به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، پادکست پادگرد در سومین اپیزود از دومین فصل خود به معرفی و شرح ایدههای رابرت لوپتون (Robert D. Lupton) در کتاب «خیریه سمّی» پرداخته است. لوپتون که یک فعال خیریهای مسیحی است، در کتاب «خیریه سمی» قصد دارد بگوید چطور میتوانیم به نیازمندان و محرومان جامعه به شکلی کمک کنیم که تغییرات واقعی و ماندگار ایجاد کند.
وی در این کتاب اشاره میکند کسانی که میخواهند به فقرا به شکل مؤثر کمک کنند لازم است به سوگندنامه بقراط پایبند باشند. وی بر پایه تجربیاتش و با الهام از این سوگندنامه، شش اصل را بیان میکند و آنها را نقطه آغازی برای ارائه خدمات مؤثر معرفی میکند.
فقط مشوق باشید
به بیان پادگرد نخستین اصل لوپتون عبارت است از: «هرگز برای نیازمندان کاری را انجام ندهید که خودشان توان انجام آن کار را دارند چون این کار باعث ناتوانتر شدن آنها میشود.» لوپتون برای شفاف کردن این اصل از مثال تلاش کرم ابریشم برای خروج از پیله یاد میکند و توضیح میدهد که: «تقلای یک پروانه برای بیرون آمدن از پیلهاش یک فرایند ضروری برای انسانها است و نباید با مداخلههای به ظاهر دلسوزانه از بین برود. یک فرد نیکوکار، میتواند مشوق و مربی باشد اما هرگز نباید نقش سرپرست را به عهده بگیرد.»
کمکهای یکطرفه را محدود کنید
اصل دوم لوپتون به کمکهای یکطرفه اختصاص دارد. در این رابطه او معتقد است نیکوکاران باید «کمکهای یکطرفه را به شرایط اضطراری محدود کنند.» به نظر وی: «در یک وضعیت اضطراری مداخلات فوری ضروری است اما این استراتژی برای مواجهه با مشکلات معمولی کارآمد نیست. طبیعی است که پس از وقوع سیل ویرانگر، خدمات اضطراری مثل مراقبتهای پزشکی، سرپناه و غذا به محل حادثه سرازیر بشوند اما با گذشت زمان نیازها تغییر میکنند و به مشاوره تخصصی، برنامهریزی عملی و ترکیبی از وامها و کمکهای مالی برای بازسازی نیاز است.» لوپتون به مضرات این کمکهای یکطرفه در مواقع غیرضروری هم اشاره کرده و مینویسد: «تجربه نشان داده است کمکهای مستقیمی که فراتر از بحران اولیه ادامه پیدا میکنند این الگو را به دنبال خواهند داشت: بار اول که کمک میکنید از شما قدردانی میشود. بار دوم انتظار ایجاد میشود. بار سوم کمکها به یک مطالبه بدل میشود. بار چهارم تبدیل به یک حق مسلم میشود و بار پنجم وابستگی شکل میگیرد. پس در حالی که کمکهای یکطرفه ممکن است ظاهراً رویکردی مذهبی و خیرخواهانه داشته باشند، اما میتوانند رابطه بین کمککننده و دریافتکننده را هم تضعیف کنند. چنین خیریهای به طور ضمنی این پیام را میرساند که دریافتکننده هیچ دارایی با ارزشی ندارد که بتواند در ازای آن به کمککننده ارائه دهد.»
به دنبال اثرگذاری پایدار باشید
لوپتان به دنبال اثرگذاری پایدار است و در این زمینه به خوانندگان خود توصیه میکند: «اگر دنبال اثرگذاری پایدار هستید نیازمندان را از طریق اشتغالزایی، وامدهی و کارهایی از این دست توانمند کنید. وامدهی به فقرا، رابطه دوطرفه همراه با مسئولیتپذیری و احترام متقابل نیز ایجاد میکند. این کار برخلاف کمک بلاعوض به گیرنده این فرصت را میدهد که مسئولیتپذیری و استقلال مالی خود را هم تقویت کند.» او سرمایهگذاری را بهترین روش برای اشتراک گذاشتن منابعی مثل دانش ارتباطات، تخصص و انرژی میداند و بر این باور است که نیکوکاران «با ایجاد فرصتهای شغلی، میتوانند فقرا را توانمند کنند.»
نیازهای مخاطبان را در اولویت قرار دهید
اصل چهارم این سوگندنامه به اولویتبندی نیازها براساس منافع شخصی نیازمندان اختصاص دارد. لوپتون در اینرابطه میگوید: «یادتان نرود که باید نیازهای مخاطبان را نسبت به منافع شخصیتان در اولویت قرار بدهید، چون گاهی اوقات منافع یک سازمان میتواند به طور نامحسوس بر نیازهای واقعی فقرا اولویت پیدا کند.
به سخنان نیازمندان گوش فرا دهید
پنجمین اصل لوپتون درباره شنیدن سخنان مخاطبان در سازمانهای خیریه است. او به نیکوکاران توصیه میکند: «با دقت به کسانی که قصد کمک به آنها را دارید گوش بدهید؛ چون این افراد ممکن است به دلایل مختلف تمایلی به بیان تمام حقیقت نداشته باشند. ترس از قضاوت شدن، نگرانی از دست دادن حمایت یا حتی ترس از ناشکر و ناسپاس به نظر رسیدن میتواند باعث از دست رفتن جزئیات و اطلاعات مهمی بشود. همانطور که یک پزشک ماهر از طریق معاینه دقیق به تشخیص و درمان درست میرسد، یک فعال حوزه خیریهای هم باید یاد بگیرد با دقت رفتارها را مشاهده کند، سؤالات عمیق و هدفمند بپرسد، از شهود خودش استفاده کند و چیزهایی که به طور معمول گفته نمیشوند را بشنود.»
آسیب نرسانید
آخرین اصل سوگندنامه لوپتون به پیامدهای تغییرات اشاره دارد. او به نیکوکاران یک تذکر جدّی میدهد و آن اینکه: «از همه مهمتر این است که آسیبی نرسانید. هر تغییری پیامدهایی دارد. اگرچه پیشبینی تمام پیامدها غیرممکن است اما باید تلاش کنیم ارزیابی خوبی از تأثیر آنها داشته باشیم. پیش از هر اقدامی لازم است با انجام یک مطالعه تأثیر بررسی کنیم تا بفهمیم کارهای خیر ما چه پیامدهای ناخواستهای ممکن است به دنبال داشته باشد.»
دیدگاه خود را بنویسید