به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، پنجاه و دومین نشست «یک چای، یک تجربه» عصر دوشنبه، دهم اردیبهشت‌ماه با حضور مصطفی بیناکاشانی؛ مدیرعامل مؤسسه «کارآفرینان آرا شمیران» و جمعی از مدیران و اعضای از برخی مؤسسات خیریه و سمن‌ها در سالن جلسات آکادمی خیر ایران برگزار شد.

 بیناکاشانی با بیان اینکه مردی به نام دکتر علیرضا قره گوزلو در سال 1388 دغدغه‌ای برای بچه‌های مستقل‌شده از بهزیستی پیدا کرد، گفت: به آقای قره گوزلو یک بلیط رایگان برای شرکت در همایشی می‌دهند و در آن همایش با بچه‌های بهزیستی آشنا می‌شود. او علاقه‌مند به کارآفرینی برای بچه‌های بهزیستی بود و به بهزیستی رفت تا حامی بچه‌ها شود. بر همین اساس، پنج نوجوان را برای آموزش و دوره مهارت‌افزایی در اختیار او قرار دادند.

 صدور مجوز «کارآفرینان آرا شمیرانات» در سال 1394

 وی ادامه داد: علیرضا قره گوزلو دوباره به بهزیستی رفت تا چند نوجوان دیگر را برای آموزش تحویل بگیرد اما آن‌ها گفتند که دیگر نمی‌توانند به او بچه‌ای بدهند. مدتی بعد از طرف بهزیستی به ایشان زنگ می‌زنند و با درخواستش موافقت می‌کنند اما پس از مراجعه به او می‌گویند: «نمی‌شود به شما بچه‌ای برای آموزش تحویل دهیم. اگر می‌خواهید در این زمینه کار کنید باید خیریه‌ای ثبت کنید».

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران اظهار داشت: قره گوزلو برای گرفتن مجوز و ثبت مؤسسه، دو سال دوندگی می‌کند و سپس خسته می‌شود. او در این مسیر با خانم مرجان فاضل‌زاده آشنا می‌شود و ایشان بقیه کارها را انجام می‌دهد و سرانجام خیریه ایشان در سال 1394 از بهزیستی مجوز می‌گیرد و به نام «کارآفرینان آرا شمیران» ثبت می‌شود.

 بیناکاشانی با اشاره به اینکه علیرضا قره گوزلو دکترای مدیریت رسانه داشت و در صداوسیما کار می‌کرد افزود: او می‌گفت: «همیشه آرا برایم آرزو است و ارزشمندترین کاری که کردم این بود که آرا را ترک کردم و به افراد توانمندتر سپردم.» قره گوزلو حتی در سال ۱۴۰۱ از هیئت‌مدیره مؤسسه هم خدداحافظی کرد.

 وی با بیان اینکه در تاریخ ۲۱ مهر سال ۱۳۹۹ به آرا اضافه شدم، عنوان کرد: عنوان پایان‌نامه کارشناسی ارشد من «تاثیر اعتماد عمومی بر فعالیت‌های داوطلبانه در سازمان‌های مردم‌نهاد» بود. دکتر کوشکی، استاد راهنمای بنده بود و مرا با آقای قره گوزلو آشنا کرد. تا سال 1394 بیزینس‌های مختلف انجام می‌دادم؛ از واردات گل و گیاه از هلند و تایلند گرفته تا کار در حوزه سموم و کشاورزی. در نهایت تلاقی بنده با دکتر کوشکی، قره گوزلو و بهزیستی باعث ورودم به آرا شد.

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران تصریح کرد: حامد نیک‌رفتار مرا با جامعه مدنی آشنا کرد. ایشان در اتاق بازرگانی با یکی از مدیران ان‌جی‌اوها جلسه داشت و من را معرفی کرد. ان‌جی‌او در زمینه زنان بدسرپرست و بلایای طبیعی، خانه بهداشت و مدرسه‌سازی کار می‌کرد و با آن‌ها کار را شروع کردم. من در ساخت ۱۲ مدرسه در صعب‌العبورترین مناطق از جمله مهرستان سیستان و بلوچستان همکاری داشتم.

 بیناکاشانی خاطرنشان کرد: زمانی که در حوزه زنان کارتن‌خواب کار می‌کردم، متوجه شدم در بین آن‌ها پرونده‌های زیادی از بچه‌های مستقل‌شده از بهزیستی وجود دارد که بعد از چهار - پنج سال کارتن‌خواب شده‌اند و به طریقی به چرخه آسیب ورود پیدا کرده بودند.

 روی بچه‌های مستقل‌شده از بهزیستی به صورت تخصصی کار می‌شود

 وی با اشاره به اینکه از ابتدا تاکنون ۵۴۵ پرونده تشکیل داده‌ایم و در حال حاضر ۷۳ پرونده فعال داریم، بیان کرد: آرا روی مدل اشتغال حمایت‌شده (SE) کار می‌کرد. دوستان را به کمک گرفتیم و مدل را ترقی دادیم؛ بدین‌ترتیب آکادمی اشتغال آرا در سال ۱۴۰۱ شروع به کار کرد. ما در تهران فعالیت می‌کنیم اما استراتژیمان در ۱۴۰۳ این است که بتوانیم کار را ملی کنیم.

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران با بیان اینکه ما به تخصصی روی بچه‌های مستقل‌شده از بهزیستی کار می‌کنیم و از ان‌جی‌اوهایی که با ما همکاری دارند هم پذیرش داریم، گفت: بازۀ سنی ما بین ۱۸ تا ۲۵ سال است. چهار گام برای فعالیت خود تعریف کرده‌ایم که اولین گام «کانون ارزیابی توسعه» است که از مددکاری، شروع و به واحد سلامت ارجاع داده می‌شود.

 بیناکاشانی ادامه داد: در واحد سلامت، با بچه‌ها مصاحبه روانشناسی صورت می‌گیرد. پزشک فیزیولوژیست هم داریم که بچه‌ها را از نظر سلامت جسمی و مواردی مانند کم‌خونی بررسی می‌کند. از این مرحله عده‌ای از بچه‌ها آموزشِ حین درمان و برخی نیز از ابتدا وارد فرایند درمان می‌شوند و سپس آموزش می‌بینند.

 تعریف رشته‌های مختلف فنی و هنری برای مهارت‌افزایی بچه‌ها

 وی گام دوم را «توانمندسازی و اشتغال‌زایی» ذکر کرد و افزود: در این مرحله سعی می‌کنیم فقر را از ذهن بچه‌ها خارج کنیم و نگرش آن‌ها را تغییر دهیم. توسعه فردی یکی از اولویت‌های ما در آموزش است و بر همین اساس مراحل خودآگاهی، خودمدیریتی و خودشکوفایی را داریم. رشته‌های مختلف مغزافزاری از جمله حسابداری، مدیریت کسب‌وکار، نقشه‌کشی صنعتی و رشته‌‌های هنری مانند آشپزی و خیاطی هم در نظر گرفته‌ایم.

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران با اشاره به اینکه عمدتاً دوسوم فرزندان ما دختر هستند، بیان کرد: شروع کار ما با برگزاری اردو است تا بچه‌ها بتوانند با اساتید، مربیان و روانشناسان آشنا شوند. هدف ما از برگزاری اردو، یخ‌شکنی و انگیزه‌بخشی است. پس از اردو، کلاس‌ها و رشته‌های فنی و هنری معرفی می‌شوند. بچه‌ها باید یک آرزونامه به ما بدهند، یعنی پنج سال آینده را پیش‌بینی کنند و چشم‌اندازی در اختیار ما قرار بدهند.

 بیناکاشانی ادامه داد: بچه‌ها از بین رشته‌ها می‌توانند از دو تا چند رشته را انتخاب کنند. پایان ترم اول، آرز‌ونامه تبدیل به پروپزال می‌شود و بچه‌ها یک رشته را به عنوان شغل انتخاب می‌کنند و سپس وارد ترم خودمدیریتی می‌شوند. پس از ترم دوم وارد خودشکوفایی می‌شوند و کارورزی می‌کنند.

 حمایت مادی و معنوی از بچه‌ها به مدت چهار سال

 وی با بیان اینکه هرکس به مؤسسه آرا می‌آید بورسیه آرا می‌شود، گفت: بچه‌ها یک سال اول آموزش رایگان می‌بینند، به حساب آن‌ها ماهیانه مبلغی واریز می‌شود و به‌نحوی حمایت مادی و در سه سال بعد حمایت معنوی می‌شوند. ما آن‌ها را در یک ساختمان 32 واحدی در سرآسیاب دولاب اسکان می‌دهیم که ۱۶ واحد این ساختمان مختص دختران است.

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران تصریح کرد: مددکار با خانواده‌اش در این ساختمان اسکان دارد. ما در این ساختمان حراست هم داریم. تعدادی از واحدهای این ساختمان به عموم مردم طبق پروتکل‌ها اجاره داده شده است. این امر به رشد بچه‌ها کمک می‌کند. ابتدای ورود، بچه‌ها آموزش‌هایی مانند پخت‌وپَز و آپارتمان‌نشینی می‌بینند.

 بیناکاشانی با بیان اینکه بچه‌ها پس از آموزش یک‌ساله وارد گام سوم یعنی «ظرفیت‌سازی اجتماعی» می‌شوند، عنوان کرد: ما با صاحبان مشاغل وارد مذاکره می‌شویم که ظرفیت کاری را برای بچه‌های ما ایجاد کنند. گام چهارم «اطمینان از اثربخشی اجتماعی» است. ۲۶ مِنتور (هدایت‌گر) داریم که داوطلبانه برای ما کار می‌کنند. هر فرزند ما با یک مِنتور در ارتباط است. 

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران در پاسخ به این سؤال که چند نیرو در مؤسسه دارید؟ خاطرنشان کرد: 24 نیرو داریم که عمدتاً نیمه‌داوطلب هستند. خانواده آرا حدود ۱۸۰ نفر است که با حامیان کلان‌تر ما به ۲۸۰ نفر می‌رسیم. در حال حاضر ۷۳ بچه داریم.

 هدف کارآفرینان آرا تحویل افراد مولد اجتماعی به جامعه است

 وی اظهار داشت: مِنتورها آموزش لازم را برای حمایت از بچه‌ها دیده‌اند و سه سال در کنار بچه‌ها هستند تا اگر چالش و مشکلی داشته باشند، آن‌ها را رفع کنند. بعد از چهار سال بچه‌ها به استاندارد عملکرد رفتاری خواهند رسید. ما یک سال حمایت مادی و سه سال حمایت معنوی داریم تا بعد ازچهار سال یک فرد مولد اجتماعی از مؤسسه خارج ‌شود.

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران با اشاره به اینکه تاکنون سه دوره پذیرش داشتیم، گفت: براساس نرخ سال ۱۴۰۲ هر فرزند که وارد آرا می‌شود ۲۳۰ میلیون تومان برایش هزینه می‌شود. این رقم برای چهار سال آموزش، اسکان، ایاب و ذهاب و خورد و خوراک است. هزینه خورد و خوراک ماهانه هر فرد در آرا حدود سه میلیون و 800 هزار تومان می‌شود.

 وی در پاسخ به این سؤال که چقدر در زندگی شخصی بچه‌ها دخالت می‌کنید؟ بیان کرد: به آن‌ها می‌گوییم که سوپرمن نیستیم و قرار نیست همه مشکلات آن‌ها را حل کنیم، بلکه به آن‌ها می‌گوییم: «تصور کنید جاده‌ای را آسفالت کرده‌ایم و شرایط دویدن شما آماده است و شما می‌توانید انتخاب کنید که بدوید یا راه بروید. انتخاب با شما است اما اگر به جاده خاکی بروید، ما شما را به جاده اصلی هدایت می‌کنیم».

 بخش عمده هزینه‌ها بر عهده گروه ساختمانی نکسا است

 بیناکاشانی با اشاره به اینکه تا سال گذشته بهزیستی ۸۰ میلیون تومان به بچه‌های مستقل‌شده می‌داد، گفت: از امسال قرار است ۲۰۰ میلیون تومان به این بچه‌ها بدهد. ما از بچه‌های خود ۵۰ میلیون تومان می‌گیریم تا برایشان ذخیره شود. سعی می‌کنیم آن را سرمایه‌گذاری کنیم تا بعد از چهار سال، پولی بیشتر از ۵۰ میلیون تومان به آن‌ها برگردانیم. ماهانه ۵۰۰ هزار تومان از آن‌ها می‌گیریم که مدیریت مالی را یاد بگیرند.

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران در مورد ساختمان 32 واحدی که بچه‌ها در آن اسکان دارند، تصریح کرد: سال 1400 گروه ساختمان نکسا با ما آشنا شد و یکی از ساختمان‌های خود در سرآسیاب دولاب را بازسازی کرد و آن را به ما تحویل داد. قیمت این ساختمان حدود ۱۸۰ میلیارد تومان است. درصد زیادی از هزینه ما را هم این گروه می‌دهد و درصد کمی هم از طریق مردم به ما داده می‌شود.

  نخستین گروه دختران کارآفرینان آرا، آذرماه مستقل خواهند شد

 وی در پاسخ به این سؤال که آیا تاکنون بچه‌ها از پیش شما رفته‌اند؟ و اینکه چه برنامه‌ای برای رفتن آن‌ها دارید؟ گفت: بچه‌های فاقد سرپرست وقتی از بهزیستی مستقل می‌شوند، بهزیستی حدود 80 میلیون تومان به آن‌ها پول می‌دهد. ما ۵۰ میلیون تومان از این پول را از بچه‌ها می‌گیریم که آن را برایشان سرمایه‌گذاری کنیم و بعد از چهار سال پول بیشتری به آن‌ها بدهیم. برنامه ازدواج آن‌ها را در نظر داریم و همچنین آن‌ها در دو سال به درآمدزایی می‌رسند و حداقل در ماه حدود ۲۵ میلیون تومان درآمد دارند.

 بیناکاشانی ادامه داد: با حقوقی که می‌گیرند، وامی که به آن‌ها می‌دهیم و پولی که نزد ما داشتند، می‌توانند هر دو نفر خانه‌ای را اجاره کنند. روزی ما یک دفتر در میدان راه‌آهن داشتیم که سقف‌هایش ترک خورده بود و یکسال نشد که ساختمان 32 واحده به ما تحویل داده شد. آن خدا هنوز وجود دارد و ما امیدوار هستیم. چهار نفر از پسرها از پیش ما رفتند و توانستند واحد ۵۰ متری تهیه کنند، اما دختران ما هنوز بیرون نرفتند و اولین گروه آن‌ها آذرماه امسال می‌روند. ما بچه‌های خود را رها نمی‌کنیم.

 آرا یک شبکه اجتماعی برای بچه‌ها ایجاد کرده است

 مدیرعامل مؤسسه کارآفرینان آرا شمیران در پاسخ به این سؤال که با توجه به اینکه اکثر بچه‌هایی که از بهزیستی جدا می‌شوند با چالش عدم ارتباط مواجه هستند، بر این اساس چه کاری برای تعامل آن‌ها در جامعه کرده‌اید؟ گفت: ما در اولین گام که برپایی اردو است، اردو را به صورت مختلط برگزار می‌کنیم. در سرفصل‌های تدوینی ما آموزش وجود دارد. فرزندانی داریم که حتی هیچ‌کس را ندارند، پس باید همه‌ کس آن‌ها شویم. نیروهای ما با بچه‌ها رفاقت و دوستی دارند.

 وی بیان کرد: آرا حداقل یک شبکه اجتماعی ایجاد می‌کند که هرجا بچه‌ها با مشکلی مواجه شدند، بدانند که ۱۵ تا ۲۰ آدم به آن‌ها فکر می‌کند و می‌توانند به آن‌ها کمک کنند. بین مِنتورها یک مدیر کارخانه داریم که برخی از بچه‌ها برای کارورزی پیش او رفتند. سعی می‌کنیم شبکه اجتماعی بچه‌ها را بسازیم و به همه پرسنل گفتیم که باید با بچه‌ها رفیق باشند به هر کسی که وارد آرا شود، می‌گوییم: «هم‌آرایی» یعنی جزء خانواده ما هستی. خوشبختانه امروزه فرزندان ما با موفقیت در مصاحبه‌های استخدام شرکت می‌کنند و پذیرفته می‌شوند.

 گفتنی است در پایان این نشست، هدیه معنوی از جانب آکادمی خیر ایران، توسط دکتر محمد طاهانژاد؛ مدیر آکادمی به مصطفی بینا کاشانی اهدا شد.

گزارش از مریم داوری