ای زخمیِ معصوم، دیدار تو زیباست! با شادی‌ات شادیم، درد تو درد ماست!
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خیر ایران، عصر روز دوشنبه چهاردهم مهرماه، آیین اختتامیه نخستین دوره از جشنواره بین‌المللی شعر «پروانگی» با حضور شاعرانی از ایران و کشورهای همسایه، اعضای خانه «ای‌بی»، بیماران پروانه‌ای و مدیرعامل باغ کتاب تهران، دوشنبه ۱۴ مهرماه در سالن شماره ۸ باغ کتاب تهران برگزار شد.
درآغاز، علیرضا قزوه؛ رئیس مرکز پاسداشت زبان‌و‌ادبیات فارسی صداوسیما در جایگاه حاضر شد و گفت: این برنامه از افتخارات من است. هرچند دبیر همایش‌ها و جشنواره‌های بین‌المللی متعددی بوده‌ام و جشنواره شعر فجر را راه‌اندازی کرده‌ام، اما هیچ‌کدام به اندازه این برنامه برایم افتخارآمیز نیست؛ چراکه امروز از عزیزانی تقدیر می‌کنیم که با سختی و مشقت بسیار به اینجا آمده‌اند، زندگی‌شان را وقف شعر کرده و به موفقیت‌های بزرگی دست یافته‌اند. این الگویی برای جامعه خواهد بود، مثلاً آقای دکترپرویزی که امروز در این‌محفل حضور دارند؛ با وجود بیماری پروانه‌ای، پزشک متخصص شده‌اند و خواهر عزیز او خانم زهرا پرویزی هم شاعر است.
قزوه افزود: کاری که حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی؛ بنیان‌گذار خانه ای‌بی انجام داده بزرگ و درخورتحسین است. وقتی اولین بار خانه را دیدم، واقعاً شوکه شدم؛ بچه‌ها رها شده بودند و کسی آن‌ها را نمی‌پدیرفت.آن‌ها امروز با کمک حاج آقای هاشمی و آقای محمدی _که واقعاً کار بزرگی انجام می‌دهند_ هیچ مشکلی ندارند. حتی برخی از آرزوهایشان که قبلاً دست‌نیافتنی به نظر می‌رسید، برآورده شده است، مثلا گاهی بچه‌ای دوست دارد تلویزیون داشته باشد یا منطقه‌ای معروف را بشناسد؛ همه این‌ها را برایشان فراهم کرده‌اند. با وجود تحریم‌ها و مشکلات مالی و نبود بودجه‌های دولتی، کاری کرده‌اند که هر ماه داروها و ملزومات لازم به دست بچه‌ها برسد.
این شاعر پیشکسوت اضافه کرد: از وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رئیس‌جمهور محترم خواهش می‌کنم که حتماً از این خانه بازدید کنند و از جناب آقای هاشمی تقدیر و تجلیل نمایند. او با این همه زحمتی که کشیده، شایسته مسئولیت‌های بالاتر و بیشتر است و از صمیم قلب به این کار می‌پردازد و بچه‌ها از او رضایت دارند.
عضو هیئت‌داوران شعر پروانه‌ای درباره ارزیابی سطح کیفی جشنواره گفت: من و دوستانم شعرهایی خواندیم که از جنبه‌های مختلف بسیار قوی و از‌دل‌برآمده بودند. دیروز یکی از شاعران برجسته به من پیغام داد که در این رویداد شرکت کرده، اما خبری از برگزیده‌شدن به دستش نرسیده است. او در بیش از ۲۰۰ جشنواره حائز مقام اول یا دوم شده بود، ما در انتخاب آثار، اسامی را ملاک قرار نداده‌ایم و فقط شعرها را دیدیم؛ کیفیت آثار بالا بود و هر اثر خوب راهش را به دلمان باز می‌کرد. کتاب آثار برگزیده هم منتشر خواهد شد. شعرها از هشت کشور به دست ما رسیده است. من هم شعر دارم و برای همین موضوع شعری گفته‌ام:
گرچه این پروانه‌ها در شعله مسکن داشتند
خنده می‌کردند و در خود سوز شیون داشتند
در نگاه و در صداشان گرچه زخمی کهنه بود
جامه‌ای از زخم‌های تازه بر تن داشتند
گل‌فروشان، دست‌هاشان غرق تیغ و ناله بود
با تبسم دسته‌های گل به دامن داشتند
از حباب زخم‌هاشان روز و شب خون می‌چکید
سال‌ها پیراهنی از جنس سوزن داشتند
هر شب از شب تا سحر، آن مادران دردمند
خانه را از چلچراغ آب روشن داشتند
دردمندانی چنین، فردا شفیع محشرند
شد شفاعت‌نامه، هر زخمی که بر تن داشتند
جان فدای نازنازانی که طوق زخم را
همچو طوق بندگی عمری به گردن داشتند
قزوه خاطرنشان کرد: اگر بنیان‌گذار و مدیرعامل خانه ای‌بی در این زمینه موفق است، به این خاطر است که ماجرا را به‌خوبی درک کرده و خود درگیر فرزندی از جنس این فرزندان است. او و همسرش به زخم‌ها، دردها و شب‌زنده‌داری‌ها دچار بوده‌اند. وقتی چنین آدم‌هایی در میان ما هستند، هیچ نیازی به کسانی نیست که این دردها و رنج‌ها را نچشیده و در ناز و نعمت و آقازادگی بزرگ شده‌اند. امیدوارم جامعه ما همچنان بهتر و رشدیافته‌تر شود.
در ادامه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید حمیدرضا هاشمی گلپایگانی، موسس و مدیرعامل خانه ای‌بی ایران؛ ملقب به پدر پروانه‌ای ایران سخنان خود را این گونه آغاز کرد: قطعاً برای یک روحانی سخت است کم صحبت کند، ولی امروز قول می‌دهم کمتر صحبت کنم. در ابتدا از حضور تک‌تک عزیزان، خانم‌ها و آقایان حاضر، به ویژه فرزندان عزیزم که از اقصی‌نقاط کشور اسلامی آمده‌اند، تشکر می‌کنم. ما بسیار تلاش کردیم که عزیزانمان در دوران تحریم کمبودی را احساس نکنند. حضرت‌آقا امام خامنه‌ای عزیز فرموده‌اند که اگر در خانواده‌ای کسی بیمار شد، غیر از رنج بیمار، رنج دیگری نباید باشد. این فرمایش باید واقعاً اجرا شود.
او اضافه کرد: خانه ای‌بی یک سازمان مردم‌نهاد است که مشکلات فراوانی دارد؛ از تحریم‌های خارجی گرفته تا تحریم‌های داخلی که دومی از اولی بیشتر اذیت‌مان می‌کند، اما چون سازمانی مردم‌نهادیم و با کمک مردم و عنایت خداوند متعال حرکت می‌کنیم، نباید هیچ مانعی را مقابل خود احساس کنیم و انرژی منفی به جامعه و به‌ویژه بیماران منتقل کنیم.
مدیرعامل ای‌بی یادآور شد: نگران پانسمان‌ها، داروها و موارد دیگر نباشید؛ وظیفه ما این است که تحریم‌ها را به هر شکلی دور بزنیم و تمام نیازهای عزیزانمان دراختیارشان قرار گیرد. به‌پیشنهاد دوست عزیز و محترم جناب آقای دکتر محمدی، قرار شد ما در زمینه شعر هم فعالیت داشته باشیم و از ذوق و هنر عزیزانمان استقبال کنیم. این موضوع به آقای دکتر غزوه پیشنهاد شد، با کمال میل پذیرفتند و بسیار استقبال کردند. شعر زبان گویایی است و شعرهایی که آمده‌اند، درد و رنج عزیزان را به زبان شعر بیان می‌کنند، این سروده‌ها می‌توانند تأثیر بسیار خوبی بر جامعه و سایر حوزه‌ها داشته بگذارند. من بسیار تأکید دارم که این بیماری اصلاً چیزی نیست که کسی را زمین‌گیر کند. مثلاً آقای دکتر پرویزی عزیز و دیگران که در جلسه حضور دارند، هر یک دارای هنر خاص خود هستند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی افزود: در این بیماری، انگشتان دست به‌مرور به‌هم می‌چسبند و منقبض می‌شوند، اما ما عزیزانی داریم که قلم را به دست گرفته و طراحی‌هایی انجام می‌دهند که حتی من که پنج انگشت سالم دارم، از پس انجامش برنمی‌آیم. برخی از آن‌ها در موسیقی فعالیت دارند، برخی در شعر و برخی در صنایع دستی. ان‌شاءالله بتوانیم از وجود این عزیزان در حوزه‌های مختلف بهره ببریم و بگوییم ای‌بی معلولیت نیست، ای‌بی محدودیت است. این بیماری در کنار سایر بیماری‌هاست، اما عزیزان تمام تلاش و فعالیت خود را انجام می‌دهند تا نشان دهند توانمند و پرتوان هستند و زندگی جریان دارد.
سپس مصطفی محدث خراسانی، عضو هیئت‌داوران به روی صحنه رفت و گفت: ما در این مجال به یاد کودکان بیماری پروانه‌ای هستیم که وجودشان نور، لطف و مهر را به خانواده‌ها هدیه می‌دهد؛ نوری شفاف‌تر از آب، زیباتر از مهتاب، نازک‌تر از گل‌ها و روشن‌تر از همه آن‌ها. او یک رباعی از خود درباره این بیماران خواند:
در پرده‌ای از غبار می‌خندیدی
با دیده اشکبار می‌خندیدی
با آن‌که تو را خزان‌خزان پژمردند
شاداب‌تر از بهار می‌خندیدی
او در ادامه یک مثنوی تقدیم بیماران پروانه‌ای کرد:
شفاف‌تر از نور، زیباتر از مهتاب
نازک‌تر از گل‌ها روشن‌تری از آب
چون شمع می‌سوزی ای گرمی خانه
در حلقه مهرت ما مثل پروانه
تو هدیه‌ای، لطفی، لطف خداوندی
خانه گلستان است وقتی که می‌خندی
ای زخمی معصوم، دیدار تو زیباست
با شادی‌ات شادیم درد تو درد ماست
تو چلچراغ راه، در این شب تاری
تو امتحان ما در درس ایثاری
ما با تو همراهیم، ما با تو هم‌پیمان
ما دوستت داریم ای لطف بی‌پایان
عماد الکثیری الغراوی شاعر دیگری بود که به جایگاه آمد و چند سطر از شعرش را خواند. او سه اثر عربی به زبان فصیح برای این کنگره نوشته بود.
در این نشست از خانواده پرویزی به‌عنوان الگویی مثال‌زدنی یاد شد. زهرا پرویزی باوجود بیماری به پیشرفت خود ادامه داد. او کارشناس آزمایشگاه و دارای مدرک کارشناسی ارشد جنین‌شناسی است. این دختر پروانه‌ای همچنین شاعر و نویسنده است. برادر او؛ محمدمهدی متخصص طب ایرانی و تنها پزشک پروانه‌ای جهان است.
زهرا پرویزی که یکی از برگزیدگان این رویداد در بخش شاعران پروانه‌ای بود، شعری با این مطلع خواند:
نمی‌دانم چرا پروانه گشتم؟
در این دنیا، چرا افسانه گشتم؟
تمام قصه‌ام عشق است و امید
به نور عشق من فرزانه گشتم
من آن آهم که سوزانم جهان را
به درد خویش گریانم جهان را
او در ادامه یادداشتی را قرائت کرد: شعر و هنر زمانی که برای آگاهی‌بخشی در حوزه بیماری‌ها به کار گرفته شود، می‌تواند هم شفابخش باشد و هم بیدارکننده. اگرچه شعر ابزار تشخیص پزشکی نیست، اما در آشکار کردن دردهای پنهان و نیازهای سوزان بیماران کمک می‌کند و پلی می‌سازد میان تجربه انسانی و درک اجتماعی. شعر بیماری را از یک رنج خاموش به روایتی قابل لمس تبدیل می‌کند، خصوصاً بیماران خاص و صعب‌العلاج اغلب با رنج‌هایی مواجه‌اند که در هیچ کجای پرونده پزشکی آن‌ها ثبت نمی‌شود و شعر ابزار بروز این درد است... .
او ضمن تشکر از استاد شعرش، مسئولان خانه ای‌بی و خانواده‌اش، به‌ویژه مادرش گفت: از همه کسانی که بال‌های شعر را به زخم‌های خاموش جان بخشیده‌اند، سپاس‌گزارم.
بنیان‌گذار ای‌بی که پس از خوانش شعر از سوی هر شاعر مبتلا به ای‌بی در جایگاه حاضر می‌شد، اذعان کرد: زهرا و محمدمهدی دوقلواند. پس از ۱۴ سال انتظار، خداوند به والدین ایشان که دخترخاله و پسرخاله هستند، دو فرزند عطا کرد. این خواهر و برادر همیشه با هم متحد بوده و هستند. هر دو موفق و تحصیل‌کرده‌اند و در حوزه تخصصی خود پیشرفت کرده‌اند. ما به داشتن چنین عزیزانی افتخار می‌کنیم؛ محمدمهدی درمیان همه بیماران ای‌بی در جهان، تنها فردی است که پزشک شده و تخصص گرفته است. او در چند سال اخیر بیش از ده مقاله علمی منتشر کرده و نفر برتر شده است.
گفتنی است دکتر پرویزی؛ عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز است و همکاری نزدیک و تنگاتنگی با تیم مدیریت خانه ای‌بی دارد.
اسامی برگزیدگان این رویداد به شرح زیر است:
۱- میثم داودی
۲ـ رضا نیکوکار
۳ـ نجمه پورملکی
۴ـ محمد زارعی
۵ـ منیره سادات هاشمی
۶ـ معصومه صاحبی
۷ـ زهرا شعبانی
۸ـ فائزه زرافشان
۹ـ حسین دهرویه
۱۰ـ سید حسین ابراهیمی
۱۱-مصطفی توفیقی
۱۲-محسن کلهر
۱۳ـ اسماعیل نمازیان
۱۴ـ عماد الکثیری الغراوی
۱۵ـ طیبه عباسی
۱۶ـ هیلانه عطاء الله (سوریه)
۱۷ـ فاطمه آزادی منش (سوریه)
۱۸- سیده شریعت رضوی( علیگر، هند)
۱۹ـ فاطمه بتول سایوز( ترکیه)
۲۰ـ سیده کبری حسینی بلخی (افغانستان)
بیماران پروانه‌ای برگزیده:
زهرا پرویزی
زهرا موذنی
دانیال افتخاری
محمدرضا دانشی
دبیر اجرایی
علیرضا محمدی
اسامی داوران شعر فارسی
۱ـ علیرضا قزوه
۲ـ علی محمد مؤدب
۳ـ مصطفی محدثی خراسانی
۴ـ سید مسعود علوی تبار
داور اشعار ترکی، انگلیسی و اسپانیایی
یوشدا کامل
اسامی داوران اشعار اردو
۱- محمد عشرت صغیر (شاه جهان پور، هند)
۲ـ علی مزمل لاهوری ( پاکستان)
۳ـ عظمی زرین نازیه( پاکستان)
داور اشعار عربی
ریاض کریم عبد الله البدیری ( عراق)
اسامی شاعران تقدیری
۱- رقیه صباحت رضوی (هند)
۲ـ میترا ملک محمدی
۳ـ سید محمد رضا موسوی صابری(هند)
۴ـ اصغر مسعودی(رئیس خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در لاهور)
۵- سید تصور مهدی (هند)
گزارش از مهدیه رشیدی