ضرورت آرشیو لباس تئاتر برای صرفه اقتصادی و زیستمحیطی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، یک طراح لباس تئاتر با انتقاد از نبود یک آرشیو منسجم لباس و اکسسوری در مشهد گفت: نبود چنین مرکزی باعث میشود هنرمندان ناچاربهصرف هزینههای شخصی بالا برای دوخت لباسهایی شوند که تنها در یک نمایش کاربرد دارند، در حالی که ایجاد آرشیو میتواند امکان بازآفرینی و استفاده مجدد از لباسها را فراهم کرده و علاوهبر صرفهجویی اقتصادی، مصرف پارچه و آسیب به محیطزیست را کاهش دهد.
فائزه علیآبادی در گفتوگو با ایسنا درباره وضعیت طراحی لباس در تئاتر مشهد و چالشهای این حوزه اظهار کرد: در گذشته، طراحی لباس در تئاتر چندان بهعنوان یک عنصر اصلی جدی گرفته نمیشد، اما اخیراً توجه به این موضوع کمی بیشتر شده است.
وی تاکید کرد: اولین چیزی که روی صحنه از سوی مخاطب دیده میشود، لباس است و طراحی لباس اهمیت بسیار زیادی دارد. با این حال، هنوز بسیاری از تهیهکنندگان و کارگردانها این موضوع را جدی نمیگیرند.
علیآبادی ادامه داد: امروز کیفیت اجرای آثار بسیار مهم شده است و در این میان جنس پارچه، کیفیت دوخت، راحتی لباس و حتی جزئیاتی مثل میزان تعریق و بوی لباس اهمیت دارد، اما متأسفانه طراحی لباس هنوز پیشپاافتاده دیده میشود و بسیاری از این نکات نادیده گرفته میشود.
این طراح لباس درباره مهمترین چالشهای مسیر طراحی لباس در مشهد خاطرنشان کرد: یکی از بزرگترین مشکلات، مشخصشدن هزینهها و عقد قرارداد است. از روزی که ما نمایش را میبینیم و قرار است برای شخصیتها طراحی انجام شود، تا زمانی که لباس دوخته میشود، مسئله هزینهها همیشه چالشبرانگیز بوده است، چراکه معمولاً ایدهای که در ذهن طراح است با هزینهای که تعیین شده همخوانی ندارد و طراح مجبور میشود از کیفیت کار کم کند.
علیآبادی به چالشهای غیرمالی اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از مشکلات ما، مسئله گرفتن مجوزها برای لباسهاست. در بسیاری از کارهایی که داشتم، از مدل یقه گرفته تا روسری و طرحهای مختلف، مواردی بوده که گفتهاند قابل اجرا نیست و رد شده است و این مسائل در اجراهای متعدد تکرار شده است.
کمبود امکانات و نیاز به آرشیو تخصصی
وی درباره امکانات موجود برای پیشرفت طراحی لباس در مشهد بیان کرد: شهر تهران، دارای مکان اختصاصی برای لباس و اکسسوری تئاتر هست و نبود چنین فضایی در مشهد یک ضعف بزرگ به شمار میرود؛ در حالی که تعداد نمایشهای خوب و اجراهای متعدد در مشهد زیاد است اما این بخش کاملا نادیده گرفته شده است.
ضرورت حضور طراح لباس در روند تمرین
علیآبادی درباره شرایط لازم برای طراحی لباس و حضور طراح در روند تولید نمایش گفت: بسیاری از نمایشها به این صورت است که متن به بازیگر داده میشود، او متن را میخواند، سپس سه تا پنج ماه تمرین انجام میشود و یک هفته مانده به اجرا تازه به فکر طراحی و دوخت لباس میافتند.
وی اضافه کرد: اما من معتقدم طراح لباس باید در همان روند تمرین حضور داشته باشد؛ یعنی وقتی نمایش در حال شکل گرفتن است، طراح باید کنار کارگردان و تیم باشد تا شخصیتها و چالشها و حسهای آنها را بشناسد و براساس آن طراحی لباس را انجام دهد.
این طراح لباس با بیان اینکه لباس میتواند در بازیگری تأثیر زیادی داشته باشد، تصریح کرد: جزئیاتی مثل مدل یقه، میزان دید بازیگر، حرکت و راحتی او، همگی در بازی اثر میگذارند. بازیگر باید احساس کند در لباس زندگی میکند و آن نقش را لمس میکند؛ نباید لباسی باشد که ناگهان به او تحمیل شود.