17 بهمن 1403
کنشگری اجتماعی؛ مهم‌ترین شاخص فیلم نیکوکارانه است / لایۀ پیدا و پنهان نیکوکاری را در فیلم‌ها بررسی می‌کنیم
اشکان تقی‌پور؛ داور بخش نیکوکاری چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر بیان کرد: آن شاخصی که از نظر من بیشترین اهمیت را در انتخاب بهترین فیلم از نگاه نیکوکاری دارد، کنشگری اجتماعی است؛ یعنی در کدام فیلم کنشگری اجتماعی را می‌بینیم و می‌فهمیم انگیزه‌ای در پس روایت وجود دارد که موجب شده است این کنشگری اجتماعی اتفاق بیفتد.

 به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، دکتر اشکان تقی‌پور، مدیرعامل مؤسسه خیریۀ نیک‌گامان جمشید و داور بخش نیکوکاری چهل‌وسومین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در حاشیۀ برگزاری این جشنواره بیان کرد: وقتی می‌خواهیم در یک فیلم و اثر هنری در مورد نیکوکاری صحبت کنیم، شاید دو وجه داشته باشد؛ یک وجه پیدا و یک وجه پنهان. وجه پیدای آن مانند این قضیه است که در خیلی از فیلم‌ها می‌بینیم که کلیشه‌ای به عنوان مسئله جذاب و خوب مطرح می‌شود که وقتی صحبت از جنگ داخل شهرها می‌شود، فرماندهان نظامی صحبت از این می‌کنند که جنگ را وارد شهر نکنیم، حتی اگر دشمن داخل شهر باشد؛ زیرا مردم عادی آسیب می‌بینند. این یک کلیشه نیکوکارانۀ کاملاً انسان‌دوستانه است و خیلی واضح است؛ یعنی کاملاً مشخص و پیداست.

 عضو هیئت‌مدیره شبکه ملی مؤسسات نیکوکاری و خیریه افزود: اما یک نوع مشارکت اجتماعی یا تفکر فردی داریم که زیر پوست این آثار هنری نهفته است که این مشارکت اجتماعی و زیر پوست بودن حتی شاید در گفتار هم گفته شود، بلکه دِینی باشد که بر گردن کسی است و با عملش در سناریو و فیلمنامه و حتی در بازی بداهه در مسیر تجلی داستان فیلم بتوانیم وقتی فیلم را از دید نیکوکارانه و شاخص‌های نیکوکارانه نگاه می‌کنیم، آن را قضاوت کنیم.

 تقی‌پور گفت: اولین چیزی که در مورد تعریف انسان گفته می‌شود این است که انسان موجودی اجتماعی است. این اجتماعی بودن حتماً با نیکوکاری و مشارکت اجتماعی و معانی‌ای از این دست عجین است. این عجین بودن را در سینما خیلی خوب می‌توانیم ببینیم و خوشحالم که الان دو سال شد که ما جایزه بهترین فیلم از نگاه نیکوکاری را هم داریم. این نیکوکاری را صرفاً به عنوان یک موضوع خاص و بدیهی مانند صدقه‌دادن یا ردکردن نابینا از این سمت خیابان به آن سمت خیابان نبینیم، بلکه این نیکوکاری را به شکل مشارکت اجتماعی برای تحقق خیر جمعی به عنوان یک نگاه فراتر از ملی بلکه یک نگاه انسانی ببینیم که در ذهن همه موجودات اجتماعی که انسان‌ها هستند باید نهادینه شود و چه جایی بهتر از هنر و سینما که بتواند این فرهنگ نیکوکاری را بسط بدهد.

 وی در پاسخ به این پرسش که شاخص‌های شما برای داوری از حیث فنی و محتوایی چیست؟ گفت: یکی از شاخص‌های ما برای انتخاب نگاه نیکوکارانه به فیلم‌ها که کدام اثر هنری از دیدگاه نیکوکاری برجسته‌تر است، برمی‌گردد به شکل کلی فیلم؛ یعنی اگر فیلم از حیث فنی خوب باشد، روایت‌گری درستی داشته باشد و سناریو، فیلمبرداری‌اش هم خوب باشد در کنار این شاخص‌ها که فیلم را می‌سازند، نیکوکاری می‌تواند در آن بهتر نشان داده شود. در اینجا شاید یک منظره از طبیعت هم تأثیرگذار باشد. اما آن شاخصی که از نظر ما بیشتر اهمیت دارد، کنشگری اجتماعی است؛ یعنی در کدام فیلم کنشگری اجتماعی را می‌بینیم و می‌فهمیم انگیزه‌ای در پس روایت وجود دارد که موجب شده این کنشگری اجتماعی اتفاق بیفتد.

 تقی‌پور با اشاره به نحوه حضوری در جمع داوران این بخش گفت: اینکه از کجا و چه شد که الان اینجا هستم مربوط به پارسال می‌شود که این اتفاق افتاده بود. البته من نبودم ولی دیدم و لذت بردم و هنگامی که با پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، فستیوال نیکوکاری، آکادمی خیر ایران و بنیاد خیریه راهبری آلاء آشنا شدیم، کارگاه‌های نیکوکاری را برگزار کردیم و در جشنواره عکس نیکوکاری شرکت کردیم، دوستان لطف کردند و با توجه به شناختی که از من داشتند و نوع کارم، من را به عنوان داور انتخاب کردند. من عضو هیئت‌مدیره شبکه ملی مؤسسات نیکوکاری و خیریه، عضو هیئت‌مدیره مجمع خیرین کشور و کارشناس ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران هستم. بنابراین از طرفی نگاهی به فرهنگ و اسطوره و حماسه و دید اهورایی و تفکر اساطیری ایران دارم که در آن نیکی خیلی مسئله با اهمیتی است و از طرف دیگر مسئولیت اجتماعی کار من است و در این زمینه در کف میدان قرار دارم. همه اینها موجب شد که عزیزان من را برای داوری لایق دانستند.

 وی دربارۀ حس و حال خود از این موضوع بیان کرد: حس و حال فوق‌العاده‌ای دارم؛ چون نگاه به اثر هنری با این دید که قرار است جنبه‌های نیک فرهنگ را در یک اثر هنری ببینید، کمتر اتفاق می‌افتد. شاید احساساتی بشویم، ولی وقتی روی آن تمرکز می‌کنیم موجب می‌شود به این برسیم که چقدر در فرهنگ ما ظرفیت نیکوکاری وجود دارد که به خیلی از آن‌ها درست پرداخته نشده است و امیدواریم این روند موجب شود که بیشتر به این موضوعات بپردازیم.

گفت‌وگو از غلامرضا صفرزاده


لطفا به این مطلب امتیاز دهید
Copied!

دیدگاه خود را بنویسید

  • {{value}}
این دیدگاه به عنوان پاسخ شما به دیدگاهی دیگر ارسال خواهد شد. برای صرف نظر از ارسال این پاسخ، بر روی گزینه‌ی انصراف کلیک کنید.
دیدگاه خود را بنویسید.
کمی صبر کنید...