به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، جامعه مسلمانان هند در روزهای اخیر از انتشار یک فیلم در فضای مجازی در مورد برخورد یک خیریه هندی با زنان مسلمان در هنگام ارائه کمک غذایی، بسیار خشمگین هستند. این ویدیو که به طور گسترده در شبکههای اجتماعی در حال انتشار است، اقدام یک سازمان خیریه در هند را نشان میدهد که ارائه بستههای کمک غذایی به زنان مسلمان محجبه را منوط به برداشتن نقاب آنها کرده است.
بر اساس تصاویر این ویدیو، یکی از زنان برای دریافت کمک غذایی به یک مرکز توزیع کمک خیریه مراجعه کرده است. کارکنان این مؤسسه خیریه از دادن بستهای که گفته میشود حاوی ۵ کیلوگرم مواد غذایی است، به وی خودداری کردهاند. شرط آنان برای تحویل کمک، کشف و تصویربرداری از چهره زن پس از برداشتن نقاب اعلام شده است. در ادامه ویدیو، زن ناچار به پذیرش این شرط شده، نقاب خود را برمیدارد و پس از احراز هویت، رسید دریافت کمک را امضا میکند.
این ویدیو واکنشهای زیادی را در فضای مجازی برانگیخته است. برخی کاربران این اقدام را نقض آزادیهای مذهبی و تحقیرآمیز میدانند. از سوی دیگر، مسئولان مؤسسه ادعا داشتهاند که این اقدام صرفاً برای احراز هویت دریافتکنندگان و جلوگیری از دریافت تکراری کمک صورت گرفته است. با این حال، وقوع این رویداد و حساسیت جامعه مسلمانان نسبت به آن، در بستر گستردهتر تنشهای مذهبی و نگرشهای موجود در هند قابل درک است.
گزارشهای متعددی نشان میدهند که مسلمانان این کشور در سالهای اخیر با افزایش نگرانیهایی درباره تبعیض سیستماتیک و خشونتهای تحریکشده مواجه بودهاند. برای نمونه، تصویب قانون تابعیت اصلاحشده (CAA) در سال ۲۰۱۹، که برای نخستین بار در تاریخ هند، مذهب را مبنایی برای اعطای شهروندی قرار داد و همچنین طرحهای ملی برای احراز هویت شهروندان، ترس از بیتابعیتی و محرومیت از حقوق میلیونها مسلمان هندی را دامن زده است.
در سطح جامعه، اظهارات و اقدامات تحریکآمیز علیه مسلمانان نیز گاه به وقوع میپیوندد. یک نمونه بارز، رویداد سال ۲۰۲۱ در «جنتار منتر» دهلی نو بود که در آن گروهی از معترضان شعارهای آشکارا ضدمسلمان سر دادند و خواستار «کشتار جمعی» این اقلیت شدند. این گونه حوادث که گاه با مشارکت یا سکونت مقامات حزبی همراه است، حس ناامنی و عادیسازی نفرتپراکنی را در میان جامعه مسلمان تقویت میکند.
از سوی دیگر، نظرسنجیهای اجتماعی تصویر پیچیدهای از نگرشهای درون جامعه هند ارائه میدهند. در حالی که اکثریت قاطع هندیها (از جمله مسلمانان) معتقدند احترام به تمام ادیان برای «هندی واقعی بودن» بسیار مهم است، اما در عمل، تمایل به جداییگزینی اجتماعی نیز قوی است. به عنوان مثال، حدود دو سوم هندوها خود را با مسلمانان بسیار متفاوت میدانند و این احساس متقابل است. همچنین، بیش از یکسوم هندوها (۳۶٪) نمیخواهند همسایه مسلمان داشته باشند. این آمارها نشان میدهد که علیرغم باور به تساهل، تمایل به زندگی در حوزههای جداگانه مذهبی در بین بسیاری از هندیها وجود دارد.
در مقابل این گزارشها، دیدگاههای مخالفی نیز وجود دارد که بر اساس قانون اساسی سکولار هند و حقوق ویژه اعطا شده به اقلیتهای مذهبی استدلال میکنند که دولت هند سیاست تبعیض مذهبی را دنبال نمیکند. طرفداران این دیدگاه به مواردی مانند خودمختاری قانونی قابل توجه جامعه مسلمان در امور شخصی و خانوادگی طبق قوانین شریعت، و حمایت مالی دولت از نهادهای مذهبی مانند مدارس اسلامی (مدارس) اشاره میکنند.
فضای عمومی هند در سالهای اخیر پذیرای اظهارات و اقدامات تحریکآمیز علیه مسلمانان بوده است و مواردی چون شعارهای علنی خواستار خشونت و تبعید مسلمانان، تشریح میکند که چگونه اسلامهراسی به تدریج در بخشهایی از جامعه جاری شده است. نظرسنجیها نیز نشان میدهد علیرغم باور عمومی به تساهل، جداییگزینی اجتماعی ریشهدار است و این پیشزمینه اجتماعی، بستری است که در آن، یک عمل تبعیضآمیز در یک مؤسسه خیریه میتواند نه به عنوان استثنا، بلکه به عنوان نمودی از یک مشکل ساختاریتر تلقی شود.