«هپاتیت» به توجه سازمان‌های مردم‌نهاد نیاز دارد
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، ۲۸ جولای، مصادف با ۶ مرداد از سوی سازمان ملل متحد به عنوان «روز جهانی هپاتیت» شناخته شده است. این روز فرصتی برای افزایش تلاش‌های ملی و بین‌المللی در مورد هپاتیت، تشویق اقدامات پیشگیرانه و مشارکت بیشتر برای ریشه‌کنی این بیماری، است. روز جهانی هپاتیت این دلیل انتخاب شده که سالروز تولد «دکتر باروخ بلومبرگ»، دانشمند برنده جایزه نوبل است. این دانشمند ویروس هپاتیت B (HBV) را کشف کرد و با یک آزمایش تشخیصی، واکسن این ویروس را به صورت صنعتی به بازار عرضه کرد. برآور‌های سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد که ۳۰۴ میلیون نفر در سال ۲۰۲۲ با هپاتیت مزمن B و C زندگی و تنها ۴۵ درصد از نوزادان در ۲۴ ساعت پس از تولد در سال ۲۰۲۲ واکسن هپاتیت B را دریافت کرده‌اند. همچنین حدود یک میلیون نفر در سال ۲۰۲۲ بر اثر هپاتیت مزمن B و C جان خود را از دست داده‌اند.
هپاتیت چیست؟
هپاتیت یک نوع بیماری التهاب کبد است که عمدتاً توسط عفونت‌های ویروسی، یعنی هپاتیت A، B، C، D و E - ایجاد می‌شود. این ویروس‌ها می‌توانند منجر به بیماری حاد یا مزمن کبد، از جمله نارسایی کبد، سیروز و سرطان کبد شوند. هپاتیت اکنون دومین بیماری عفونی کشندۀ در جهان است که سالانه بیش از ۲.۲ میلیون مورد جدید ابتلا به آن گزارش می‌شود. هر ساله، عوارض مرتبط با هپاتیت جان بیش از ۱ میلیون نفر را در سراسر جهان می‌گیرد و این تعداد همچنان رو به افزایش است.
شعار روز جهانی هپاتیت برای سال ۲۰۲۵: بیایید هپاتیت را شکست دهیم (Let’s Break It Down)
ناآگاهی از پروسه درمان هپاتیت و عدم توجه به آن باعث شده است تا التهاب کبد و سرطان ناشی از آن به صورت فراگیر در سطح کشور‌هایی با سطح بهداشت پایین، افزایش یابد. به همین دلیل شعار امسال جهانی هپاتیت «بیایید هپاتیت را شکست دهیم» انتخاب شده است. این شعار، خواستار اقدام فوری برای از بین بردن مشکلات مالی، اجتماعی است، موانعی که مانع از تجربیات علمی در ریشه‌کنی هپاتیت و پیشگیری از سرطان کبد، می‌باشد.
هپاتیت‌های مزمن B و C به طور خاموش باعث آسیب کبدی و سرطان می‌شوند و با وجود اینکه قابل پیشگیری، درمان و در مورد هپاتیت C، قابل علاج هستند، ناآگاهی باعث شده است تا در بسیاری از کشورها، پروسۀ بهبود و حذف این ویروس روند کندی را تجربه کند. شعار بیایید هپاتیت را شکست دهیم، لزوم ساده‌سازی، افزایش مقیاس خدمات واکسیناسیون، شیوه‌های تزریق ایمن، کاهش آسیب و به ویژه آزمایش و درمان در سیستم‌های بهداشتی ملی را به ما یادآور می‌شود و در پی اقدام جهانی فراگیر برای گسترش دسترسی، ادغام مراقبت‌ها و پایان دادن به هپاتیت به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی تا سال ۲۰۳۰ است.
تجارب سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی در مبارزه با هپاتیت
سازمان بهداشت جهانی در گزارشی اعلام کرده است که سرمایه‌گذاری در تشخیص به موقع و مراقبت‌های یکپارچه و مردم‌محور می‌تواند از ۲.۸ میلیون مرگ جلوگیری کند و هپاتیت را به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی تا سال ۲۰۳۰ پایان دهد. هر چند سیستم‌های بهداشت ملی باید خدمات هپاتیت مانند واکسیناسیون، شیوه‌های تزریق ایمن، کاهش آسیب و به ویژه آزمایش و درمان را ساده‌سازی، افزایش و فراگیر کنند تا جان انسان‌ها را نجات دهند و سرطان کبد را قبل از شروع متوقف کنند، اما نقش سازمان‌های غیردولتی نیز در زمینه آگاهی‌بخشی و ارائه خدمات همه‌جانبه در کنار سیستم‌های ملی بسیار مهم است. سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی یا INGOها با تمرکز بر شکستن موانع ساختاری، اجتماعی و اقتصادی در راستای شعار امسال روز جهانی هپاتیت ("Let's Break it Down")، اقدامات نوآورانه‌ای را برای حذف این بیماری تا ۲۰۳۰ پیش می‌برند. شکستن موانع اجتماعی با محوریت مبارزه با انگ و افزایش آگاهی و یا آموزش جامعه‌محور از مهم‌ترین این اقدامات است.
«اجلاس جهانی هپاتیت ۲۰۲۵» (GHS)
«اجلاس جهانی هپاتیت ۲۰۲۵» (GHS) یکی از اقدامات مهم و مشارکتی سازمان‌های بین‌المللی غیردولتی در زمینه مبارزه با هپاتیت است. این اقدام مشارکتی غیردولتی، میراث ۵۰ ساله «سمپوزیوم بین‌المللی هپاتیت ویروسی و بیماری‌های کبدی» بوده و به همت چندین سازمان بین‌المللی و سازمان بهداشت جهانی قرار است در آمریکا برگزار شود. این اجلاس بنا دارد آخرین تحولات در هپاتیت ویروسی را در سه مسیر مجزای بهداشت پایه، بالینی و بهداشت عمومی ارائه کند. برگزار کنندگان این اجلاس، سال ۲۰۲۵ را با همکاری سازمان بهداشت جهانی به عنوان سالی مهم برای ارزیابی پیشرفت به سوی اهداف ۲۰۳۰ برای حذف هپاتیت C و هپاتیت B شناخته‌اند. بر این اساس، اجلاس با دیدگاه تحقیقاتی، مراقبت‌های بالینی و مداخلات بهداشت عمومی مورد نیاز برای دستیابی به اهداف جهانی برای حذف هپاتیت، پیشرفت‌های تا به امروز را نیز مورد بررسی قرار خواهد داد.
سازمان بین‌المللی «خانه هپاتولوژی» یا EASL
سازمان بین‌المللی «خانه هپاتولوژی» یا EASL، یک سازمان غیرانتفاعی و از برگزارکنندگان اجلاس جهانی هپاتیت ۲۰۲۵ است این سازمان غیردولتی که دفتر مرکزی آن در ژنو، سوئیس قرار دارد، با محوریت مبارزه با بیماری‌های کبدی و ارتقای سلامت کبد خود را به عنوان خانۀ هپاتولوژی برای تمام کسانی که درگیر مبارزه با بیماری‌های کبد هستند، معرفی می‌کند و خود را متعهد به تقویت آگاهی، پیشگیری و بهترین مراقبت ممکن از بیمار دانسته است. خانه هپاتولوژی، فعالیتش را بر اساس آموزش، حمایت قرار داده است. این سازمان با آموزش مهارت‌هاست و بهبود خدمات مراقبت از بیمار، به تعیین استاندارد‌های آموزش هپاتولوژی و دستورالعمل‌های بالینی، نیز می‌پردازد. از سوی دیگر با حمایت و ترویج سیاست‌های ملی سلامت کبد سعی در ارتقای سلامت عمومی و پیشگیری دارد. برگزاری رویداد‌هایی برای بررسی و تبادل علمی در زمینه‌ی هپاتولوژی، نیز از فعالیت‌های مهم دیگر این سازمان است که اجلاس جهانی هپاتیت مهم‌ترین بخش آن است.
سخن آخر
علیرغم همه تلاش‌های سیستم‌های بهداشت ملی و خدمات سازمان‌های بین‌اللملی، مبارزه با بیماری هپاتیت با چالش‌های متعددی روبرو است. برای مثال، عدم شناسایی بیماران پنهان باعث شده تا ۴۰ درصد مبتلایان در کشورهای درحال‌توسعه از بیماری خود بی‌اطلاع باشند و نابرابری در دسترسی به خدمات و آموزش لازم همچنان قربانی می‌گیرد به طوری که تنها ۱۸ درصد نوزادان آفریقایی واکسن هپاتیت B دریافت می‌کنند. مشارکت سیستم‌های بهداشتی در جهان در سطح دولتی و غیردولتی با ترکیب رویکردهای جامعه‌محور، سیاستگذاری صحیح و نوآوری پایدار در خدمات، می‌تواند در رفع این چالش‌ها به جهان کمک کند و موفقیت نهایی مستلزم همکاری دولت‌ها، افزایش بودجه و تمرکز بر عدالت سلامت است .
منابع:
سازمان بهداشت جهانی
«اجلاس جهانی هپاتیت ۲۰۲۵» (GHS)
EASL
ISVHLD