به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، خانم «کلیر دالتون» از کمیتۀ بین‌المللی صلیب سرخ و نمایندۀ این سازمان در امارات متحده عربی، در مورد نیاز فوری به اقدام جمعی با حضور فعال خیریه‌ها و سازمان‌های غیردولتی برای رسیدگی به تأثیرات تغییرات آب و هوایی در کشورهای متأثر از جنگ و درگیری بحثی ارائه کرده است. خلاصه‌ای از صحبت‌های او در نشریۀ اینترنتی «سرکل»[1] منتشر شده است که در آن به تشریح این نیاز جمعی برای مقابله با این بحران می‌پردازد.

 طبق گزارش سرکل، داده‌های منتشرشده در مؤسسۀ «منابع جهانی» (World Resources Institute) نشان می‌دهد که یک‌چهارم جمعیت جهان از کمبود شدید آب رنج می‌برند و این آمار نگران­‌کننده به این معنی است که اکثر کشورها در حال مصرف تمامی منابع آبی خود هستند و پیش‌­بینی می‌­شود تا سال 2050 یک میلیارد نفر در گرداب بحران کم‌­آبی غرق شوند. همچنین در خاورمیانه شاهد گرم‌ ­شدن کلی دما به میزان پنج‌درجه سانتیگراد تا پایان قرن بیستم هستیم که می‌تواند منجر به عواقب فوری و ملموس شود.

 تشدید نیازهای بشردوستانه با تلاقی جنگ و تأثیرات آب‌وهوایی

 در کشورهای متأثر از جنگ در خاورمیانه، حوادث سال‌های گذشته مانند آتش‌­سوزی جنگل­‌ها در سوریه و افزایش بی‌‌سابقۀ دمای هوا در عدن (واقع در یمن) و بصره (واقع در عراق) که باعث قطع مداوم برق و تعلیق خدمات شد، از نمونه‌های بارز این تأثیرات محسوب می‌شود. تلاقی جنگ و تأثیرات آب و هوایی در خاورمیانه، نیازهای بشردوستانه را تشدید می‌کند. برای مثال در یمن، کمبود آب شیرین یک چالش بزرگ در حوزه بهداشت عمومی محسوب می‌­شود. تخریب زیرساخت‌­ها از یک‌سو موجب نشر آلودگی موجود در فاضلاب­‌ها شده و از سوی دیگر، فروپاشی خدمات عمومی و در نهایت گسترش انتقال بیماری­‌هایی مانند وبا را سبب شده است. همچنین جنگ‌­های متعدد در سوریه تأثیرات گسترده‌­ای بر صنعت کشاورزی این کشور گذاشته و معیشت و امنیت غذایی مردم را تحت تأثیر خود قرار داده است. 

 کلیر دالتون در این‌باره می‌گوید: ما در صلیب‌ ­سرخ، امید زیادی به تأثیرات کنفرانس تغییرات آب­ و هوایی سازمان ملل متحد (COP)[2] داریم و از جامعه بین‌­المللی می­‌خواهیم که علاوه‌بر اهمیت دادن به برگزاری این کنفرانس‌ها، سه اقدام را مدنظر قرار دهند: نخست اینکه، برای جلوگیری از افزایش تغییرات آب و هوایی و تأثیر آن بر زندگی انسان­‌ها و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌­ای، کار جدی را شروع کنند، دوم اینکه، کشورهای آسیب‌­پذیر که ظرفیت محدودتری برای سازگاری با خطرات آب­ و هوایی دارند، مورد شناسایی قرار گیرند و سوم اینکه، تعهدات خود را برای افزایش اقدامات اقلیمی، به ویژه در کشورهای آسیب­­‌پذیر و کشوهای جنگ‌­زده، به مرحله انجام رسانند و اطمینان حاصل کنند که طرح‌­های اقلیمی در این کشورها از حمایت مالی مناسب و در دسترس برخوردار می‌­شوند.

 از نظر دالتون ممکن است ارائه راه­‌حل­‌ها آسان به نظر برسد، اما اجرای آن­‌ها امری بسیار دشوار است. به همین دلیل، نیاز به اقدام جمعی و همکاری­‌های بین‌­المللی مخصوصاً با حضور خیریه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی، امری ضروری تلقی می‌­شود. در این راستا از آن‌جایی که عنصر «انسان‌­دوستی» در این زمینه نقش تعیین­‌کننده‌­ای دارد، در پرداختن به تغییرات آب ­‌و هوایی، همکاری و نقش اهداکنندگان و نیکوکاران پیشگام نیز می‌­تواند تفاوت بارزی در تحولات ایجاد کند. خیریه‌های محیط‌‌ زیستی و سایر خیریه‌های فعال در این عرصه، سابقه و توانایی ایجاد نوآوری، ریسک‌­پذیری‌­های مثبت، تدوین مدل­‌های جدید و همکاری با سازمان­‌های دولتی را دارند.

 نقش تعیین‌کنندۀ خیریه‌ها

 دالتون در مورد نقش خیریه‌ها و سازمان‌های غیردولتی می‌گوید: همه ما می‌­دانیم که این امر یک وظیفه جمعی است. ناکامی در اقدام، تنها باعث افزایش بار بر دوش جوامع آسیب­‌پذیر در سراسر خاورمیانه خواهد شد و بدون مداخلات لازم، این بحران‌­ها ادامه می‌یابد، تشدید می‌شود و در نهایت منجر به افزایش خسارات انسانی خواهد شد که در آن‌صورت هزینه بالایی را برای افراد، سازمان­‌ها، دولت­‌ها و به طور کلی توسعه جهانی به دنبال دارد.

 مزایای منحصر به فرد خیرین، آ‌ن‌ها را قادر می‌­سازد تا فرصت‌­های واقعی را خلق کنند. توانایی تسریع اجرای طرح‌­ها، سرمایه‌‌گذاری‌­های نامحدود، حمایت از طرح‌­های تحقیقاتی و کمک به ابتکار و حل مسئله به شکل نوآورانه از مزایای حضور این افراد در پروژه­‌های مرتبط با تغییرات آب و هوایی است. توانایی مالی خیرین می‌تواند شکاف‌های مالی که اغلب مانع از اقدامات اقلیمی می‌شود را پر کند و حضور رهبران و تیم‌­های مدیریتی که اغلب در زمینه‌­های مربوط به خود دارای تجربه، ابزارها و منابع مالی هستند نیز می‌­­تواند نتایج اثربخش‌­تری را به ارمغان آورد.

 گزارش از عاطفه جعفریان

 پی‌نوشت‌ها:

 1- مؤسسه و پلتفرم جامعه‌محور Circle، به منظور تقویت و گسترش اکوسیستم بشردوستانه در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) و فراتر از آن فعالیت می‌کند. این مؤسسه با گِردهم‌آوردن ذینفعان مختلف از جمله خیریه‌ها، سازمان‌های غیردولتی، کارآفرینان اجتماعی و مقامات دولتی، به دنبال ترویج همکاری، نوآوری و تبادل دانش در زمینه بشردوستی است.

 2- کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل (COP) نشست سالانه‌ای است که توسط کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوایی (UNFCCC) برگزار می‌شود. هدف آن ارزیابی پیشرفت در اجرای تعهدات مربوط به تغییرات آب و هوایی توسط کشورهای عضو UNFCCC و توافق بر روی اقدامات بیشتر برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و ترویج همکاری بین‌المللی در زمینه تغییرات آب و هوایی است. دو پروتکل کیوتو یعنی پروتکل کیوتو در COP3 (1997)، توافق پاریس در COP21 (2015) و هدف صد روزه گلاسکو در COP26 (2021)، از مهم‌ترین توافقات این کنفرانس دوره‌ای است.

 منبع:

نشریه «سرکل»