چهرۀ سرشناس خیریه در قزاقستان به کلاهبرداری و اختلاس محکوم شد
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایران یک اینفلوئنسر قزاقستانی که به دختر نیکوکار این کشور معروف شده بود به جرم کلاهبرداری چند میلیون دلاری بازداشت شده است. «پریزاد خیرات» (Parizat kairat) به عنوان چهره و سلبریتی نیکوکاری در قزاقستان بسیار معروف بود و زمانی با لقب «ملکه امدادرسانی به سیل‌زدگان» مشهور شد. وی در سال ۲۰۲۰ و بعد از اولین موج همه‌گیری کووید مدعی شد که بعد از بیداری از کمای ناشی از یک تصادف، تصمیم گرفته است که بقیه عمرش را صرف جمع‌آوری کمک‌های خیریه و بخشش کند و به این بهانه، خود را در فضای مجازی با فعالیت خیریه در شبکه‌های اجتماعی به نمایش گذاشت. پریزاد با نمایش حمایت از خانواده‌های قزاقستانی آسیب‌دیده از کووید و بعد‌ها مردم فلسطین، میلیون‌ها دلار پول را به خود جذب کرد. اینک با گذشت چند سال از فعالیت خیریه وابسته به او، رسانه‌های قزاقستان فاش کرده‌اند که اقدامات این دختر جوان کلاهبرداری بوده و به جرم کلاهبرداری و پولشویی توسط دادگاه قزاقستان به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.
این چهره شبکه‌های مجازی با نمایش کارهای خیریه و سو استفاده از کمک‌های مالی، زندگی مجلل و پر زرق و برقی را همراه با اتومبیل‌های لوکس و املاک و مستغلات و سفرهای تفریحی به دبی، برای خود مهیا کرده بود. پریزاد خیرات، به همراه مادرش، گاینی آلاشباوا، به جرم اختلاس حدود ۳.۵ میلیارد تنگه (tenge) معادل حدود ۶.۵ میلیون دلار از بنیاد خیریه‌اش، محکوم شده‌اند.
قاضی در حکم محکومیت این اینفلوئنسر گفته است: گناه خیرات و آلاشبایوا در ارتکاب کلاهبرداری گروهی با توطئه قبلی، و پولشویی پول‌های به دست آمده از طریق اقدامات مجرمانه به اسم خیریه، کاملاً اثبات شده است. دادگاه دریافته که متهمان، یک بنیاد خیریۀ کلاهبرداری را اداره می‌کرده‌اند که وجوه اهدایی به خیریه، از سوی مردم را مانند مبالغ جمع‌شده برای قربانیان سیل بهار ۲۰۲۴ در قزاقستان را برای تأمین زندگی مجلل شخصی خود خرج کرده‌اند. در طول محاکمه خیرات، دادستان‌ها اظهار داشتند که از ۵۶۶ میلیون تنگه جمع‌آوری‌شده برای کمک‌های بشردوستانه به غزه، تنها ۷.۴ میلیون تنگه طبق برنامه منتقل شده است. بنا به گزارش‌ها، بقیه این مبلغ برای خرید یک مرسدس بنز EQE، یک لکسوس و یک مرسدس بنز S450 و یک آپارتمان در لوکس، استفاده شده است. در جریان سیل سال ۲۰۲۴، ظاهراً این بنیاد ۲.۸۶ میلیارد تنگه جمع‌آوری کرده است که بخشی از آن صرف لباس‌های خاص، جواهرات و سفرهای بین‌المللی شده است.
دادگاه قزاقستان علاوه بر محکومیت قضایی، این اقدام را ضربه به منافع اجتماعی جامعه دانسته است و در حکم صادره آورده است: به نظر دادگاه، جرم ارتکابی به اسم خیریه انجام شده و پایه‌های اعتماد جامعه قزاقستان یعنی مدارا و دلسوزی برای نیازمندان را مخدوش کرده و باعث شده است که شهروندان، ضرورت انجام کارهای نیک را زیر سوال ببرند. دادگاه حکم داد که با توجه به آسیب مالی گسترده و تأثیر اجتماعی، حبس «مجازات منصفانه‌ای» است. سال ۲۰۲۱، خیرات به عنوان نامزد در انتخابات مقدماتی حزب حاکم نور اوتان (که اکنون امانت نام دارد)، شرکت کرد. اگرچه حرفه سیاسی او پیشرفتی نداشت، اما او در جامعه مدنی فعال ماند و در نهایت ریاست یک بنیاد خیریه به نام «ما با هم هستیم»، را بر عهده گرفت. این بنیاد خیریه در ابتدا تا حدودی به دلیل تبلیغ در یک پلتفرم خصوصی و پیوندهایی با برخی نهادهای دولتی، اعتماد عمومی را به دست آورد. برخی از اهداکنندگان معتقد بودند که به یک طرح تحت حمایت دولت کمک می‌کنند در حالی که اینک مشخص شده است که اسناد تاسیس این بنیاد خیریه جعلی هستند.
تضعیف اعتماد عمومی
مقامات ادعا می‌کنند که خیرات و مادرش، گاینی آلاشباوا، جرایم دیگری را نیز دارند که بر اعتماد عمومی و منافع اجتماعی ضربه وارد کرده است. برخی از ناظران در قزاقستان استدلال می‌کنند که پرونده خیرات، اعتماد عمومی به نهادهای مدنی را تضعیف می‌کند و مقامات اکنون از این پرونده برای توجیه قانون پیشنهادی که کنترل‌های سختگیرانه‌تری را بر بخش خیریه اعمال می‌کند، استفاده می‌کنند. دولت این نگرانی را بی‌دلیل می‌داند و معتقد است که افزایش نظارت برای جلوگیری از سوءاستفاده از کمک‌های مالی ضروری است. با این حال، گروه‌های جامعه مدنی، نگران این مسئله هستند که چنین اقداماتی می‌تواند فضای محدود قزاقستان برای فعالیت مدنی مستقل را بیش از پیش محدود کند. گفتنی است پای چند مقام برجسته دولتی نیز به این پروندۀ اختلاس، کشیده شده است.
منبع:intellinews.com