به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، روز چهارم دسامبر (۱۳ آذر)، «کمیته امور سازمانهای مردمنهاد خارجی» و «اتحادیه سازمانهای دوستی ویتنام»، پنجمین «کنفرانس بینالمللی همکاری ویتنام با سازمانهای مردمنهاد خارجی» را در هانوی، پایتخت این کشور، برگزار کردند. این کنفرانس با تکیه بر تجارب جلسات پیشین در سالهای ۱۹۹۲، ۲۰۰۳، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۹ برگزار شد و هدف آن، ارزیابی دستاوردهای دوره همکاری ۲۰۱۹–۲۰۲۵، روشن کردن تأثیر پروژهها و برنامههای انجیوهای خارجی بر توسعه اجتماعی و اقتصادی ویتنام و به اشتراکگذاری مدلها و تجربیات موفق مشارکتی بود.
ثبات عملیات سازمانهای مردمنهاد در شرایط جهانی ناپایدار
دوره ۲۰۲۰–۲۰۲۵ با نوسانات و عدم قطعیتهای قابل توجه جهانی همراه بود که فعالیتهای بینالمللی و عملیات انجیوها در ویتنام را با چالش مواجه کرد. با این حال، با توجه به اصلاحات پیشگیرانه در نگرش، محتوا و روشها توسط وزارتخانهها، نهادها و مقامات محلی، فعالیتهای سازمانهای خارجی و کمکها در ویتنام طی پنج سال گذشته ثابت و کارآمد باقی ماند. تا پایان نوامبر ۲۰۲۴، ۳۷۹ انجیو با فعالیت منظم در ویتنام حضور دارند و ارزش کل کمکهای آنان برای دوره ۲۰۲۰–۲۰۲۴ نزدیک به ۱.۱۴ میلیارد دلار بوده است. این پروژهها حوزههای متنوعی از جمله سلامت، توسعه اجتماعی و اقتصادی، مسائل اجتماعی، آموزش و پرورش، حفاظت محیط زیست، تقویت ظرفیت سازمانی و حمایتهای حقوقی را پوشش میدهند.
شراکت پایدار برای رشد فراگیر
در این کنفرانس، نایبنخستوزیر «بوی تان سون»، بر ارزش و تأثیر طولانیمدت مشارکت انجیوهای خارجی در ویتنام طی دههها تأکید کرد و کمکهای آنان در حوزههای سلامت، آموزش، کاهش فقر، توسعه جامعه، مقابله با تغییرات اقلیمی، پاسخ به بحرانها، حمایت از گروههای آسیبپذیر، برابری جنسیتی و توسعه روستایی را ستود. وی خاطرنشان کرد که این سازمانها، نقش حیاتی در انتقال دانش، فناوری و نوآوریهای حکمرانی جهانی به ویتنام دارند و همبستگی، تعهد و احترام آنها را به کشور نشان میدهند.
به گفته او، همکاری با انجیوهای خارجی بخش مهمی از دیپلماسی مردمی است که به تعمیق دوستیهای بینالمللی، ترویج توسعه پایدار، گسترش ارزشهای انسانی و ارتقای ارتباطات جهانی ویتنام کمک میکند. نایبنخستوزیر تأکید کرد که ارزش واقعی همکاری با انجیوها تنها در منابع مالی نیست، بلکه در تجربه جهانی، خلاقیت و رویکردهای نوآورانه توسعه جامعه آنها نهفته است؛ عناصری که به آسانی از طریق دیگر کانالهای همکاری قابل تکرار نیستند. او افزود: ویتنام همکاری با سازمانهای غیردولتی خارجی را نه یک فعالیت جانبی، بلکه بخشی اساسی و جداییناپذیر از استراتژی توسعه ملی خود میداند.
راهبرد آینده: تعامل گستردهتر و عمیقتر
«بوی تان سون» از انجیوهای خارجی خواست تا همچنان از ویتنام در حوزههای توسعه انسانی، رفاه اجتماعی، سازگاری با تغییرات اقلیمی، تحول دیجیتال، نوآوری، برابری جنسیتی و توسعه پایدار جامعه حمایت کنند. وی تعهد دولت ویتنام به شنیدن فعال، همراهی و فراهم کردن بهترین شرایط برای حداکثر اثرگذاری انجیوها در کشور را تأکید کرد.
همکاری با سازمانهای غیردولتی خارجی، جزئی اساسی از سیاست خارجی گسترده ویتنام، بهویژه دیپلماسی مردمی است. پنجمین کنفرانس بینالمللی همکاری ویتنام با سازمانهای مردمنهاد خارجی، نقش حیاتی و تأثیر پایدار این شراکتها را در مسیر توسعه همهجانبه ویتنام به تصویر کشید. علیرغم چالشهای محیط بینالملل ناپایدار، ثبات و تداوم فعالیتهای انجیوهای خارجی در این کشور، حاکی از اعتماد متقابل و کارایی چارچوبهای تنظیمگری ویتنام است. تأکید مقامات ارشد ویتنامی بر اینکه این همکاریها را بخشی جداییناپذیر از استراتژی توسعه ملی میدانند، نشاندهنده عزم این کشور برای تعمیق و گسترش این مشارکتها در آینده است. چشمانداز پیشرو، فرصتی برای تبدیل این ارتباطات به شراکتهای چندجانبه هوشمند و نوآورانه است تا ویتنام بتواند با استفاده از دانش، فناوری و شبکههای جهانی، چالشهای پیچیده داخلی و بینالمللی را با موفقیت پشت سر بگذارد و الگویی موفق از همکاری بین دولت و جامعه مدنی جهانی ارائه دهد.
توسعه یا وابستگی به سرمایه و فناوری خارجی؟
موتور محرکه اصلی رشد اقتصادی ویتنام، سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) است، نه یک بخش تولیدی داخلی قدرتمند و نوآور. این وضعیت چند ریسک ایجاد میکند. ضعف در صعود زنجیره ارزش، یکی از این موارد است. اقتصاد ویتنام عمدتاً در نقش مونتاژکننده و پردازنده در زنجیرههای تأمین جهانی (به ویژه برای چین) قرار دارد. این بدان معناست که سود کمتر، فناوری سطح پایینتر و حاشیهی امنیتی پایینتری دارد. فقدان برندهای داخلی قدرتمند و قابلیتهای فناوری بومی یک تنگنای اساسی برای توسعه پایدار ذکر شده است.
با توجه به وابستگی شدید به صادرات و سرمایه خارجی، اقتصاد ویتنام به شدت در مقابل کاهش تقاضای جهانی، تغییر در زنجیرههای تأمین، و تنشهای ژئوپلیتیک آسیبپذیر است. هرگونه تغییر در استراتژی شرکتهای چندملیتی میتواند رشد را به سرعت متأثر کند و از سوی دیگر، یک ارتباط ضعیف بین کسبوکارهای داخلی ویتنام و شبکههای پیشرفتهتر شرکتهای خارجی مستقر در این کشور گزارش شده است. این امر مانع از سرریز واقعی فناوری و مهارت به کل اقتصاد میشود.
عدم تعادل در مدل توسعه
پیش از اصلاحات موسوم به «دوی موی»، اقتصاد ویتنام شمالی به کمکهای بلوک شوروی وابسته بود. این سابقه، حساسیت نسبت به تکرار الگوهای وابستگی (هرچند در شکلی جدید) را افزایش میدهد. برخی تحلیلها اشاره میکنند که موفقیت در جذب کمک خارجی، ممکن است توجه را از ضرورت اصلاحات نهادی عمیقتر در بخشهای دولتی و مالی منحرف کرده باشد. این میتواند به عنوان یک مانع بلندمدت برای رقابتپذیری داخلی عمل کند.
به طور خلاصه، هسته انتقاد این است که «معجزه اقتصادی ویتنام»، تا حد زیادی بر پایه ادغام در بخشهای کمارزش زنجیره تولید جهانی و جریان سرمایه خارجی بنا شده، بدون آنکه یک پایه صنعتی و فناوری مستقل و باارزش افزوده بالا به طور همزمان ایجاد شده باشد. این مدل، علیرغم دستاوردهای چشمگیر در کاهش فقر و رشد، کشور را در معرض ریسکهای خارجی قرار داده و پایداری توسعه را در بلندمدت مشروط به عواملی میکند که کاملاً در کنترل ویتنام نیست.
منبع:
vietnamnet