یک خیریه سلامت روان در اسکاتلند با ابتکار عمل جدید به جنگ تنهایی سالمندان میرود
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، یک خیریه محلی سلامت روان در شهر «نایرن» اسکاتلند، با الهام از یک پویش ملی، برنامهای نوآورانه برای مقابله با انزوای سالمندان راهاندازی کرده است. سازمان خیریه «ما و فقدان»، که عمدتاً بر حمایت از داغدیدگان در منطقه نایرن تمرکز داشت، اکنون با همکاری «پویش پایان تنهایی» مأموریت خود را به حمایت از سالمندان گسترش داده است. این اقدام پس از درک عمیقتر بنیانگذار آن از تأثیر ویرانگر تنهایی بر سلامت روان و جسمانی سالمندان صورت گرفته است.
«کلر کرام»، بنیانگذار این خیریه، در این باره گفت: ما در ابتدا بر حمایت از داغدیدگان تمرکز داشتیم، اما به سرعت متوجه شدیم که تنهایی یک مشکل فراگیر و خاموش است که بسیاری از اعضای مسن جامعه ما را تحت تأثیر قرار میدهد. این انزوا میتواند تأثیرات مخربی بر سلامت روان داشته باشد و ما احساس کردیم که باید کاری انجام دهیم. خیریه «ما و فقدان» با برنامه ابتکاری خود به نام «جوان در قلب»، فعالیتهایی را با هدف ایجاد ارتباط و تقویت حس اجتماع طراحی کرده که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
برگزاری گردهماییهای اجتماعی هفتگی برای صرف چای، گفتوگو و انجام فعالیتهای سبک.
-
ایجاد یک سیستم دوستیابی تلفنی که در آن داوطلبان آموزشدیده بهطور منظم با سالمندان تماس میگیرند.
-
همکاری با کسبوکارهای محلی برای توزیع «بستههای ارتباطی» شامل جزوات اطلاعاتی، نوشیدن چای و تبادل محتوای الهامبخش.
-
ترتیب دادن بازدیدهای دوستانه توسط داوطلبان برای سالمندانی که قادر به خروج از خانه نیستند.
این ابتکار با استقبال گرم جامعه محلی و مقامات بهداشتی روبهرو شده است. یکی از مقامات محلی بهداشت و درمان در این رابطه اظهار داشت: تنهایی یک نگرانی جدی برای سلامت عمومی است. اقداماتی از این دست که ریشه در جامعه محلی دارند، برای شناسایی و حمایت از افراد آسیبپذیر حیاتی هستند. برنامه «جوان در قلب» مورد استقبال گسترده سالمندان قرار گرفته و بسیاری پس از دورههای طولانی انزوا، شروع به مشارکت مجدد کردهاند. طراحان این برنامه بر این باورند که یک لبخند ساده یا یک مکالمه گرم میتواند دنیایی را تغییر دهد و هدف خود را اینگونه عنوان میکنند: «که هیچکس در نایرن احساس تنهایی نکند.»
پویش پایان دادن به تنهایی
در انگلیس، تقریباً از هر دو بزرگسال یک نفر احساس تنهایی میکند. در مواجهه با این بحران خاموش که تأثیری عمیق بر سلامت فردی و بافت اجتماعی دارد، «پویش پایان دادن به تنهایی» از سال ۲۰۱۱ در خط مقدم پژوهش، اطلاعرسانی و بسیج نیروها برای مقابله با این پدیده قرار گرفته است. این پویش که از سوی دانشگاه «شفیلد هالام» هدایت میشود، با تحلیل دادههای رسمی نشان داده است که در سال ۲۰۲۲ حدود ۴۹.۶۳ درصد از بزرگسالان انگلیس و اسکاتلند (معادل تقریباً ۲۶ میلیون نفر) گاها یا همیشه احساس تنهایی داشتهاند.
از این میان، ۷.۱ درصد از جمعیت (حدود ۳.۸۳ میلیون نفر) با «تنهایی مزمن» دستوپنجه نرم میکنند؛ به این معنی که «اغلب یا همیشه» احساس تنهایی میکنند. نکته نگرانکننده این است که این رقم نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش یافته و نشان میدهد سطح تنهایی به دوران پیش از همهگیری کووید-۱۹ بازنگشته است. تأثیرات این پدیده فراتر از رنج فردی است؛ تحلیلها نشان میدهد تنهایی سالانه حدود ۲.۵ میلیارد پوند برای کارفرمایان این کشور هزینه دارد که ناشی از تأثیر آن بر غیبت، بهرهوری و جابجایی نیروهاست. از منظر سلامت نیز، یک فراتحلیل علمی نشان میدهد احساس تنهایی مزمن میتواند خطر مرگومیر زودرس را تا ۲۶ درصد افزایش دهد.
این پویش با استناد به تعریفی علمی، «تنهایی» را یک احساس ذهنی و ناخوشایند از کمبود یا فقدان همراهی میداند که زمانی رخ میدهد که فاصلهای میان روابط اجتماعی موجود و روابط مطلوب فرد وجود داشته باشد. این تمایز، تنهایی را از «انزوای اجتماعی» که حالتی عینی و قابل اندازهگیری است، جدا میکند. پویش در سه محور اصلی به همپیوسته فعالیت میکند:
۱. تولید دانش: با همکاری یک مرکز پژوهش که متخصصان بینالمللی را گرد هم میآورد، به تولید و ترکیب شواهد جدید با هدف تبدیل پژوهشهای دانشگاهی به منابع عملی میپردازد.
۲. ایجاد شبکه و همکاری: با گردهم آوردن و پشتیبانی از جامعه مدافعان، شبکهای از سازمانها و فعالان این عرصه ایجاد کرده تا تخصص و تجربه خود را به اشتراک بگذارند. آنها همچنین با عضویت در «ابتکار جهانی تنهایی و ارتباط»، به تبادل دانش در سطح بینالمللی کمک میکنند.
۳. تبیین و تأثیرگذاری: با کار رسانهای، انتشار گزارشهای تخصصی و همکاری با نهادهایی مانند صلیب سرخ، صدای رسایی برای طرح این موضوع در عرصه سیاستگذاری است. نقش این پویش در شکلدهی به استراتژیهای ملی مقابله با تنهایی در انگلستان، اسکاتلند و ولز قابل توجه بوده است.
شاید ملموسترین دستاورد این پویش برای نهادهای محلی مانند خیریه «ما و فقدان» در نایرن، ارائه چارچوب «رویکردهای امیدبخش» باشد. این چارچوب که برای مسئولان محلی، سازمانهای سلامت و خیریهها طراحی شده، راهنمایی عملی برای سرمایهگذاری و اجرای مداخلات مؤثر است. این مدل بر اساس درک عمیق از ماهیت تنهایی بنا شده و راهحلهایی همچون حمایت روانشناختی، برنامههای دوستیابی داوطلبانه، گروههای اجتماعی (حضوری و آنلاین) و رویکردهای جامع محلهمحور را ترویج میکند.
برای فردی که شخصاً احساس تنهایی میکند، وبسایت پویش راهکارهایی ساده اما مؤثر پیشنهاد میدهد؛ از برقراری ارتباط مجدد با دوستان گرفته تا سر زدن به همسایه، پیوستن به گروههای محلی بر اساس علاقه، داوطلب شدن یا صحبت با پزشک عمومی برای دسترسی به خدمات اجتماعی و روانشناختی.
پویش پایان دادن به تنهایی، با رویکردی مبتنی بر شواهد، نقش یک تسهیلگر ملی و بینالمللی را ایفا میکند. این نهاد با تعریف دقیق مشکل، کمّیسازی تأثیرات آن و ارائه ابزارهای عملی به سیاستگذاران و نهادهای مردمی، زیرساختی دانشبنیان برای مبارزه با تنهایی فراهم میآورد. کار آن نشان میدهد که اگرچه تنهایی احساسی فردی است، مقابله با آن پاسخی ساختاری، هماهنگ و مبتنی بر همکاری تمام سطوح جامعه را طلب میکند.