجود دارد درحالی که نباید اینگونه باشد. کسی به سلامت فکر نمی‌کند. 

 رئیس دبیرخانه سلامت شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر در پایان تاکید داشت: بیشترین سیگار کشور را دو کشور خارجی در کشور ما تولید می‌کنید و آن‌ها به فکر سلامتی مردم نیستند فقط می‌گویند مردم ایران سیگار با کیفیت مصرف کنند. آمار دخانیات هر روز رو به افزایش است و این یک فاجعه است. طرح پاد و طرح مدرسه‌یار را معرفی کنید و ما تمام تلاشمان را در جهت اجرایی شدن این طرح می‌کنیم. 

باید زندگی سلامت را در مدارس آموزش دهیم

  دکتر امیرکامران نیکوسخن؛ رئیس هیئت‌مدیره شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر نیز در این نشست گفت: اگر می‌خواهیم از بیماری های غیرواگیر جلوگیری کنیم باید شیوه زندگی خود را سالم کنیم. نباید بیش از نیم ساعت بنشینیم و باید حداقل روزی ۵۰۰ قدم برداریم. باید به این باور برسیم که باید سبک زندگی خود را سالم کنیم تا بتوانیم به دیگران هم بیاموزیم .مشکل بشریت امروز بیماری‌های غیر واگیر است.  

 وی افزود: ما عدالت سلامت نداریم. به همه افراد به یکسان خدمات داده نمی‌شود از طرف دیگر باید به افراد بیمار بیش از دیگر افراد رسیدگی شود اما رسیدگی نمی‌شود. ما در شبکۀ ملی، بیش از ۹۲ عضو داریم که در انجمن‌های مختلف کار می‌کنند و باید از ظرفیت آن‌ها برای اصلاح سبک زندگی مردم استفاده کنیم. اکثر بیماری‌های غیرواگیر قابل پیشگیری است. هر روز ورزش کنیم و اینکار واقعاً موثر است. 

آموزش و پرورش مانع طرح مدرسه سلامت یار شد

رئیس هیئت‌مدیره شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر بیان داشت: بچه‌های ما سلامت جسمی، روحی و اجتماعی ندارند؛ باید به آن‌ها سلامت را بیاموزیم نه صرفا تاریخ و جغرافیا. چون تاریخ را از گوگل یاد می‌گیرند اما نحوه زندگی سلامت را باید درمدرسه یاد بگیرند. بچه‌ها می‌توانند یک جامعه را تغییر دهند برای همین باید سلامت داشته باشند. بچه ها باید یاد بگیرند اجتماع چیست و چگونه باید در اجتماع رفتار کنند. بچه ها به بزرگتر ها گوش نمی‌دهند بلکه به حرف هم گوش می‌دهند برای همین باید روی تمام بچه‌ها کار کنیم چون از هم یاد می‌گیرند.

 وی افزود: طرح مدرسه سلامت‌یار نوشته شده است همه با طرح موافق هستند اما وزارت آموزش و پرورش با شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر تفاهم‌نامه نمی‌نویسد می‌گویند شما یک NGO هستید! کاش ما را بعنوان یک ساختار بشناسند. حتی بانک پاسارگاد هم گفت تمام هزینه‌های طرح را پرداخت می‌کند اما حراست آموزش و پرورش مانع ما شد و گفت یک NGO نمی‌تواند اینکارها را انجام دهد. زنگ ورزش در مدارس کم است و این فاجعه است در کانادا هر روز در مدرسه یک ساعت ورزش انجام می‌شود. امیدوارم طرح مدرسه سلامت‌یار عملی شود.

از طرح‌های ورزش همگانی غفلت کرده‌ایم

 در ادامه این نشست، دکتر مجتبی کرمی؛ مسئول دبیرخانه سلامت وزرات ورزش و جوانان گفت: یک برنامه مدون در وزرات ورزش تدوین شد به نام برنامه ملی پیشرفت ورزش کشور، سایر برنامه‌ها دیل این برنامه است. ما از ورزش همگانی غافل شدیم و باید بیشتر به آن بپردازیم. بحث آلودگی هوا از دست ما خارج است و باید در سطوح بالا حل شود. مدلی که الان روی آن کار می‌کنیم مدل جهانی است؛ بحث جامعه فعال است که آگاهی را افزایش می‌دهیم.  

 وی افزود: مردم باید در ورزش‌های همگانی شرکت کنند اما موانعی دارند از جمله هزینه بالای باشگاه‌ها، دغدغه‌های کاری زیاد و تغییر ذائقه مردم. طرح ساماندهی ورزش صبحگاهی و عصرگاهی قبلا اجرا می‌شده اما  از جایی به بعد کنسل شده است. درحال حاضر ما دوباره این اقدام را در دست اجرا قرار دادیم. سالن‌های مختلف ورزشی آزادسازی شدند و گزارش‌های آن نیز موجود است. مربی آموزش داده ایم و بصورت رایگان در سالن‌ها کار می‌کنند. هزینه این مربی‌ها را وزارت ورزش و جوانان پرداخت می‌کند. 

 دکتر علی اکبر دُر؛ نماینده وزرات کشور در دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی گفت: متولی اصلی بحث بیماری‌های غیر واگیر وزرات بهداشت است. هدف ما این است در شورای عالی سلامت اگر موضوعی طرح می‌شود به نتیجه برسد. حوزه سلامت باید از ظرفیت این تیم و این دولت بیشترین استفاده کند. 

 دُر در ادامه تاکید داشت: باید دبیرخانه‌های دستگاه‌ها تقویت شود تا بتوانند در زمینه طرح‌ها کمک کنند و عملکرد مناسب داشته باشند. باید طرح‌ها کامل اجرا شود نه اینکه طرح‌ها زیاد شود و هر کدام ۱۰ درصد اجرا شود. می‌توانیم با وجود این دولت و این تیم حوزه سلامت را احیا کنیم و جزء اولویت‌ها قرار دهیم. سلامت حوزه بسیار مهمی است. سلامت قبلاً هم برای دولت و وزرات کشور مهم بود الان مهم‌تر هم شده است اما باید از تعدد طرح‌ها جلوگیری شود.

 وی گفت:NGO ها باید دیدبان دولت باشند اما دولت همچنان دیدبان خودش است. ما دوست داریم بین NGO ها انتخابات برگزار شود و دو NGO بعنوان نماینده سلامت انتخاب شوند و در جلسات باشد و مسائل را پیگیری کند.

 علیرضا بهفر؛ مسئول دبیرخانه سلامت سازمان صداوسیما نیز در این جلسه گفت: در روز حدود هزار و 100 نفر می‌میرند و حدود ۶۰ درصد این افراد به دلیل بیماری‌های غیر واگیر و دلایل دیگری که قابل پیشگیری است، فوت می‌کنند. صدا و سیما چیزی حدود ۳۰۰ ساعت در روز درحال فعالیت در حوزه سلامت است و تلاش می‌کند جلوی سیل بیماری‌ها را بگیرد.

 وی افزود: یکی از معضلات عمده امروز دخانیات است و مشکل از شبکه‌های خانگی است نه صداوسیما. بیشتر هزینه‌های تولید فیلم‌هایی که سیگار و دخانیات را ترویج می‌دهند، دلال‌های ساخت این دخانیات هستند. ساترا بر روی این شبکه‌ها نظارت می‌کند. باید قوانین اصلاح شود تا جلوی این حجم از مصرف دخانیات در شبکه‌های خانگی گرفته شود.

گزارش از مهسا احمدی